ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ (Δ-Ε)

ΥΠΟΜΟΝΉ, ΣΙΓΑ-ΣΙΓΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΖΩ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ

Διαδίκτυο

-->

Πνευματικά δικαιώματα ή πνευματική ελευθερία;

(διασκευή άρθρου του Σ. Κακουριώτη )

Ως «μεγάλη επιτυχία» και το «πρώτο δυνατό χτύπημα στον ελληνικό χώρο κατά της πειρατείας σε ψηφιακό περιβάλλον» χαρακτήρισαν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, αστυνομία και οργανισμοί προστασίας «πνευματικών δικαιωμάτων», τη σύλληψη, τις προηγούμενες ημέρες, έξι ανθρώπων και τη φίμωση ελληνικού διαδικτυακού χώρου που διευκόλυνε χρήστες να ανταλλάσουν μεταξύ τους ψηφιακά αρχεία.

Δεν θα σταθούμε τόσο στη νομική πλευρά του ζητήματος. Αυτό που κάνει την υπόθεση πραγματικά σημαντική είναι το ότι είναι η πρώτη μάχη που καλούνται να δώσουν επί ελληνικού «εδάφους» οι φίλοι της ελευθερίας.

Τα αποκαλούμενα «πνευματικά δικαιώματα» και η διαμάχη που έχει ξεσπάσει γύρω από αυτά αποκτά σταδιακά μια κεντρική θέση στη διεθνή ατζέντα, με κύκλους να προωθούν, εν κρυπτώ και παραβύστω, μια διεθνή συνθήκη «κατά της πλαστογραφίας», ουσιαστικά για τον έλεγχο της διακίνησης ψηφιακού υλικού. Είναι οι ίδιοι που πρωτοστατούν στην επιμήκυνση του χρόνου ισχύος των «πνευματικών δικαιωμάτων» (που φτάνει τα... 95 χρόνια!) με συρρίκνωση, παράλληλα, του ποσοστού των δικαιωμάτων των δημιουργών.Την ίδια στιγμή, οι «απώλειες» των εταιρειών από την ελεύθερη διακίνηση υλικού στο Διαδίκτυο παρουσιάζονται επίτηδες

 «Και με τα δικαιώματα των δημιουργών τι γίνεται;» θα αντιτείνει κάποιος. «Η δουλειά τους δεν πρέπει να αμείβεται;» Ασφαλώς, αρκεί να μην επιδιώκουν να αποκαταστήσουν και τα... τρισέγγονά τους. Κάλλιστα θα μπορούσε να ενσωματωθεί ένα μικρό ποσοστό στην τιμή των ηλεκτρονικών υπολογιστών ή της παροχής σύνδεσης στο Διαδίκτυο, όπως ήδη γίνεται με τα βιβλία.

Ας μην γελιόμαστε. Κανέναν δεν τον έπιασε ο πόνος για τους δημιουργούς. Το πραγματικό διακύβευμα αφορά κυρίως το λογισμικό που διακινείται ελεύθερα στο Ίντερνετ και δευτερευόντως την αμερικανική μουσική και κινηματογραφική βιομηχανία. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια μάχη για τον έλεγχο των παραγωγικών μέσων του (εγγύς) μέλλοντος

Μια μάχη της πνευματικής ελευθερίας απέναντι στα πνευματικά δικαιώματα

(πηγή : Εφημερίδα Αυγή)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80-100 λέξεις.

[μ. 25]

2. Να γράψετε δύο ομόρριζα (απλά ή σύνθετα) για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις :σύλληψη , χώρου , αρχεία , πλευρά , μάχη

[μ. 10]

3. αντιτείνει: Διατηρώντας το δεύτερο συνθετικό του ρήματος να γράψετε πέντε νέα σύνθετα ρήματα και να τα χρησιμοποιήσετε σε προτάσεις ώστε να φανεί η σημασία τους.

[μ. 5]

4. α.Ως «μεγάλη επιτυχία» …«πρώτο δυνατό χτύπημα στον ελληνικό χώρο κατά της πειρατείας σε ψηφιακό περιβάλλον»

β. «φουσκωμένες» :

γ. «Και με τα δικαιώματα των δημιουργών τι γίνεται;» Γιατί έχουν τεθεί οι λέξεις/φράσεις αυτές σε εισαγωγικά;

[μ. 6]

      5. Το άρθρο έχει συνήθως επικαιρικό χαρακτήρα. Επιβεβαιώνεται η παραπάνω   πρόταση στο άρθρο του  Σ. Κακουριώτη «Πνευματικά δικαιώματα ή πνευματική ελευθερία;»

 [μ. 5]

6. «Τα αποκαλούμενα «πνευματικά δικαιώματα» και η διαμάχη που έχει ξεσπάσει γύρω από αυτά αποκτά σταδιακά μια κεντρική θέση στη διεθνή ατζέντα» : Να αποδώσετε το νόημα του χωρίου σε μια παράγραφο 80-100 λέξεων

[μ. 11]

7. Να γράψετε άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας στο οποίο αφού  παρουσιάσετε το πρόβλημα της «πειρατείας» μέσω ίντερνετ και τον κίνδυνο που διατρέχουν τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών, να προτείνετε τρόπους που κατά τη γνώμη σας θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπισή του.

[μ. 40]

Ο ψηφιακός χορός της τραγωδίας

Της Μαριάννας Τζιαντζή

​​Το βράδυ της Παρασκευής 17 Ιανουαρίου, σε ένα διαδικτυακό φόρουμ για μητέρες, φτάνει ένα SOS από μια 24χρονη Μαρία που βρίσκεται στη Λέρο: «Νομίζω πως το μωρό μου είναι άρρωστο και δεν έχουμε παιδίατρο στο νησί! Δεν ξέρω τι να σκεφτώ και τι να κάνω!». Το 30 ημερών αγοράκι, όπως εξηγεί η μητέρα, είναι κρύο, δεν ανοίγει τα μάτια του, τα βλέφαρά του είναι πρησμένα, κοιμάται συνέχεια και ξυπνά μόνο κάθε εφτά ώρες για να πιει ελάχιστο γάλα.

Δεκάδες μαμάδες, μέλη του φόρουμ, κατακλύζουν τη Μαρία με συμβουλές και λόγια συμπαράστασης. Κορίτσι μου, κούκλα μου, δώσε του χαμομήλι, πάρε το τηλέφωνο της παιδιάτρου μου, έχει ίκτερο, όχι δεν έχει ίκτερο, παράτα το φόρουμ και τρέχα αμέσως στο νοσοκομείο. Η κατάσταση του μωρού χειροτερεύει, η αγωνία των άλλων γονέων κορυφώνεται. Η ανταλλαγή μηνυμάτων (περίπου 700) θα συνεχιστεί μέχρι τη Δευτέρα, μέχρι το παιδί να ξεψυχήσει. Ο διάλογος θυμίζει θεατρικό έργο ή μάλλον θέατρο ψηφιακών σκιών.

