(…)
Πηγή: Εφημερίδα η Αυγή
Του Δ. Χασάπη
Το λεγόμενο «τέλος της μεταπολίτευσης» στη χώρα μας συνοδεύτηκε από την άμβλυνση της πολιτικής αντίθεσης στις φασιστικές λογικές, μια αντίθεση η οποία είχε διαμορφωθεί υπό το κλίμα της απαξίωσης της χουντικής δικτατορίας• η άμβλυνση αυτή στη συνέχεια χαρακτηρίστηκε από την έμμεση νομιμοποίηση της παρουσίας του φασιστικού λόγου στο δημόσιο βίο.
Το σύγχρονο πρόσωπο του φασισμού, όμως, όπως παντού στην Ευρώπη έτσι και στην Ελλάδα, διατηρεί ελάχιστα από τα γνώριμα χαρακτηριστικά των ιστορικών φασιστικών κομμάτων του παρελθόντος και φαίνεται να έχει ενταχθεί πλήρως στη «μεταμοντέρνα συνθήκη», εγκαταλείποντας τις μεγάλες ιδεολογικές αφηγήσεις του ευρωπαϊκού φασισμού του Μεσοπολέμου, διατηρώντας όμως και μεταλλάσσοντας πολιτικά την αμφισβήτηση του κρατικού μονοπωλίου στη νομιμοποιημένη χρήση της βίας, ανεξάρτητα από το ιδεολογικό πλαίσιο με το οποίο κατά περίπτωση την περιβάλλει.
Αυτό δηλώνουν οι τρομοκρατικές δραστηριότητες εναντίον των μεταναστών, οι συγκεντρώσεις και οι πορείες διαμαρτυρίας, οι επιθέσεις σε αντιφασιστικές εκδηλώσεις, οι βεβηλώσεις εβραϊκών νεκροταφείων και συναγωγών (με πιο πρόσφατο κρούσμα την απόπειρα εμπρησμού της Συναγωγής των Χανίων, όπου οι δράστες, επιπλέον, άφησαν μια πλάκα σαπούνι στον τοίχο) και άλλα συναφή, τα οποία ουσιαστικά παραβλέπονται ή και συγκαλύπτονται από την αστυνομία, τους εισαγγελείς και τα μέσα ενημέρωσης.
Αντίστοιχα, ο νέος ρατσισμός, ο οποίος επικεντρώνεται στο πολύπλοκο πρόβλημα της μετανάστευσης, δεν βασίζεται σε επιχειρήματα βιολογικής ιεραρχίας των ανθρώπων, αλλά προβάλλεται ως διεκδίκηση των δικαιωμάτων και των αξιών των «λευκών», των «Ελλήνων» και άλλων, φυλετικά όμως προσδιορισμένων, πληθυσμών. Διεκδικεί το μη αναγώγιμο των πολιτισμικών διαφορών ανάμεσα σε λαούς και φυλές, όπως και την ασυμβατότητα των τρόπων ζωής και των παραδόσεων τους
Στη νεοφασιστική λογική, ο πολιτικός χαρακτήρας των κοινωνικών προβλημάτων ορίζεται με όρους οι οποίοι αναφέρονται στον μεγάλο αριθμό των μεταναστών, την έκταση της εγκληματικότητας, τη γενίκευση της διαφθοράς, τις διαδηλώσεις και τις άλλες μορφές των διεκδικήσεων, την κατάχρηση των πολιτικών δικαιωμάτων, το πανεπιστημιακό άσυλο και άλλα συναφή: τα ζητήματα αυτά προβάλλονται συστηματικά από τα τηλεοπτικά βήματα και αποδίδονται, εν τέλει, στην αδυναμία του --δημοκρατικού-- πολιτικού συστήματος να τα αντιμετωπίσει αποτελεσματικά επιβάλλοντας περιορισμούς, όρια, κανόνες και γενικότερα «τάξη».
Τελευταία μάλιστα, κάθε κοινωνικό πρόβλημα (από την ανεργία, την κατάσταση της κοινωνικής ασφάλισης και της δημόσιας υγείας και την περιβαλλοντική υποβάθμιση, μέχρι τη η διάδοση των ναρκωτικών ή την κακή κατάσταση των σχολείων) επαναδιατυπώνεται και αποδίδεται στην ανεξέλεγκτη είσοδο μεταναστών στη χώρα και την αναποτελεσματική αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Αυτή η λογική χαρακτηρίζει τα φασιστικά ιδεολογήματα και --με αναφορά στο έθνος και τη φυλή, αλλά κάθε φορά με διαφορετικούς όρους-- προβάλλεται το νεοφασιστικό πολιτικό σχέδιο•
(…)
Το νεοφασιστικό πολιτικό πρόγραμμα αρνείται μεν τον ρατσισμό, αλλά διεκδικεί το δικαίωμα της πολιτισμικής διαφοράς• αρνείται τη διαφοροποίηση των ανθρώπων, αλλά υπερασπίζεται την καθαρότητα της εθνικής και φυλετικής ταυτότητας. Ταυτόχρονα, η νεοφασιστική πολιτική δράση συνδυάζει προπαγάνδα, κοινοβουλευτική παρουσία και δημόσιες εκδηλώσεις συμβολικής και φυσικής βίας, δημιουργώντας συνθήκες ενός διαρκούς πολέμου, το πεδίο του οποίου παραμένει μονίμως αδιευκρίνιστο και σε μας, αλλά και στους οπαδούς τους.
(…)
*Ο Δημήτρης Χασάπης διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Χαρακτικό του Λώρενς Χάυντ από το λεύκωμα «Southern Cross», 1951