Συνεντεύξεις εκδοτών
(αποσπάσματα)
Πηγή: εφημερίδα Καθημερινή
Θάνος Ψυχογιός: «Είναι πιθανό να χαθούν θέσεις εργασίας»
Από εμπορική άποψη, ποια είναι τα πλεονεκτήματα του ψηφιακού βιβλίου; Τα ψηφιακά βιβλία καθώς και τις συσκευές ανάγνωσης τα βλέπουμε ως μια πρόκληση και μια συναρπαστική ευκαιρία να επεκταθούμε. Θα διευρύνουν τα σημεία διάθεσης των βιβλίων μας (με την άμεση διανομή, χωρίς μεταφορικά έξοδα, σε όλα τα σημεία του κόσμου), θα προσεγγίσουν τους φανατικούς χρήστες των Η/Υ και μαζί και τους νέους. Παράλληλα, θα μειώσουν το κόστος από τις αποθήκες, επιστροφές, φθορές και θα προσφέρουν μια νέα δυνατότητα στα εξαντλημένα βιβλία να ξαναβγούν στην κυκλοφορία. Επίσης, θα οδηγήσουν στον εμπλουτισμό του περιεχομένου των βιβλίων με μουσική ή βίντεο και στη διαδραστική επικοινωνία του συγγραφέα με τους αναγνώστες.
Και τα μειονεκτήματα; Εχουν να κάνουν κυρίως με τη συναισθηματική σχέση του αναγνώστη με το βιβλίο. Ο χρήστης δεν θα μπορεί να αγγίξει το ηλεκτρονικό αρχείο, να απολαύσει τη μυρωδιά του τυπωμένου χαρτιού, να γυρίσει τις σελίδες νιώθοντας την αίσθηση του χαρτιού, να το δωρίσει με προσωπική αφιέρωση, ακόμη και να προσδιορίσει τα χαρακτηριστικά του αναγνώστη ο άλλος που τον βλέπει τι διαβάζει. Από εμπορική άποψη, το κύριο μειονέκτημα είναι οι τυχόν απώλειες θέσεων εργασίας από παραδοσιακούς κλάδους του βιβλίου - αν και το πιο πιθανό, πιστεύω, είναι απλώς να αλλάξει το περιεχόμενο των θέσεων εργασίας των εργαζομένων του κλάδου.
Και αν στο μέλλον το ψηφιακό «εκτοπίσει» πλήρως το έντυπο βιβλίο, θα χαθούν οριστικά επαγγέλματα όπως αυτό του βιβλιοπώλη ή του τυπογράφου; Κατ' αρχάς, πιστεύω ότι το ψηφιακό βιβλίο σίγουρα θα αποσπάσει μερίδιο από το έντυπο, αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να το υποκαταστήσει. Βέβαια, έτσι κι αλλιώς βρισκόμαστε ενώπιον μιας τεχνολογικής επανάστασης η οποία συμπαρασύρει και εμάς και μας προκαλεί να αναθεωρήσουμε το επιχειρηματικό μας μοντέλο. Οι βιβλιοπώλες και οι τυπογράφοι καλούνται να ευθυγραμμιστούν με τις εξελίξεις, αλλά και των εκδοτών το μέλλον δεν προαλείφεται ευνοϊκό αν δεν αναθεωρήσουν τον τρόπο με τον οποίο σήμερα λειτουργούν. Το κλειδί βρίσκεται στην κατανόηση της αποστολής του εκδότη, η οποία ποτέ δεν αλλάζει: η επιλογή και ανάδειξη αξιόλογων συγγραφέων και κειμένων και η προώθησή τους στο αναγνωστικό κοινό.