Από το πρωί του Σαββάτου η Μαρία έχει πάψει να ενημερώνει το φόρουμ, όμως οι άγνωστοι φίλοι της τηλεφωνούν στη Λέρο και στο Ηράκλειο, μαθαίνουν ότι το παιδί χαροπαλεύει στην Εντατική, κάνουν διαγνώσεις, ευχές και υποθέσεις, θέλουν να βοηθήσουν, μέχρι και φιλοξενία προσφέρουν κάποιοι στη Μαρία αν τυχόν το παιδί μεταφερθεί στην Αθήνα.

Τα μέλη του φόρουμ προσεύχονται, στέλνουν «θετική ενέργεια» στο μωρό. Κάποιοι του γράφουν ποιήματα. Η έγνοια τους είναι ειλικρινής. «Άργησα να κοιμηθώ. Είχα το λάπτοπ δίπλα και συνέχεια κοίταζα...». «Είμαι διαλυμένη. Μαγειρεύω και μου πέφτουν τα πράγματα». «Μου αρέσουν τα ιατρικά». «Όλοι μαζί γίναμε μια γροθιά... Βρέθηκαν γιατροί, τηλέφωνα, νοσοκομεία, ελικόπτερα, τι κάνει ο άνθρωπος όταν θέλει...». «Μπράβο στο φόρουμ μας!». «Ώρα τώρα παρακαλάω τον άγιο Εφραίμ, τον εμπιστεύομαι πολύ...». Άλλοι μιλούν για το μωρό, άλλοι για τον εαυτό τους. Μια πινακοθήκη ανθρώπινων τύπων, από την οποία δεν λείπουν οι ανορθόγραφες πινελιές: ο φλύαρος, ο εξυπνάκιας, ο πρακτικός, ο αισθηματίας. Η κοινή αγωνία τούς φέρνει πιο κοντά, μάλιστα κάποιοι αποκαλύπτουν το αληθινό (μικρό) όνομά τους. «Μακάρι να είναι τρολ*!» ξεσπά μια μητέρα, μακάρι να είναι ιντερνετική φάρσα.

Το μωρό πεθαίνει από ασιτία. Αμείλικτη είναι η περιγραφή ενός γιατρού ο οποίος αντίκρισε το ετοιμοθάνατο βρέφος, που δεν του είχε μείνει δύναμη ούτε για να κλάψει. «Πολύ άσπρο, πολύ αδύνατο... δέρμα σχισμένο, γεμάτο πληγές...». Και μάτια κλειστά.

Ας βρουν άλλοι το ποιοι και πόσο φταίνε. Πέρα από ευθύνες, ελλείψεις, ελαφρυντικά και κατηγορητήρια, πέρα από το τι λένε οι συγγενείς, υπάρχει ο πολυμελής χορός της τραγωδίας που θρηνεί, συμβουλεύει σχολιάζει. Ένας χορός αόρατος, άφωνος, ανώνυμος, άσαρκος. Μια συμπαράσταση φάντασμα, που διαλύεται μες στη ψηφιακή ομίχλη. Σε μια στοιχειωδώς φυσιολογική κοινωνία, η μητέρα αρπάζει το άρρωστο μωρό, χτυπά την πόρτα του γείτονα, βγαίνει ουρλιάζοντας στον δρόμο, όμως τώρα απλώς πληκτρολογεί μηνύματα βλέποντας το παιδί να αργοσβήνει.

Ένα μεμονωμένο περιστατικό φωτίζει την καθολική μας σύγχυση, δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά, όχι μόνο με το σύστημα γενικώς, αλλά και με εμάς τους ίδιους.

Πηγή:Εφημερίδα Καθημερινή

Τρολ= Στη γλώσσα του Διαδικτύου, η λέξη τρολ ή τρολλ (troll) περιγράφει κάποιον χρήστη του Ίντερνετ με πονηρά προκλητικές, σκόπιμα ανόητες ή επιτηδευμένα εκτός θέματος θέσεις και απόψεις σε μία online ανοιχτή κοινότητα, όπως ένα φόρουμ συζήτησης, mailing list, chat room ή μπλογκ, με πρωταρχική πρόθεση να προκαλέσει και να ερεθίσει άλλους χρήστες ή με κάθε τρόπο να επιφέρει διαταραχή σε μια διαδικτυακή συζήτηση για οποιοδήποτε θέμα και να πετύχει μια αλυσίδα αντιδράσεων από άλλους χρήστες. Η συμπεριφορά αυτή πολλές φορές συνοδεύεται από αμφιλεγόμενη διαμάχη των υπολοίπων περί του σκοπού του.

Πηγή:wikipedia

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να παρουσιάσετε το περιεχόμενο του προηγούμενου κειμένου με μια περίληψη 80 - 100 λέξεων.
(Μονάδες 25 )

2.  Να σχολιάσετε τον τίτλο του κειμένου
(Μονάδες 3 )

3. Να αντικαταστήσετε τις φράσεις του κειμένου με άλλες ισοδύναμες σε πιο λόγιο ύφος :
Είμαι διαλυμένη, Μου αρέσουν τα ιατρικά, Όλοι μαζί γίναμε μια γροθιά,
(Μονάδες 3 )

4. Η αρθρογράφος χρησιμοποιεί συχνά μεταφορικές εκφράσεις. Τι επιτυγχάνει με τη χρήση τους; Να εντοπίσετε τρεις (3) τουλάχιστον από αυτές και να τις αποδώσετε κυριολεκτικά. (Μονάδες 5 )

5. Η αρθρογράφος κάνει συχνά χρήση ευθέος λόγου. Τι επιτυγχάνει με αυτή την τεχνική;

(Μονάδες 1 )

6. Γιατί οι φράσεις «θετική ενέργεια»,  «Μπράβο στο φόρουμ μας!» έχουν τεθεί εντός εισαγωγικών;

(Μονάδες 1 )

7. αόρατος, άφωνος, ανώνυμος, άσαρκος: Να γράψετε από ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου
(Μονάδες 2 )

8. Μια συμπαράσταση φάντασμα, που διαλύεται μες στη ψηφιακή ομίχλη : Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο του κειμένου να  αναπτύξετε σε μία παράγραφο, απόσπασμα από το ημερολόγιό σας,  το νόημα της παραπάνω φράσης
(Μονάδες 10 )

9. Να γράψεις ένα δικό σου κείμενο , που θα αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του σχολείου σου,  με στόχο να ανοίξεις συζήτηση με τους συμμαθητές σου  σχετικά με τα οφέλη αλλά και μειονεκτήματα των διαδικτυακών συζητήσεων.
(500 – 600 λέξεις)

