ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ( Υ-Ω)

(ΥΠΟΜΟΝΉ, ΣΙΓΑ-ΣΙΓΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΖΩ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ)

Χουλιγκανισμός

 

ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Χουλιγκανισμός και ευθύνες

(απόσπασμα)

Γιατί λοιπόν αυτή η ραγδαία αύξηση του χουλιγκανισμού στη νεολαία και η απανθρωποποίηση της συμπεριφοράς υπολογίσιμης πλέον μερίδας νέων; Οπωσδήποτε τα εισαγόμενα από την αλλοδαπή πρότυπα και η μίμηση αυτών των προτύπων. Όχι όμως μόνον και όχι κατά κύριο λόγο. Υπάρχουν βαρύτατες ευθύνες στο εσωτερικό, δικές μας ευθύνες, που δεν πρέπει να αποκρυβούν με την προσφιλή μας προσφυγή στις ξενόφερτες επιδράσεις.
Η κολοσσιαίας κλίμακας εξαχρείωση των ηθών στο δημόσιο βίο της χώρας. Βρισκόμαστε κυριολεκτικά μπροστά σε μια κατάλυση του δημόσιου ήθους, που οδηγεί μαθηματικά το νέο άνθρωπο σε καθολική τάση αμφισβήτησης και έλλειψης σεβασμού προς κάθε φόρμα ζωής, Είναι λοιπόν αντίδραση φυσιολογική, όταν αυτοί στους οποίους εμπιστευόμαστε τις αναγκαίες για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής φόρμες τις ποδοπατούν και τις εξευτελίζουν και μάλιστα απροκάλυπτα και βάναυσα.
Η προώθηση μηδενιστικών μοντέλων και αντιλήψεων από τους εμπόρους της «ψευτοκουλτούρας» που σερβίρονται ως πνευματικοί και καλλιτεχνικοί «ταγοί» του τόπου. Τροβαδούροι του τίποτα και για το τίποτα ρίχνουν τους νέους ανθρώπους στο κενό και τους αφήνουν ξεκρέμαστους για να τα βγάλουν πέρα σε μια ζωή που έτσι κι αλλιώς έχει γίνει ανοηματική και βαθύτατα αντιφατική.
Η πρωτοφανής έξαρση της διαφήμισης και της εμπορικής προπαγάνδας, που εμποδίζει κάθε ρεαλιστική προσγείωση των νέων ανθρώπων στην πραγματικότητα και τους κάνει να αισθάνονται ανύπαρκτοι χωρίς αυτά τα «υπέροχα» πράγματα που προσφέρουν αφειδώς οι τηλεοπτικές οθόνες. Σκουλήκια που χρειάζονται πλέον την αυτοεπιβεβαίωσή τους για να αισθανθούν ότι είναι κάποιοι.
Η διάχυτη αντιπνευματικότητα και ανεγκεφαλοποίηση που ενσαρκώνεται στην ασύλληπτη χυδαιότητα, που έχει κατακλύσει την αγορά με εκπορνευτικές, βλακώδεις, σαδομαζοχιστικές εκδόσεις, τα θέατρα με βωμολοχίες, την τηλεόραση με μαγκιά, εκφραστική αθλιότητα, ισοπεδωτικά και βάρβαρα πρότυπα «επιτυχίας».
Η διαβρωτική λειτουργία του Τύπου που ευθύνεται όσο τίποτα για αυτή την αποθέωση και ηρωοποίηση των γηπέδων , του Τύπου που θεοποιεί τους αστέρες της μπάλας και στριμώχνει στα «ψιλά» τον κλασικό αθλητισμό. Του Τύπου που καθιέρωσε τον όρο «φίλαθλος» για την περιγραφή αυτών των μαινόμενων και σεληνιασμένων ορδών, που μεταβάλλουν τα γήπεδα σε αρένες και πεδία αιματηρών συγκρούσεων.
…
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι δε συλλαμβάνεται η πολιτική διάσταση του θέματος και μάλιστα σοβαρότατη με δύο σκέλη:
Το ένα συνίσταται στο γεγονός ότι αυτές οι αντικοινωνικές περιθωριακές ομάδες λειτουργούν ως υποκατάστατα πολιτικής δραστηριοποίησης και οδηγούν τους νέους σε απολιτικοποίηση.
Το άλλο αναφέρεται στην ανάπτυξη μιας φασιστικής νοοτροπίας που δεν εκφράζεται μόνο στην αποθέωση της βίας και τη ς επιθετικότητας , αλλά σαν εξαφάνιση της ατομικότητας και της προσωπικής ευθύνης μέσα στη μάζα.
Και τα δύο αυτά στοιχεία πρέπει να προσεχτούν πολύ από όσους πραγματικά ενδιαφέρονται για την πορεία και την τύχη του λαού μας στο μέλλον.