Αργύρης Καστανιώτης: «Θα συμπληρώσει το βιβλίο, δεν θα το αντικαταστήσει»
…
Το ψηφιακό βιβλίο δεν είναι, δηλαδή, ανταγωνιστικό ως προς το έντυπο; Θεωρώ ότι δεν έρχεται να το αντικαταστήσει, αλλά να το συμπληρώσει. Για παράδειγμα, σ' εμάς τους εκδότες δίνει την ευκαιρία να ξαναζωντανέψουμε παλαιότερους τίτλους που έκλεισαν τον εμπορικό τους κύκλο και δεν μπαίνουν ξανά στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Οπότε ξαφνικά αυτοί οι τίτλοι θα γίνουν ξανά εμπορικά διαθέσιμοι για όποιον θέλει να τους διαβάσει. Επίσης, βιβλία και ανθολογίες ποίησης που θεωρούνταν οικονομικά ασύμφορα, ξαφνικά γίνονται βιώσιμα διότι εκμηδενίζεται το κόστος διαχείρισης και παραγωγής. Ενας λάτρης της λογοτεχνίας, όμως, θα προτιμήσει την τυπωμένη έκδοση.
Θα βρίσκει όμως στην αγορά το βιβλίο, από τη στιγμή που θα μπορεί να το «κατεβάσει» οποιαδήποτε στιγμή και από οπουδήποτε; Θα βρεθούν λύσεις ώστε η τυπογραφία να γίνει συμβατή με την ψηφιακή τεχνολογία, όπως για παράδειγμα η espresso-book machine, η τυπογραφική μηχανή της εταιρείας On demand books που μπορεί να τυπώσει γρήγορα και φθηνά ένα αντίτυπο από το ψηφιακό του αρχείο. Πρόσφατα, μάλιστα, η Google ήρθε σε συμφωνία με την εν λόγω εταιρεία ώστε η δεύτερη να μπορεί να εκτυπώσει ανά πάσα στιγμή όλα τα public domain βιβλία -δημόσιας ιδιοκτησίας βιβλία- που βρίσκονται ψηφιοποιημένα στη βιβλιοθήκη Google Books. Eν ολίγοις, αγοράζοντας μια τέτοια μηχανή, ένα βιβλιοπωλείο ξαφνικά θα είχε πάρα πολλά αντίτυπα διαθέσιμα προς πώληση.
…
Ηλίας Λιβάνης: «Εγκυκλοπαίδειες και λεξικα τα πρώτα θύματα»
Για ποιο λόγο; Η έως τώρα εμπειρία μου δείχνει ότι, για παράδειγμα, πλέον δεν εκδίδονται εγκυκλοπαίδειες και λεξικά - ή παράγονται πολύ λιγότερα συγκριτικά με το παρελθόν. Τι σημαίνει λοιπόν αυτό; Οτι επιστημονικά συγγράμματα και βιβλία γνώσης αρχίζουν σταδιακά να «φεύγουν» από το έντυπο. Αλλωστε, ένας αναλυτής, ένας επιστήμονας, ένας φοιτητής μπορεί πολύ εύκολα να έχει πρόσβαση μέσω ίντερνετ σε έναν τεράστιο πλούτο γνώσης. Κάτι που λειτουργεί αρνητικά ως προς το τυπωμένο βιβλίο.
Τι προβλέπετε για άλλες κατηγορίες, όπως το μυθιστόρημα; Οτι οποιαδήποτε εξέλιξη θα αργήσει και, προσωπικά, εύχομαι να μην πεθάνει ποτέ το βιβλίο όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα. Πολλά, βέβαια, θα εξαρτηθούν από τις δυνατότητες των e-reader και αν αυτά θα αλλάξουν καθολικά τον τρόπο ανάγνωσης - έτσι ώστε, π.χ., να μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει μια τέτοια συσκευή στην παραλία.
Πιστεύετε ότι η τεχνολογία θα καταφέρει τελικά να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο διαβάζουμε; Καθώς στην αγορά των e-reader έχουν μπει εταιρείες-κολοσσοί, νομίζω πως κάποια στιγμή θα κυκλοφορήσει ένα μηχάνημα το οποίο δεν θα έχει να ζηλέψει σε καλαισθησία το τυπωμένο βιβλίο. Σε αυτή την περίπτωση, θα μιλάμε πια για το τέλος της έντυπης μορφής. Κατά τη γνώμη μου, η εποχή του Γουτεμβέργιου τέλειωσε.
Πηγή: Περιοδικό «Κ»