ΔΙΑΛΟΓΟΣ

-->

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 ΜΑΪΟΥ 2010

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΚΕΙΜΕΝΟ

(Ενδιαφέρον το θέμα αλλά είναι κοντά στις προσλαμβάνουσες των μαθητών των νυκτερινών σχολείων; Έπειτα μπορεί ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος με " τους Πλατωνικούς  διαλόγους " και σκέψεις για  το πνεύμα σαν την ακόλουθη

( το πνεύμα "αν δεν είναι μοναχικό και απάνθρωπο, και τούτο σπανιότατα συμβαίνει, για να μπορέσει να ανθοφορήσει και να καρποφορήσει χρειάζεται την περιρρέουσα ατμόσφαιρά του " ), μπορεί , να εμπνεύσει τους σύγχρονους μαθητές;

Η  ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ

Ανάμεσα στ’ άλλα που έχουν χαθεί στη σύγχρονη εποχή είναι και η συνομιλία. Χρειάζεται κάποια γαλήνη και μια ιδιαίτερη αγωγή νου και ψυχής για να υπάρξει ο αληθινός διάλογος, η προσφορά και η αντιπροσφορά. Ανήκουμε στους λαούς που έχουν μιλήσει πολύ, που και σήμερα ακόμη μιλούν πολύ. Ο κλασικός ελληνικός κόσμος ανύψωσε την έμφυτη ροπή των λαών της μεσογειακής μεσημβρίας ∗ σε μια δύσκολη και θαυμαστή τέχνη. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως πρώτος αυτός ανακάλυψε ή εφεύρε τη συνομιλία και την επροίκισε με τόσο περιεχόμενο, με τέτοια περιωπή, ώστε τα πρότυπα που μας άφησε απομένουν ανεπανάληπτα. Οι πλατωνικοί διάλογοι αποτελούν πραγματική αποθέωση της συνομιλίας. Φυσικά, εδώ πρόκειται για μια οργανωμένη και προσχεδιασμένη συνομιλία. Ο διάλογος ξεκινάει από την απλή ανταπόκριση ανάμεσα σε δυο ή σε περισσότερους ανθρώπους, για να γίνει μια μορφή τέχνης. ΄Εχει χάρη, κομψότητα, ευγένεια, είναι «παιγνιώδης» και συνάμα βαθύς. Αισθάνεται κανείς ότι τον κινεί η μεγάλη χαρά της δημιουργίας. Γίνεται αισθητική απόλαυση και ψυχική λύτρωση και πνευματική ανάταση.

O λόγος όμως, τώρα, δεν είναι γι’ αυτή την καλλιτεχνική μορφή του διαλόγου, αλλά για την ικανότητα των ανθρώπων να συνομιλούν. Εκείνο που έχει σήμερα χαθεί είναι η χαρά της συνομιλίας. Μπορεί να εξακολουθούμε να συζητούμε, να «κουβεντιάζουμε», αλλά έχουμε ξεμάθει να συνομιλούμε. Και δεν είναι μόνο που λείπουν οι ευκαιρίες. Γιατί οι ευκαιρίες, όταν υπάρχουν, ξοδεύονται σε ασυλλόγιστες φλυαρίες. Η συνομιλία είναι μια φυσική οργάνωση του λόγου ˙ ξετυλίγεται με κάποιο ρυθμό, με κάποια προσοχή, χωρίς αυθάδεις διακοπές, χωρίς αποκλίσεις.

Η σύγχρονη «συνομιλία» αποτελεί θρασύτατη κυριολεξία του όρου. Μιλούν όλοι μαζί και χωρίς ο ένας να προσέχει τον άλλον, οι αποκρίσεις δεν έχουν συνέπεια και ενότητα ˙ ο καθένας ζητεί να επιβάλει τη γνώμη του με τη δύναμη της φωνής του και όχι με την ισχύ των επιχειρημάτων του και τη στερεότητα των απόψεών του. ΄Ετσι, η συνομιλία πολύ σύντομα καταλήγει στην οχλαγωγία.

Το πνεύμα, αν δεν είναι μοναχικό και απάνθρωπο, και τούτο σπανιότατα συμβαίνει, για να μπορέσει να ανθοφορήσει και να καρποφορήσει χρειάζεται την περιρρέουσα ατμόσφαιρά του, την ενθάρρυνση και τη θαλπωρή. Μια συνομιλία, ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν κάτι να πουν και που κατέχουν τον τρόπο να το πουν, δεν είναι μόνο μια μεγάλη αισθητική χαρά, είναι και μια πολύτιμη συγγυμνασία ψυχής και νου. Μέσα σε τέτοιες συγκεντρώσεις συμβαίνει πολλές φορές ιδέες που θα έμεναν αγέννητες να βρουν μορφή, εκφράσεις της τύχης να αποκτήσουν στερεότητα, ακόμη και έργα σπουδαία να κυοφορηθούν.

Όπως η επιστολογραφία έτσι και η συνομιλία είναι μορφές του παρελθόντος. Ο ασθματικός ρυθμός του σύγχρονου βίου και το προοδευτικό άδειασμα της ψυχής στενεύουν τα όρια της επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους. Και η συνομιλία είναι ένας θαυμάσιος τρόπος επικοινωνίας, όταν διεξάγεται με άδολη διάθεση, χωρίς ματαιοδοξία και χωρίς καχυποψία, όταν αφήνονται οι ψυχές να πλουτίσουν το λόγο με το πολυτιμότερό τους περιεχόμενο.

( Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Ο Σύγχρονος Άνθρωπος. Δοκίμια. Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα, 1996, σσ. 419 - 423, Διασκευή ).

∗ Εννοεί τους λαούς του σημερινού Ευρωπαϊκού Νότου.

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας περίληψη του κειμένου, χωρίς δικά σας σχόλια, σε 80 - 100 λέξεις.

Μονάδες 25

Β.1. Ο συγγραφέας υποστηρίζει: «Ανήκουμε στους λαούς που έχουν μιλήσει πολύ, που και σήμερα ακόμη μιλούν πολύ».

Να σχολιάσετε τη θέση αυτή, σε μια παράγραφο 60 - 70 λέξεων.