Βασίλης Φίλιας
Εφημερίδα Πρώτη

Ασκήσεις:

1.Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο του παραπάνω κειμένου σε 100 – 120 λέξεις.

[25 μ.]

2. α) Να γίνει δομική ανάλυση στην τελευταία παράγραφο του κειμένου και να εντοπιστεί ο τρόπος ανάπτυξής της.

[5μ.]

β) Να δοθεί ένας πλαγιότιτλος στις πέντε πρώτες παραγράφους του κειμένου.

[5μ.]

3.α) Να γράψετε συνώνυμα για τις παρακάτω λέξεις του κειμένου, σε λιγότερο λόγιο ύφος:
Κολοσσιαίας, έλλειψης, εξευτελίζουν, απροκάλυπτα, ταγοί

β) Να γράψετε αντώνυμα για τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:
ρεαλιστική, προσγείωση, αφειδώς, ευθύνεται, θεοποιεί

[10μ.]

4. Ο συγγραφέας του κειμένου αρκετές φορές τοποθετεί λέξεις ή εκφράσεις μέσα σε εισαγωγικά:«ψευτοκουλτούρας» «υπέροχα», «επιτυχίας», 3η παράγραφος. Τι εξυπηρετεί η χρήση των εισαγωγικών σ΄αυτές τις περιπτώσεις;

[3 μ.]

5. « Η διαβρωτική λειτουργία του Τύπου ευθύνεται όσο τίποτα για αυτή την αποθέωση και ηρωοποίηση των γηπέδων »: χρησιμοποιώντας την παραπάνω πρόταση ως θεματική να γράψετε μία παράγραφο που να αναπτύσσεται με αιτιολόγηση

[12μ.]

6. Σε ένα άρθρο που προορίζεται να δημοσιευτεί στη σχολική σας εφημερίδα, αφού αναφερθείτε σύντομα στα οφέλη του αθλητισμού να εστιάσετε στα αρνητικά σύνδρομα που αμαυρώνουν την προσφορά του .(500-600 λέξεις)

[40μ.]

Χρόνος

                                                  

Η βραδύτητα

Μας ήρθε ξαφνικά η διάθεση να περάσουμε από νωρίς τη νύχτα σ’ έναν πύργο. Πολλοί πύργοι στη Γαλλία έχουν γίνει ξενοδοχεία: ένα τετράγωνο όλο πράσινο, χαμένο σε μια έκταση όλο ασχήμια χωρίς πράσινο· ένα κομματάκι από αλέες, δέντρα και πουλιά στη μέση ενός απέραντου δικτύου από δρόμους. Οδηγώ και στο καθρεφτάκι προσέχω πίσω μου ένα αυτοκίνητο. Το αριστερό του φωτάκι αναβοσβήνει και ολόκληρο το αυτοκίνητο εκπέμπει κύματα ανυπομονησίας. Ο οδηγός περιμένει την ευκαιρία να με προσπεράσει· παραμονεύει αυτή τη στιγμή, όπως το αρπαχτικό παραμονεύει ένα σπουργίτι.

Η Βέρα, η γυναίκα μου, μου λέει: «Κάθε πενήντα λεπτά πεθαίνει κι ένας άνθρωπος στους δρόμους της Γαλλίας. Για κοίτα όλους αυτούς τους τρελούς που τρέχουν γύρω μας. Είναι οι ίδιοι που γίνονται υπερβολικά συνετοί, όταν κακοποιείται κάποια γριά μπροστά στα μάτια τους στο δρόμο. Τι συμβαίνει και δε φοβούνται, όταν βρίσκονται στο τιμόνι;»

Τι να απαντήσεις; Μάλλον το εξής: ο άνθρωπος που σκύβει πάνω στη μοτοσικλέτα του δεν μπορεί να συγκεντρωθεί παρά μόνο στην παρούσα στιγμή της πτήσης του· γαντζώνεται πάνω σ’ ένα κλάσμα χρόνου αποκομμένο και από το παρελθόν και από το μέλλον. Αποσπάται από τη συνέχεια του χρόνου. Με άλλα λόγια βρίσκεται σε κατάσταση έκστασης. Δεν ξέρει τίποτα για την ηλικία του, τίποτα για τη γυναίκα του, τίποτα για τα παιδιά του, τίποτα για τις σκοτούρες του και ως εκ τούτου δε φοβάται, γιατί η πηγή του φόβου βρίσκεται στο μέλλον, και όποιος απελευθερώνεται από το μέλλον δεν έχει να φοβηθεί τίποτα.

Η ταχύτητα είναι μορφή έκστασης που την έκανε δώρο στον άνθρωπο η τεχνολογική επανάσταση. Σε αντίθεση με τον μοτοσικλετιστή, ο δρομέας είναι πάντοτε παρών στο σώμα του, αφού είναι αναγκασμένος να σκέφτεται ασταμάτητα τις φουσκάλες του, το λαχάνιασμά του. Όταν τρέχει αισθάνεται το βάρος του και την ηλικία του, έχοντας όσο ποτέ άλλοτε συνείδηση του εαυτού του και του χρόνου της ζωής του. Όλα αλλάζουν, όταν ο άνθρωπος εκχωρεί1 την ικανότητά του για ταχύτητα σε μια μηχανή. Από εκείνη τη στιγμή το σώμα του βρίσκεται εκτός παιχνιδιού και παραδίδεται σε μια ταχύτητα που είναι ασώματη, άυλη, ταχύτητα αμιγής2, ταχύτητα καθαυτή, ταχύτητα έκσταση3.

Γιατί χάθηκε η ηδονή της βραδύτητας;  Α, πού είναι οι παλιοί αργόσχολοι; Πού είναι αυτοί οι φυγόπονοι ήρωες των λαϊκών τραγουδιών, αυτοί οι πλάνητες που χαζεύουν από μύλο σε μύλο και κοιμούνται στο ύπαιθρο; Άραγε χάθηκαν μαζί με τους χωματόδρομους, μαζί με τα λιβάδια και τα ξέφωτα, μαζί με τη φύση; Μια τσέχικη παροιμία δίνει τον ορισμό της γλυκιάς απραξίας τους με μια μεταφορά: κοιτάζουν τα παράθυρα του καλού Θεού. Όποιος κοιτάζει τα παράθυρα του καλού Θεού δε βαριέται, είναι ευτυχής. Στον κόσμο μας η αργία μεταβλήθηκε σε αεργία που είναι τελείως άλλο πράγμα. Ο άεργος είναι στερημένος, βαριέται, αναζητάει μονίμως την κίνηση που του λείπει.

1 Εκχωρεί: παραχωρεί.

2 Αμιγής: που δεν περιέχει ξένα στοιχεία και επομένως είναι καθαρή· ανόθευτη.

3 Το νόημα της φράσης «παραδίδεται σε μια ταχύτητα… έκσταση»: ο άνθρωπος γίνεται ένα με τη μηχανή, χάνει τη σωματική του υπόσταση, παραδίδεται στον ίλιγγο της ταχύτητας.

Μ. Κούντερα. (1996). Η βραδύτητα, 7-10. Αθήνα: Εστία (διασκευή).