Μονάδες 12

Β.2. α) Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η τρίτη παράγραφος του κειμένου («Η σύγχρονη “συνομιλία” ... καταλήγει στην οχλαγωγία.»); (μονάδες 4)

β) Να εντοπίσετε τα δομικά μέρη της ίδιας παραγράφου του κειμένου. (μονάδες 3)

Μονάδες 7

Β.3. α) Με βάση τις παρακάτω λέξεις να γράψετε δύο ομόρριζα για την καθεμιά: (μονάδες 6)

αγωγή

ψυχής

μορφή

β) Με καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις ή φράσεις να σχηματίσετε μια δική σας πρόταση (οι λέξεις να παραμείνουν στο μέρος του λόγου στο οποίο βρίσκονται μέσα στο κείμενο): (μονάδες 4)

ανεπανάληπτα

αισθητική απόλαυση

σύγχρονου βίου

ματαιοδοξία

Μονάδες 10

Β.4. α) Να ξαναγράψετε το παρακάτω απόσπασμα, μετατρέποντας την ενεργητική σύνταξη σε παθητική: «αυτός ανακάλυψε ή εφεύρε τη συνομιλία». (μονάδες 3)

β) Στην τέταρτη παράγραφο («Το πνεύμα, αν δεν είναι μοναχικό ... έργα σπουδαία να κυοφορηθούν.»), να βρείτε δύο ρήματα που χρησιμοποιούνται μεταφορικά. (μονάδες 3)

Μονάδες 6

Γ. Στο κείμενο που διαβάσατε, ο συγγραφέας διαπιστώνει ότι σήμερα απουσιάζει η συνομιλία ως μορφή ουσιαστικής και απολαυστικής επικοινωνίας. Σε ένα άρθρο σας (400 - 500 λέξεις), που το προορίζετε για την ηλεκτρονική σελίδα (ιστοσελίδα) ή την εφημερίδα του σχολείου σας, να αναφέρετε: α) βασικές προϋποθέσεις διεξαγωγής ενός πολιτισμένου διαλόγου και β) δραστηριότητες που θα μπορούσε να οργανώσει ένα σχολείο, προκειμένου να ενισχύσει την ικανότητα διαλόγου των μελών της σχολικής κοινότητας.

                                                                               Μονάδες 40

Διαφήμιση

Μηχανή μαζικής προπαγάνδας

Τα τελευταία χρόνια ο γυναικείος πληθυσμός τραβά όλο και περισσότερο την προσοχή σαν σημαντικός αγοραστής κάθε είδους καταναλωτικών αγαθών: σπίτια και έπιπλα, αυτοκίνητα, ψυγεία, ρούχα για την οικογένεια, είδη εγκυμοσύνης κ.ά. Πολλά απ' αυτά τα προϊόντα είναι αναγκαία και χρήσιμα και, σαν τέτοια, δε χρειάζεται να «πουληθούν» με τη μεσολάβηση μεγάλης διαφημιστικής πίεσης, πράγμα που αυξάνει το κόστος τους. Αλλά στο αναρχικό σύστημα του καπιταλισμού, με την τεράστια και περιττή πολλαπλάσια αντιγραφή των προϊόντων, οι διάφοροι βιομήχανοι συναγωνίζονται ο ένας τον άλλο για ένα μεγαλύτερο μερίδιο αυτής της πρoσoδoφόρoυ αγοράς. Έτσι ο τομέας της διαφήμισης, παρασιτικό εξάρτημα των μεγάλων επιχειρήσεων, έχει και ο ίδιος εξελιχθεί σ' έναν άλλο κλάδο μεγάλων επιχειρήσεων.

Όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης - το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και ο τύπος - που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, βασίζονται και υποστηρίζονται από τους διαφημιστές, που με τη σειρά τους, υποστηρίζονται από τους καπιταλιστές εμπορευματοπαραγωγούς. Όλες αυτές οι πλευρές των μεγάλων επιχειρήσεων δεν προωθούν μονάχα την πώληση των εμπορευμάτων, αλλά αποτελούν επίσης τον πέμπτο τροχό της μηχανής μαζικής προπαγάνδας που διαδίδει την κατάλληλη, απαιτούμενη ιδεολογία και ψυχολογία για τη διατήρηση του καπιταλιστικού συστήματος και των εκμεταλλευτικών δυνάμεων.

Οι γυναίκες, ήδη φορτωμένες με πολυάριθμες συγκρούσεις, διαψεύσεις και απογοητεύσεις, είναι πολύ επιρρεπείς σ' αυτή την ψυχολογική χειραγώγηση, που τις κατευθύνει να ψωνίζουν πράγματα σαν λύση στα προβλήματά τους. Επιπλέον, στον Τύπο, ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός περιοδικών απευθύνονται αποκλειστικά στις γυναίκες, ιδιαίτερα στον τομέα της μόδας και της ομορφιάς. Αυτές είναι όμορφες εκδόσεις, τυπωμένες στο πιο φίνο χαρτί ιλουστρασιόν. Αλλά τα περιεχόμενα είναι γλοιώδη γιατί δεν πουλάνε μονάχα ομορφιά με το τσουβάλι και άλλες επικερδείς πραμάτειες, αλλά και ένα πολύ αποτελεσματικό κίνητρο αγορών - ότι, δηλαδή, οι γυναίκες που ψωνίζουν τα περισσότερα είναι οι πιο ευτυχισμένες και επιτυχημένες γυναίκες.

Στις γοητευτικές διαφημίσεις βλέπουμε δελεαστικές φωτογραφίες πλούσιων εμπορευμάτων όλων των ειδών δίπλα σε όμορφες γυναίκες. Το Μεγάλο Αμερικάνικο Όνειρο επαληθεύεται για τις ωραίες γυναίκες που μπορούν να αποκτήσουν αεροδυναμικά αυτοκίνητα, συσκευές τηλεοράσεως και τα τοιαύτα, και καθώς φαίνεται, μια ονειρώδη σεξουαλική ζωή και μια ιδανική οικογένεια. Εκείνες που δεν κατορθώνουν ν' αποκτήσουν όλα αυτά τα πράγματα απορούν τι συμβαίνει μαζί τους σαν γυναίκες και στερήθηκαν αυτό το Μεγάλο Αμερικάνικο Όνειρο. Μέμφονται τον εαυτό τους που δε γεννήθηκαν πλούσιες και όμορφες.

Αυτό το αίσθημα προσωπικής κατωτερότητας επιβάλλεται παραπέρα από τα ρομάντζα και τα άρθρα που γεμίζουν το κενό ανάμεσα στις μεγάλες διαφημίσεις. Συγγραφείς ικανοί να αποκαλύπτουν την καπιταλιστική προέλευση αυτού του αισθήματος ήττας που βασανίζει μεγάλες μάζες γυναικών δεν καλούνται να διαδόσουν τις απόψεις τους σ' αυτά τα λαμπρά περιοδικά. Οι «επιστημονικές» απόψεις που δίνονται με το σταγονόμετρο σ' αυτά, προορίζονται να υποστηρίξουν και όχι να υπονομεύσουν την καπιταλιστική εκμετάλλευση των γυναικών.

Έτσι οι σπεσιαλίστες διαφόρων ειδών, που προσλαμβάνονται για να γράψουν άρθρα για αγχώδεις νοικοκυρές, τους δίνουν διαλέξεις για την αναγκαιότητα περισσότερης φροντίδας των παιδιών, για τη μητρική αγάπη, για τη φροντίδα της οικογένειας - που όλα αυτά, είναι ξεκάθαρο, μπορούν να καλυφθούν με μεγάλες και δαπανηρές αγορές. Ή συζητούν προβλήματα σχετικά με τις γυναίκες που κάνουν καριέρα, αφήνοντας συχνά το δόλιο, απατηλό υπαινιγμό ότι τα ευτυχισμένα σπιτικά τους και η συναισθηματική τους ζωή μπαίνουν σε κίνδυνο με την εξωτερική τους εργασία. Και εδώ ξαναφαίνεται ότι ο κίνδυνος μπορεί να αποτραπεί κάνοντας περισσότερες αγορές.