Ερωτήσεις

Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80 – 100 λέξεις.

(μονάδες 25)

B1. Ο συγγραφέας θεωρεί την ταχύτητα «μορφή έκστασης που την έκανε δώρο στον άνθρωπο η τεχνολογική επανάσταση».

Γιατί ορισμένες φορές ο άνθρωπος επιδιώκει να βρεθεί σε έκσταση;

Ποιες άλλες μορφές έκστασης γνωρίζετε;

Να συνθέσετε τις απαντήσεις σας  σε μια παράγραφο (60 – 80 λέξεις), απόσπασμα ημερολογιακής σελίδας.

(μονάδες 10)

[εναλλακτικά : B1. Να εξηγήσετε σε μια παράγραφο (60 – 80 λέξεις) την άποψη που διατυπώνει ο συγγραφέας στην περίοδο: «Στον κόσμο μας η αργία μεταβλήθηκε σε αεργία [..]. Ο άεργος είναι στερημένος, βαριέται, αναζητάει μονίμως την κίνηση που του λείπει».

(μονάδες 10) ]

 B2α . Να γράψετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων, χρησιμοποιώντας με όποια σειρά επιθυμείτε τις ακόλουθες λέξεις/φράσεις του κειμένου (επισημαίνονται και στο κείμενο με έντονη γραφή): κύματα ανυπομονησίας, απελευθερώνεται, τεχνολογική επανάσταση, λαχάνιασμα, αργόσχολοι (μπορείτε να διαφοροποιήσετε τον γραμματικό τύπο, δηλαδή την πτώση, τον αριθμό, το γένος, το ρηματικό πρόσωπο, το ρηματικό χρόνο κλπ.).

(μονάδες 5)

Β2β. αργία, αεργία(5^η παράγραφος), ανεργία: Να χρησιμοποιήσετε τις παραπάνω λέξεις σε προτάσεις, ώστε να φανεί η σημασία τους.

(μονάδες 3)

Β2 γ. τεχνολογική επανάσταση (3^η παράγραφος), τσέχικη παροιμία(5^η παράγραφος): Να αποδώσετε τα ίδια νοήματα αντικαθιστώντας τους επιθετικούς προσδιορισμούς με γενική προσδιοριστική.

(μονάδες 2)

Β3α. Γιατί ο συγγραφέας επιλέγει να διατυπώσει τις σκέψεις του με τη μορφή ερωτημάτων στην πέμπτη παράγραφο (Γιατί χάθηκε… λείπει) του κειμένου;

(μονάδες 3)

Β3β. Να επισημάνετε στο κείμενο δύο παραδείγματα μεταφορικής/συνυποδηλωτικής χρήσης της γλώσσας. Να αιτιολογήσετε τις επιλογές σας.

(μονάδες 2)

Β4α. Ο συγγραφέας στη δεύτερη παράγραφο χρησιμοποιεί ευθύ λόγο. Τι επιτυγχάνει; (μονάδες 2)

Β4β. Ο συγγραφέας στην πρώτη παράγραφο, τρίτη γραμμή και στην τρίτη παράγραφο , δεύτερη γραμμή χρησιμοποιεί άνω τελεία. Για ποιους λόγους την προτίμησε από τα άλλα σημεία στίξης σ ‘  αυτές τις περιπτώσεις;

(μονάδες 3)

Β5. Να εντοπίσετε 5 λέξεις που ανήκουν σε περισσότερο λόγιο λεξιλόγιο  και 5 του πιο καθημερινού λόγου.

(μονάδες 5)

Γ1.

Έχει γραφεί πως ο συγγραφέας πολλές φορές μας προσφέρει ένα περισκόπιο και ταυτόχρονα μια μέθοδο χρήσης του προκαλώντας μας σε μιαν – τουλάχιστον απολαυστική – ανάγνωση του κόσμου. Επαληθεύεται αυτό στο παραπάνω κείμενο; Με αφορμή μια σκέψη ή ένα στιγμιότυπο από τα παραπάνω απόσπασμα ξετυλίξτε τις σκέψεις σας σε ένα ανάλογο κείμενο (στοχαστικό δοκίμιο).

(μονάδες 40)

Χρόνος - Σχολείο

Φέρτε τη βραδύτητα στο σχολείο!

Γιώργος Μαυρογιώργος

(συντόμευση- διασκευή)

Η ιδέα που προτείνεται στη συνέχεια μου ήρθε από το βιβλίο «Η βραδύτητα» του Κούντερα. Διαβάζω, λοιπόν: «Γιατί χάθηκε η ηδονή της βραδύτητας; Α, πού είναι οι παλιοί αργόσχολοι; Πού είναι αυτοί οι φυγόπονοι ήρωες των λαϊκών τραγουδιών, αυτοί οι πλάνητες που χαζεύουν από μύλο σε μύλο και κοιμούνται στο ύπαιθρο; Άραγε χάθηκαν μαζί με τους χωματόδρομους, μαζί με τα λιβάδια και τα ξέφωτα, μαζί με τη φύση;»

Και αλλού:

«Υπάρχει κρυφός σύνδεσμος μεταξύ βραδύτητας και μνήμης, μεταξύ ταχύτητας και λήθης. Ας πάρουμε μια όσο το δυνατόν πιο κοινότοπη κατάσταση: κάποιος περπατάει στο δρόμο. Ξαφνικά θέλει να θυμηθεί κάτι, αλλά του διαφεύγει η ανάμνηση. Εκείνη τη στιγμή, μηχανικά, επιβραδύνει το βήμα του. Αντιθέτως, κάποιος που προσπαθεί να ξεχάσει ένα δυσάρεστο περιστατικό που έζησε πριν από λίγο, επιταχύνει εν αγνοία του το βάδισμά του, σαν να θέλει να απομακρυνθεί γρήγορα από κάτι που, χρονικά, βρίσκεται ακόμα πολύ κοντά του… Στα υπαρξιακά μαθηματικά αυτή η εμπειρία παίρνει τη μορφή δύο στοιχειωδών εξισώσεων: Ο βαθμός της βραδύτητας είναι ευθέως ανάλογος με την ένταση της μνήμης. Ο βαθμός της ταχύτητας είναι ευθέως ανάλογος με την ένταση της λήθης».

Μα, καλά, σκέφτομαι: μήπως στο σχολείο αναπτύσσουμε ταχύτητα για να μη πλησιάζουμε το άγνωστο; Μήπως τρέχουμε για να μη βλέπουμε και να μην αισθανόμαστε; Μήπως βιαζόμαστε για να μη σκεφτόμαστε; Παντού χρονικές προδιαγραφές: έναρξη, λήξη, διάρκεια, κουδούνι, έγκαιρη προσέλευση, πρωινή ώρα, τελευταία ώρα, διάλειμμα κ.ά. Αρχίζει και τελειώνει κάτι, όχι γιατί ενδιαφέρονται δάσκαλοι και μαθητές, άλλα γιατί «χτύπησε κουδούνι».
Ο «χρόνος είναι χρήμα», «χρόνου Φείδου» και άλλα! Σε συνθήκες συνωστισμού επιθυμιών, αναγκών και ενδιαφερόντων, σε μια αντιφατική κοινωνική τοπογραφία, εκπαιδευτικοί και μαθητές καλούνται σε συγκεκριμένες υποχρεωτικές κοινωνικές σχέσεις. Έτσι, τα βιολογικά άτομα μεταμορφώνονται σε ιδεολογικά υποκείμενα με «συνείδηση χρόνου», σε ένα πλαίσιο «πανοπτικής επιτήρησης». Για κάθε συγκεκριμένη δραστηριότητα κάθε συγκεκριμένου ατόμου υπάρχει συγκεκριμένος χώρος σε προγραμματισμένη χρονική στιγμή!