Φέρνοντας αντιμέτωπες την εργαζόμενη γυναίκα απ' τη μια και τη νοικοκυρά- μητέρα από την άλλη - και το αντίστροφο - και οι δυο κατηγορίες γυναικών μένουν με αισθήματα ενοχής, εσωτερικές συγκρούσεις και απογοητεύσεις. Αυτό παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις στην περίπτωση εκείνων που είναι και εργαζόμενες και νοικοκυρές. Τρώγονται διαρκώς από μια σύγκρουση ενδιαφερόντων την οποία δεν μπορούν να επιλύσουν.

Αλλά όλη αυτή η απελπισία και το αίσθημα της ήττας που βασανίζουν τις γυναίκες είναι εξαιρετικά επωφελή για τους κερδοσκόπους. Στέλνουν τις γυναίκες σε όργια αγορών σε μια προσπάθεια να ξεπεράσουν τις αγωνίες τους και το αίσθημα της αποτυχίας. Πολύ συχνά, σαν άμεσο τονωτικό φάρμακο της αυτοπεποίθησής τους, ορμάνε ν' αγοράσουν ένα μοντέρνο ρούχο ή ένα μαγευτικό σκεύασμα ομορφιάς σε μπουκαλάκι.

Με δυο λόγια, το καπιταλιστικό σύστημα πρώτα υποβιβάζει και καταπιέζει τη μεγάλη μάζα των γυναικών. Μετά εκμεταλλεύεται τις δυσαρέσκειες και τους φόβους των γυναικών για να τροφοδοτήσει την πυρά των απεριόριστων πωλήσεων και κερδών.

Το καθήκον μας, επομένως, είναι να αποκαλύπτουμε τόσο το καπιταλιστικό σύστημα σαν πηγή αυτών των συμφορών όσο και τη μηχανή μαζικής προπαγάνδας που μαθαίνει στις αφελείς γυναίκες ότι ο δρόμος για μια πετυχημένη ζωή και αγάπη περνάει μέσα από την απόκτηση πραγμάτων. Το να παραβλέψουμε ή να δεχθούμε τα καπιταλιστικά πρότυπα σε οποιοδήποτε τομέα - από την πολιτική μέχρι τα καλλυντικά - σημαίνει ότι στηρίζουμε και διαιωνίζουμε αυτό το ανελέητο κερδοσκοπικό σύστημα και τη συνέχιση της εξάρτησης των γυναικών.

(΄Εβελιν Ριντ, Μετάφραση: Μάνια Τσελέντη)

Ασκήσεις

1.Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100 – 120 λέξεις.

( Μονάδες 25)

2. αεροδυναμικά , αυτοπεποίθησής : Να γράψετε τέσσερεις νέες σύνθετες λέξεις για την καθεμιά από τις προηγούμενες χρησιμοποιώντας και τα δύο συνθετικά τους , όπως στο παράδειγμα: κερδοσκόπους Α1: κερδοφόρος, επικερδής

Α2 : επίσκοπος, ανασκόπηση

( Μονάδες 8)

3.Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για την καθεμία από τις ακόλουθες λέξεις:

Τραβά, προωθούν, ορμάνε, αγοράσουν, περνάει

( Μονάδες 10)

4. Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί η συγγραφέας; Να τεκμηριώσετε τη γνώμη σας με αντίστοιχες αναφορές στο κείμενο

( Μονάδες 5)

5. Να εντοπίσετε τις διαρθρωτικές λέξεις εκφράσεις που χρησιμοποιεί η συγγραφέας στην τρίτη παράγραφο. Τι εκφράζει η καθεμία από αυτές;

( Μονάδες 5)

6. «Οι γυναίκες, ήδη φορτωμένες με πολυάριθμες συγκρούσεις, διαψεύσεις και απογοητεύσεις, είναι πολύ επιρρεπείς σ' αυτή την ψυχολογική χειραγώγηση, που τις κατευθύνει να ψωνίζουν πράγματα σαν λύση στα προβλήματά τους» Χρησιμοποιώντας την παραπάνω περίοδο ως θεματική να γράψετε μία παράγραφο που να αναπτύσσεται με παραδείγματα

( Μονάδες 12)

7. Το κείμενο αναφέρεται στην προσπάθεια χειραγώγησης της γυναίκας από τη διαφήμιση. Σε ομιλία που θα γράψετε ως εκπρόσωπος του μαθητικού συμβουλίου του σχολείου σας προκειμένου να εκφωνηθεί σε σχετική εκδήλωση στο Πνευματικό κέντρο του Δήμου, να αναφερθείτε στην επίθεση που δέχονται τα τελευταία χρόνια ο άνδρας και το παιδί από τη διαφήμιση. Για ποιους λόγους βρέθηκαν και αυτοί στο στόχαστρο και με ποιους τρόπους το σχολείο μπορεί να βοηθήσει τους νέους να εντοπίζουν τον κίνδυνο; ( 500-600 λέξεις )

( Μονάδες 40)

Εκπαίδευση - Νέες τεχνολογίες

  [  Νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση ]

 Προκειμένου να κατανοήσουμε την επανάσταση που μπορεί να επιφέρει η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε από την επίδραση που έχουν ασκήσει οι τεχνολογίες αυτές στην κοινωνία, την οικονομία, την πολιτική, την ιατρική και άλλους τομείς. Αν περιοριστούμε, για χάρη συντομίας, μόνο στο ραδιόφωνο και το κασετόφωνο, την τηλεόραση και το βίντεο, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι άλλαξαν τον τρόπο ζωής των μελών των κοινωνιών στις οποίες επικράτησαν πολύ πριν αξιοποιηθούν στην εκπαίδευση.

      Το εκπαιδευτικό μας σύστημα αποτελεί ένα κομμάτι της κοινωνίας και αντικατοπτρίζει τις αρχές και τα ιδανικά της. Εντούτοις, δε φαίνεται να ακολουθεί την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε αυτή με τον ίδιο ρυθμό. Το μοντέλο διδασκαλίας που βασίζεται στο μοναδικό βιβλίο, το δάσκαλο-αυθεντία και το παραδοσιακό διαγώνισμα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που δεν έχει μεταβληθεί σημαντικά τα μεταπολεμικά χρόνια. Παράλληλα, όμως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ένα πλήθος αλλαγών που σημειώθηκαν σε επίπεδο υποδομών και περιεχομένου στην ελληνική εκπαίδευση. 