Μήπως είναι ώρα να επαναδιαπραγματευτούμε το νόημα του «χαμένου» χρόνου για να μπορούμε να «κατοικούμε» στο χρόνο;

Αν μείνουμε προσκολλημένοι στις κρατούσες αντιλήψεις, η τυραννία του σχολικού χρόνου θα μας κρατάει δέσμιους της έμμονης ιδέας για το πόσο και το πότε, σε απόσταση από ερωτήματα του γιατί. Έχουμε γίνει δρομείς της ταχύτητας στη δράση για να «ολοκληρώνουμε» έγκαιρα τη διδακτέα ύλη, χωρίς να μένει χρόνος για το δρόμο αντοχής του στοχασμού. Η αγωνία της «ολοκλήρωσης» της ύλης εξορίζει τη σοφία και την ηδονή της βραδύτητας.

Θέλουμε τη βραδύτητα για να μπορούμε να πλησιάζουμε στο αίνιγμα του νοήματος αυτών που κάνουμε. Στο κάτω-κάτω, όσοι είμαστε στην εκπαίδευση έχουμε ιδιαίτερους λόγους να «σπεύδουμε βραδέως». Η επιβράδυνση δεν είναι απώλεια.
Δίνει χώρο στο μυαλό και στην καρδιά που υφαίνουν τη ζωή. Τουλάχιστον, έτσι μπορούμε να αρχίζουμε να διεκδικούμε λιγότερα εμπόδια ανάμεσα στην εργασία και στη ζωή, όπως μας προτείνει ο Ε.Τόμσον (1983) ή να ανακαλύπτουμε «τις χαρές του αργού χρόνου», όπως μας προτρέπει ο Th. Εriksen (2005 ). Ο σχολικός χρόνος δεν είναι για τους εκπαιδευόμενους, απλώς, χρόνος προετοιμασίας για τη ζωή ούτε είναι ,απλώς, χρόνος εργασίας για τους εκπαιδευτικούς. Είναι χρόνος ζωής…

Το κείμενο του Γ.Μ. δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΠΟΛΙΤΗΣ – 31/01/2010, σελίδα: 97.

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο ΕΔΩ: http://goo.gl/SHDS2t

Ερωτήσεις

Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100 -120 λέξεις.

(μονάδες 25)

B1. «Ο σχολικός χρόνος δεν είναι για τους εκπαιδευόμενους, απλώς, χρόνος προετοιμασίας για τη ζωή ούτε είναι, απλώς, χρόνος εργασίας για τους εκπαιδευτικούς. Είναι χρόνος ζωής…». Να σχολιάσετε το χωρίο σε μια παράγραφο, απόσπασμα άρθρου από τη σελίδα του σχολείου (80 – 100 λέξεις).

(μονάδες 10)

B2α . «Υπάρχει κρυφός σύνδεσμος μεταξύ βραδύτητας και μνήμης, μεταξύ ταχύτητας και λήθης. Ας πάρουμε μια όσο το δυνατόν πιο κοινότοπη κατάσταση: κάποιος περπατάει στο δρόμο. Ξαφνικά θέλει να θυμηθεί κάτι, αλλά του διαφεύγει η ανάμνηση. Εκείνη τη στιγμή, μηχανικά, επιβραδύνει το βήμα του. Αντιθέτως, κάποιος που προσπαθεί να ξεχάσει ένα δυσάρεστο περιστατικό που έζησε πριν από λίγο, επιταχύνει εν αγνοία του το βάδισμά του, σαν να θέλει να απομακρυνθεί γρήγορα από κάτι που, χρονικά, βρίσκεται ακόμα πολύ κοντά του… Στα υπαρξιακά μαθηματικά αυτή η εμπειρία παίρνει τη μορφή δύο στοιχειωδών εξισώσεων: Ο βαθμός της βραδύτητας είναι ευθέως ανάλογος με την ένταση της μνήμης. Ο βαθμός της ταχύτητας είναι ευθέως ανάλογος με την ένταση της λήθης».

Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις από άλλες συνώνυμές τους ώστε να μην επηρεαστεί το ύφος του κειμένου. (Αν χρειαστεί κάντε μικρές αλλαγές στο κείμενο).

 (μονάδες 5)

B2β . υπαρξιακά, στοιχειωδών, λήθης, συνωστισμού, αντιφατική: Να χρησιμοποιήσετε  τις παραπάνω λέξεις σε φράσεις, ώστε να φαίνεται η σημασία τους. (μπορείτε να διαφοροποιήσετε τον γραμματικό τύπο, δηλαδή την πτώση, τον αριθμό, το γένος, το ρηματικό πρόσωπο, το ρηματικό χρόνο κλπ.)

(μονάδες 5)

Β3α. Τι επιτυγχάνει ο συγγραφέας με τη χρήση ερωτήσεων στην πέμπτη παράγραφο (Μα, καλά ... για να μη σκεφτόμαστε;) του κειμένου, και

(μονάδες 3)

Β3β. τι με τη χρήση α΄ πληθυντικού προσώπου, στις παραπάνω ερωτήσεις;

(μονάδες 2)

Β4. Ο συγγραφέας στο κείμενό του κάνει συχνά χρήση εισαγωγικών. Να τη δικαιολογήσετε στις παρακάτω περιπτώσεις;

α. ...από το βιβλίο «Η βραδύτητα» του Κούντερα. (1^η παράγραφος)

β. «Γιατί χάθηκε η ηδονή ... με τη φύση;» (1^η παράγραφος)

γ. «χρόνου Φείδου» (3^η παράγραφος)

δ. «πανοπτικής επιτήρησης» (3^η παράγραφος)

ε. «χαμένου» χρόνου (4^η παράγραφος)

(μονάδες 5)

Β5. Στην τελευταία παράγραφο ο συγγραφέας αναφέρεται στους Ε.Τόμσον και Th. Εriksen. Ποιον τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί; Θεωρείτε την επίκληση αυτή σε λελογισμένα πλαίσια;

(μονάδες 5)

Γ1.

Πιστεύετε πως είναι ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος να αναθεωρήσει τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται το χρόνο και να εγκαινιάσει μια νέα οπτική; Αν ναι ποιες αλλαγές θα προτείνατε όσο αφορά την καθημερινότητά του και ποιες για τη σχολική ζωή;

Να αναπτύξετε τις σκέψεις σας σε κείμενο κατάλληλο να φιλοξενηθεί σε μαθητικό ηλεκτρονικό περιοδικό.

(μονάδες 40)

Φυσιολογικό -παθολογικό -δημιουργικό άγχος

TΟ ΑΓΧΟΣ ΤΟΥ «EΓΩ»

(απόσπασμα)