     Οι συνέπειες αυτής της ασυμβατότητας ανάμεσα στην τεχνολογικά αναπτυγμένη κοινωνία και στην προσκολλημένη στο παρελθόν εκπαίδευση μπορεί να αποβούν αρνητικές για τους μαθητές. Κάποιοι από αυτούς μεγαλώνουν σε ένα τεχνολογικά αναπτυγμένο περιβάλλον, γεμάτο από ποικίλες και εναλλασσόμενες εικόνες και πηγές πληροφόρησης, με αποτέλεσμα να βρίσκουν το σχολείο βαρετό και ανίκανο να τους εμπνεύσει και να τους ανοίξει νέους ορίζοντες και ενδιαφέροντα. Η πλειοψηφία των παιδιών, όμως, κάνει περιορισμένη ή καθόλου χρήση αυτών των τεχνολογικών επιτευγμάτων. Αν το σχολείο δεν τους παρέχει τρόπους πρόσβασης σε αυτά, τότε θα χάσουν μια σημαντική ευκαιρία να προετοιμαστούν για την Κοινωνία της Πληροφορίας στην οποία καλούνται να ενταχθούν. Έτσι, η ένταξη των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση μπορεί να συντελέσει σε μεγάλο βαθμό στην κατάργηση των ποικίλων ανισοτήτων.    

  Για να πραγματοποιηθεί η ενσωμάτωση των τεχνολογιών στην εκπαίδευση επιβάλλονται αρκετές αλλαγές. Θα πρέπει οι εκπαιδευτικοί να ξαναγυρίσουν στα θρανία, για να εκπαιδευτούν στις νέες τεχνολογίες και στους τρόπους αξιοποίησής τους στην τάξη. Αντίστοιχα, πρέπει να προσαρμοστούν και οι μέθοδοι αξιολόγησης του εκπαιδευτικού αποτελέσματος. Η αξιολόγηση αυτή πρέπει να πάψει να είναι μηχανιστική, αλλά να επικεντρώνεται περισσότερο στη διαδικασία μάθησης, στην πορεία του μαθητή προς την κατάκτηση της γνώσης. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού διαμορφώνεται σε αυτόν του βοηθού που καθοδηγεί, παρατηρεί και επεμβαίνει καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας. Με τον τρόπο αυτό αξιολογείται όχι μόνο η επίδοση του μαθητή, αλλά και η απόδοση του συστήματος.

   Οι νέες τεχνολογίες έφεραν επαναστατικές αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα. Η εξάπλωσή τους επέφερε σε μεγάλο βαθμό την παγκοσμιοποίηση στην αγορά και στην οικονομία.. Τα νέα δεδομένα δεν άφησαν ανεπηρέαστη τη χώρα μας. Είναι χρέος της κοινωνίας να προσφέρει στα παιδιά την απαραίτητη εκπαίδευση για να επιβιώσουν, αλλά και να διακριθούν στο τεχνολογικά αναπτυγμένο παγκοσμιοποιημένο μέλλον του κόσμου. Η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται σε νέα δεδομένα, να εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες των παιδιών, αλλά και να ανοίγει νέους δρόμους. Επομένως, δεν μπορούμε να αφήσουμε τις νέες γενιές να πορεύονται στο μέλλον με τα δεκανίκια του παρελθόντος.
Κωνσταντίνα Οικονόμου, Νέα Παιδεία,2004,(διασκευή)

Ερωτήσεις:
Α 1. Να γράψετε περίληψη του κειμένου(100-120 λέξεις). 

 (μονάδες 25)

Β1. « η ένταξη των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση μπορεί να συντελέσει σε μεγάλο βαθμό στην κατάργηση των ποικίλων ανισοτήτων". Χρησιμοποιώντας το παραπάνω απόσπασμα ως θεματική περίοδο να γράψετε μια παράγραφο που να αναπτύσσεται με αιτιολόγηση και παραδείγματα.

(μονάδες 12)

Β2.(α) Να γράψετε τον τρόπο πειθούς και ένα μέσο πειθούς που χρησιμοποιεί η συγγραφέας στην πρώτη παράγραφο (Προκειμένου να κατανοήσουμε …αξιοποιηθούν στην εκπαίδευση).
Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με στοιχεία από το κείμενο.   

  (μονάδες 3)  
    (β) Να γράψετε, αναφέροντας τα σχετικά στοιχεία του κειμένου, τα δομικά μέρη της  τελευταίας παραγράφου (Οι νέες τεχνολογίες έφεραν … με τα δεκανίκια του  παρελθόντος).

 (μονάδες 3)  
 Β3.(α) Να αντικαταστήσετε την καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις των πιο κάτω φράσεων με μια συνώνυμή της, έτσι ώστε να μην αλλάξει το  νόημα των φράσεων ούτε ο γραμματικός τύπος των λέξεων: 
 αντικατοπτρίζει τις αρχές και τα ιδανικά της 
 έφεραν επαναστατικές αλλαγές  
  (μονάδες 2)   

    (β).  Να αναλύσετε τις πιο κάτω λέξεις στα συνθετικά τους μέρη:   
       τεχνολογιών            
       συντομίας       
      ανεπηρέαστη   

  (μονάδες 3)   

Β4.  Να γράψετε (α) ένα παράγωγο ουσιαστικό και (β) ένα παράγωγο επίθετο για το καθένα από τα πιο κάτω ρήματα:
 περιοριστούμε
   αποβούν
  επιβάλλονται 
 προσφέρει  

(μονάδες 4)

Β5. Ποια νοηματική σχέση δηλώνουν οι διαρθρωτικές λέξεις – φράσεις του κειμένου: «Εντούτοις  ... » (δεύτερη παράγραφος), «Παράλληλα ... » (δεύτερη παράγραφος),  « Έτσι, ... » (τρίτη παράγραφος),  «Με τον τρόπο αυτό, ... » (τέταρτη παράγραφος), 

(μονάδες 8 )

Γ1.     «Οι νέες τεχνολογίες έφεραν επαναστατικές αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα». 
Σε άρθρο που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό του σχολείου σας να αναφερθείτε στη θετική συμβολή των νέων τεχνολογιών στους τομείς της εκπαίδευσης, της οικονομίας και της ιατρικής (500-600 λέξεις)

(μονάδες 40)   

 [Στηριγμένο στο εξεταστικό δοκίμιο των Κυπριακών Προεισαγωγικών εξετάσεων]

Επιστήμη και Τεχνολογία

Επίθεση στα σύννεφα «σώζει» τον πλανήτη

(διασκευή)

Η καταστροφή των θυσάνων στην τροπόσφαιρα αντισταθμίζει πλήρως την υπερθέρμανση, λένε ειδικοί

 

Οι θύσανοι, τα αραιά νέφη της τροπόσφαιρας, συγκρατούν μεγάλες ποσότητες θερμότητας

Οι θύσανοι, τα όμορφα αιθέρια σύννεφα που απλώνονται συχνά σαν γραμμές ψηλά στον ουρανό, έχουν κατηγορηθεί εδώ και καιρό ως «βοηθοί» της κλιματικής αλλαγής. Πριν από λίγο καιρό μια ομάδα ειδικών υποστήριξε ότι θα μπορούσαμε να αντισταθμίσουμε όλη την άνοδο που έχει παρατηρηθεί στη θερμοκρασία του πλανήτη τις τελευταίες δεκαετίες μόνο και μόνο αν τους καταστρέψουμε, και μάλιστα όχι ολοσχερώς.