Το άγχος δεν είναι σήμερα η αγωνία για την απόκτηση περισσότερων πραγμάτων, όσο η δυσφορία επειδή κάτι μας λείπει. Πάντα υπάρχει κάτι που μας λείπει για να ηρεμήσουμε κάτι παραπάνω που ξεφεύγει από τις δυνατότητές μας και ενίοτε από τη φαντασία μας. Κάτι που συχνά είναι απροσδιόριστο και σχεδόν ανέφικτο. Κάποια στιγμή αισθανόμαστε να το πλησιάζουμε και σχεδόν να το αγκαλιάζουμε, αλλά μια στιγμή αργότερα, μόλις που έχουμε νιώσει λίγη ανακούφιση, το ηρεμιστικό έχει πετάξει. Από στόχο σε στόχο, βυθιζόμαστε στο άγχος. Το άγχος γίνεται μια οδυνηρή συνήθεια, που το αίτιό της μας διαφεύγει.
Τα αδιέξοδα της καθημερινότητας, το κυνήγι του χρήματος, οι αμφιβολίες για την αξία μας, είναι κάποια από αυτά που οξύνουν την υπερέντασή μας, λένε τα βιβλία «αυτοβοήθειας». Τελικά όμως ο κυρίαρχος λόγος της δυσφορίας είναι η ασυμφωνία ανάμεσα στις προσδοκίες μας και την πραγματικότητα, ανάμεσα στην προσμονή της ικανοποίησης μιας επιθυμίας και την ανεπάρκεια των μέσων, ανάμεσα στην επιθυμία να αγαπάμε τον εαυτό μας και την ασταθή, πρόσκαιρη αυτοεκτίμηση που καταφέρνουμε να αποκτήσουμε. Σχεδόν όλα όσα μας περιβάλλουν, συμβάλλουν σ’ αυτό το αίσθημα απογοήτευσης.
Η αποσπασματική κουλτούρα, οι βιαστικές και ωστόσο αργές μετακινήσεις, το «ζάπινγκ», η γρήγορη κατανάλωση, το κινητό τηλέφωνο, ο υπολογιστής, όλα είναι διεγερτικά του άγχους. Υφιστάμεθα συνεχώς το βασανιστήριο του αστραπιαίου, αυτού που αντιλαμβανόμαστε τη μια στιγμή και μας ξεφεύγει την επομένη. Το κακό χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι ότι εκτός από το ότι έχει μειώσει την έκταση του χώρου, έχει επίσης σμικρύνει τις παύσεις. Μια στιγμή ανάπαυλας επιπλέον, και το αίσθημα ενοχής μετατρέπει την ευδαιμονία σε δηλητήριο. Το άγχος συνιστά έτσι μια αμείλικτη ποινή πώς όμως μπορείς να ζήσεις χωρίς να το αποδεχτείς; Το όραμα μιας ζωής χαλαρής και ήρεμης, όπου θα αισθάνεσαι μακριά απ’ όλα αυτά, ακολουθώντας ρυθμούς που ξαναδίνουν την πυκνότητα στις αισθήσεις και προσαρμόζουν το πνεύμα με τη συμπαντική μακροβραδύτητα, μοιάζει να έχει τη σφραγίδα του θανάτου. Θέλουμε στ’ αλήθεια να πεθάνουμε;
Στην πράξη, δεν μπορούμε να βρούμε άλλη διέξοδο. Δεν έχουμε άλλη πρακτική διέξοδο. Το άγχος έχει εγκατασταθεί τόσο βαθιά που επηρεάζει τον κορμό της προσωπικότητας και διαποτίζει διαστροφικά το Εγώ. Ένα μη αγχωτικό Εγώ ισοδυναμεί, στον περίγυρό μας, με ένα Εγώ παραιτημένο ή ηττημένο, ενώ η διαρκής ανησυχία θεωρείται ότι δημιουργεί ένα Εγώ ευθυτενές, ξύπνιο και ετοιμοπόλεμο, για να μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και στον ανταγωνισμό.

Vicente Verdu - El Pais

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80-100 λέξεις.

[μ. 25]

2. Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις : ανέφικτο, ηρεμιστικό, κυρίαρχος, ανεπάρκεια, πρόσκαιρη

[μ. 10]

3. μετατρέπει: Διατηρώντας το δεύτερο συνθετικό του ρήματος να γράψετε πέντε νέα σύνθετα ομόρριζα ρήματα και να τα χρησιμοποιήσετε σε προτάσεις ώστε να φανεί η σημασία τους.

[μ. 5]

4. «αυτοβοήθειας», «ζάπινγκ» : Γιατί έχουν τεθεί οι λέξεις αυτές σε εισαγωγικά;

[μ. 4]

5. Να επισημάνετε τα δομικά στοιχεία και τον τρόπο ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου

[μ. 5]

6. « Το κακό χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι ότι εκτός από το ότι έχει μειώσει την έκταση του χώρου, έχει επίσης σμικρύνει τις παύσεις» : Να αποδώσετε το νόημα του χωρίου σε μια παράγραφο 80-100 λέξεων

[μ. 11]

7. Να γράψετε άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας στο οποίο να αναλύονται τα αίτια του άγχους του σύγχρονου μαθητή  και να παρουσιάζονται τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί.

[μ. 40]