Η ιδέα είχε προταθεί για πρώτη φορά το 2009 από τον Ντέιβιντ Μίτσελ του Ινστιτούτου Desert Research στο Ρίνο της Νεβάδα. Οι θύσανοι, οι οποίοι αποτελούνται από παγοκρυστάλλους, αν και αραιοί παγιδεύουν αρκετά μεγάλες ποσότητες θερμότητας με αποτέλεσμα να εντείνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Για τον λόγο αυτόν ο ειδικός είχε προτείνει, ως γεωμηχανική λύση, να καταστρέψουμε ένα μέρος από αυτούς.  Η ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Γέιλ που αποφάσισε να εξετάσει το κατά πόσον η ιδέα αυτή είναι εφαρμόσιμη και αποτελεσματική χρησιμοποίησε ένα κλιματικό μοντέλο. Στο μοντέλο τους οι ερευνητές «έσπειραν» την τροπόσφαιρα – το στρώμα της ατμόσφαιρας όπου σχηματίζονται οι θύσανοι – με τριιώδιο του βισμουθίου.

Είδαν ότι οι παγοκρύσταλλοι άρχισαν να αναπτύσσονται γύρω από τον «σπόρο» του τριιωδίου του βισμουθίου με αποτέλεσμα να μεγαλώνουν και να πέφτουν προς τα κάτω. Χωρίς το βισμούθιο, οι παγοκρύσταλλοι έμεναν μικροί με αποτέλεσμα σιγά σιγά να συγκεντρώνονται και να σχηματίζουν θυσάνους. Με βισμούθιο σε πλανητικό επίπεδο η μείωση των θυσάνων είχε θεαματικό αποτέλεσμα, αντισταθμίζοντας την άνοδο των 0,8 βαθμών Κελσίου που παρουσιάζει η θερμοκρασία της Γης. Η δοσολογία φάνηκε να παίζει καθοριστικό ρόλο: αν η ποσότητα του τριιωδίου του βισμουθίου ήταν περισσότερη από όσο έπρεπε, οι παγοκρύσταλλοι γίνονταν και πάλι πιο μικροί, με αποτέλεσμα να σχηματίζουν περισσότερα νέφη. «Αν κάνεις λάθος στις συγκεντρώσεις μπορεί να έχεις το αντίθετο αποτέλεσμα»  τόνισαν οι ερευνητές.

Οι προτάσεις του είδους προς το παρόν κινούνται μόνο σε θεωρητικό επίπεδο – αν και κατά καιρούς παρατηρούνται κάποια «κύματα» κινητικότητας για την προώθησή τους. Η υλοποίηση της ιδέας του κ. Μίτσελ θα απαιτήσει, όπως ο ίδιος εκτιμά, γύρω στα 19 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, παρά το ελκυστικό κόστος της όμως οι περισσότερες κυβερνήσεις εμφανίζονται ακόμη διστακτικές στην υιοθέτηση λύσεων γεωμηχανικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ο λόγος είναι ότι κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει ποιες θα είναι οι συνέπειές τους και τι αλληλεπιδράσεις θα πυροδοτήσουν στο ευαίσθητο σύστημα του πλανήτη. Ο βομβαρδισμός της ατμόσφαιρας με βισμούθιο και η μείωση των θυσάνων θα μπορούσε ενδεχομένως να διαταράξει π.χ. τους αεροχειμάρρους ή να έχει κάποια άλλη απρόβλεπτη «παρενέργεια».

Όπως το έθεσε ο Τιμ Λέντον του Πανεπιστημίου του Εξετερ στο «New Scientist», οι γνώσεις μας αυτή τη στιγμή δεν μας επιτρέπουν ριψοκίνδυνες κινήσεις. «Γνωρίζουμε το σύστημα αρκετά καλά ώστε να μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι κινούμαστε με ασφάλεια;» υπογράμμισε. «Καλύτερα είναι να μην αγγίζουμε τέτοια πράγματα, ώσπου να ξέρουμε».

Πηγή: Εφημερίδα το Βήμα

Ερωτήσεις

1. Να γράψετε περίληψη του κειμένου , το πολύ σε 100 λέξεις. (25 μον.)

2. Να σχολιάσετε τον τίτλο του κειμένου. (5 μον.)

3. «Καλύτερα είναι να μην αγγίζουμε τέτοια πράγματα,  ώσπου να ξέρουμε». Να αναπτύξετε το περιεχόμενο της παραπάνω περιόδου σε μια παράγραφο με αίτιο -αποτέλεσμα και παραδείγματα, απόσπασμα από σχετικό άρθρο που θα δημοσιεύατε στο περιοδικό του σχολείου σας. (10 μον.)

4. Το κείμενο περιλαμβάνει αρκετούς επιστημονικούς όρους. Να εντοπίσετε τρεις από αυτούς.  (3 μον.)

5. Να εξηγήσετε τη χρήση των εισαγωγικών στον τίτλο του κειμένου και στην πρώτη, πέμπτη και έκτη παράγραφο (5 μον.)

6. Να συνοδεύσετε τα παρακάτω ουσιαστικά με δύο τουλάχιστον γενικές προσδιοριστικές όπως στο παράδειγμα: Σύννεφα- σύννεφα υδρατμών, σύννεφα καπνού.

άνοδο, λύση, στρώμα, κύματα, λόγος (5 μον.)

7. Στο παραπάνω κείμενο επικρατεί η αναφορική ή η ποιητική χρήση της γλώσσας. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. (2 μον.)

8. Ποιος τρόπος πειθούς χρησιμοποιείται κυρίως στον επίλογο του κειμένου; Να τον αξιολογήσετε (5 μον.)

9. Να δώσετε από ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για τις πιο κάτω λέξεις:

 Απλώνονται, καταστρέψουμε, ολοσχερώς, εφαρμόσιμη, μείωση (5 μον.)

10. Σε ομιλία σας που θα κάνετε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου σας ως εκπρόσωποι των συμμαθητών σας, αφού εκθέσετε την ανησυχία σας για τους κινδύνους που εγκυμονεί η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας να εισηγηθείτε τρόπους με τους οποίους η ανθρωπότητα θα μπορέσει να προφυλαχτεί. 

Εργασία - Νέοι

Με τη μαμά... και στα ώριμα χρόνια

Τασούλα Καραϊσκάκη

28.11.2014

Για πρώτη φορά οι Βρετανοί νέοι έως 25 ετών έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες, σε σύγκριση με τους συνταξιούχους, να βρεθούν κάτω από το όριο της φτώχειας, εκτιμά το Joseph Rowntree Foundation. Οι νέοι 16 έως 24 ετών που ζουν με ελάχιστα, έχουν αυξηθεί κατά 6% την τελευταία δεκαετία, κυρίως λόγω των ολιγόμηνων συμβάσεων και της ημιαπασχόλησης, και τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα, αποφαίνεται το ίδρυμα. Η πτώση εισοδημάτων και η αύξηση του κόστους διαβίωσης, λέει το ίδρυμα, θα εγκλωβίσουν τους 20άρηδες σε εξαιρετικά χαμηλόμισθες θέσεις εργασίας –και στην αδυναμία να συντηρήσουν μόνοι τους ένα νοικοκυριό–, για αρκετά χρόνια ακόμη. Την τελευταία δεκαετία, μόνο το 20% των νέων κατάφερε να φύγει από το πατρικό του.

Ίδιες οι τάσεις και στην Ελλάδα, και για εκείνο το μικρό τμήμα της νεολαίας που καταφέρνει να εργάζεται (ανεργία νέων 16-24 ετών: 56,7%), να απασχολείται ευκαιριακά ή σε θέσεις χαμηλότερες των δεξιοτήτων τους. Δυσοίωνο σενάριο, ανησυχαστικό, εξόχως προβληματικό για τον προοδευμένο κόσμο μας. Διότι νέος και απουσία μέλλοντος είναι δύο έννοιες ασυμβίβαστες στους πολιτισμούς της εξέλιξης. Στην εποχή των multimedia, με τον τζίρο των ηλεκτρονικών αγαθών και υπηρεσιών να ξεπερνά τα 2,1 τρισ. δολάρια, στις κοινωνίες των γυαλιών-υπερυπολογιστών που βλέπουν ολογραφικά, των 3D εκτυπωτών σπιτιών, μηχανημάτων, τροφίμων και ανθρώπινων οργάνων, του μανδύα αορατότητας από νανοϋλικά, οι νέοι είναι βουτηγμένοι στη μιζέρια, εξαρτημένοι από την αγία οικογένεια και τα ρουσφέτια των πολιτικών φίλων για μια δουλίτσα. Προς τι τα τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη, τα ρομπότ στους κομήτες και η έρευνα που «τρέχει» προς τη διόρθωση ελαττωματικών γονιδίων, τις καθολικές ασύρματες επικοινωνίες και την κβαντική τηλεμεταφορά δεδομένων.

Η «πρώτη ύλη» των νέων κοινωνιών μαραζώνει, παγιδεύεται, ασφυκτιά, συντρίβεται από την αποκάλυψη της ουτιδανής παρουσίας της. Οι μεγαλόθυμες φιλοδοξίες της εποχής της ανάπτυξης εξέπεσαν. Οι αγορές διευρύνθηκαν, οι κερδοσκόποι πλήθυναν, η ζωή συρρικνώθηκε στο παρόν, ένα παρόν χωρίς βαρύτητα, που κινείται αλλά δεν προχωρεί. Έναν κόσμο χωρίς ιδεώδες, μια αγωνία χωρίς διδασκαλία... Μήπως οι μεγάλοι της Ευρώπης να ξανασκεφθούν ότι αυτή η ήπειρος της κοινής μας μοίρας, όπου οι νέοι υφίστανται τις ίδιες διαδικασίες αποσύνθεσης, θα σωθεί μόνο αν τους συνυπολογίσουν; Αν εξετάσουν το κόστος του αποκλεισμού τους από την αξιοπρεπή εργασία, όχι μόνο το οικονομικό (αποτιμάται σε 160 δισ. ευρώ), αλλά και το κοινωνικό – τον φόβο, την έλλειψη ελπίδας και εμπιστοσύνης σε θεσμούς και κυβερνήσεις.

Πάντως, προς στιγμήν, και παρά την εκπεφρασμένη ανησυχία πως η νεανική ανεργία αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της Ένωσης, οι νέοι δεν αποτελούν προτεραιότητα, οι «ταχύτατες πρωτοβουλίες» αποδεικνύονται εύκολες θεωρίες και τα «μέτρα άμεσης αποτελεσματικότητας» δύσκολη πράξη. Και αλλαγή πλεύσης δεν διαφαίνεται. Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες αδυνατούν να πλάσουν και να στηρίξουν το είδος εκείνο του νέου που χρειάζονται για τη συνοχή και την ευημερία τους.

Ασκήσεις

1. Να παρουσιάσετε το περιεχόμενο του κειμένου με μια περίληψη 100-120 λέξεων.

(25 μον.)

2. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο (απόσπασμα άρθρου)  την άποψη: Η «πρώτη ύλη» των νέων κοινωνιών μαραζώνει, παγιδεύεται, ασφυκτιά, συντρίβεται από την αποκάλυψη της ουτιδανής παρουσίας της.

 (10 μον.)

3. Να εντοπίσετε δύο από τους τρόπους πειθούς που χρησιμοποιεί η συγγραφέας στο κείμενο. Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας.

(4 μον.)

4. Για ποιους λόγους η συγγραφέας χρησιμοποιεί εισαγωγικά και παρενθέσεις στις παρακάτω περιπτώσεις; ( Να απαντήσετε για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά).

(ανεργία νέων 16-24 ετών: 56,7%), 2^η παράγραφος

«τρέχει», 2^η παράγραφος

«πρώτη ύλη», 3η παράγραφος

(αποτιμάται σε 160 δισ. ευρώ), 3η παράγραφος

«ταχύτατες πρωτοβουλίες», 4η παράγραφος

(5 μον.)

5. Σε ποιο κειμενικό είδος θα μπορούσαμε να εντάξουμε το παραπάνω κείμενο; Να στηρίξετε την άποψή σας με την αναφορά τριών τουλάχιστον συγκεκριμένων χαρακτηριστικών.

(4 μον.)

6. Να σχολιάσετε τον τίτλο του κειμένου

(3 μον.)

7. Να δώσετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ευκαιριακά, δυσοίωνο, ασυμβίβαστες,  ουτιδανής , ελπίδας

(5 μον.)

8. Να δώσετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις σε ύφος λιγότερο λόγιο: αποφαίνεται,  εξόχως,   πλήθυναν,    διαφαίνεται,

(4 μον.)

9. Παραγωγή κειμένου: Σε ομιλία που ετοιμάζετε για να την εκφωνήσετε στο Ευρωκοινοβούλιο των Νέων αφού αναφερθείτε στις επιπτώσεις που θα έχει στη ζωή των νέων της Ευρώπης το δυσοίωνο εργασιακό μέλλον που προδιαγράφεται, να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους η μέριμνα για την επαγγελματική τους αποκατάσταση πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής πολιτικής.

(40 μον.)