Προβλήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ

Α. ΛΟΓΟΣ:

Αποσπάσματα από το άρθρο ¨Αιώνιοι φοιτητές ¨

του Γρηγόρη Καλφέλη στην εφημερίδα Τα Νέα,

επιλεγμένα με κριτήριο κυρίως «εκθεσιακές» ανάγκες

(πάντως μπορείτε να το διαβάσετε ολόκληρο κάνοντας κλικ εδώ )

…υπάρχει και ένας γενικότερος αξιακός εκφυλισμός, αφού και τα πανεπιστήμιά μας δεν πηγαίνουν καθόλου καλά.

…προς τα τέλη του Δεκεμβρίου αποκαλύφθηκε από τη Στατιστική Υπηρεσία ένα έντονα απωθητικό μέγεθος. …Από τους 596.000 φοιτητές των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ οι 300.000, δηλαδή σχεδόν οι μισοί, είναι μη ενεργοί, είτε γιατί έχουν εγκαταλείψει οριστικά τις σπουδές τους είτε γιατί έχουν καθυστερήσει σημαντικά να πάρουν το πτυχίο τους!

Και έτσι αγγίζουμε την περίφημη έννοια των αιώνιων φοιτητών, που σίγουρα δεν κολακεύει την εκπαιδευτική διαδικασία της χώρας μας.

  ... η ύπαρξη και μόνο του παραπάνω μεγέθους υποδηλώνει σαφώς ότι ούτε το πολιτικό προσωπικό του τόπου μας ... ούτε τα πανεπιστήμια υιοθέτησαν την άποψη του φημισμένου Αμερικανού οικονομολόγου L. Τhurow, δηλαδή ότι οι γνώσεις και οι δεξιότητες των ανθρώπων θα είναι το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα των κοινωνιών του 21ου αιώνα (L. Τhurow, «Τhe Future of Capitalism»).

  ...υπάρχει κατ΄ αρχάς ένα σοβαρό θεσμικό πρόβλημα, αφού στις περισσότερες σχολές η παρακολούθηση δεν είναι δυστυχώς υποχρεωτική και έτσι τα νέα παιδιά διολισθαίνουν σιγά σιγά σε μια «υπαρξιακή χαλαρότητα».

Εγώ δεν θα υιοθετήσω τη θεωρία των «τεμπέληδων», αλλά κάτι πρέπει να αλλάξει επειγόντως σε αυτό το επίπεδο, γιατί χωρίς καθημερινή και ελεγχόμενη παρακολούθηση δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για σοβαρό πανεπιστήμιο…

Έτσι, η χαλαρότητα οδηγεί σταδιακά στην εγκατάλειψη των σπουδών. Όμως υπάρχει και ένας άλλος σοβαρός λόγος, από μια άλλη πλευρά, που εξηγεί το φαινόμενο των αιώνιων φοιτητών. Και αυτό λέγεται απογοήτευση ή το να νιώθεις το φρικτό συναίσθημα ότι είσαι εκ των προτέρων απόβλητος σε μια αγορά που είναι πολλαπλώς κορεσμένη.

Για να το πω με απλούστερα λόγια: τι ενθουσιασμό μπορεί να έχει για το μέλλον του ένας φοιτητής της Νομικής όταν η Θεσσαλονίκη έχει 11.000 δικηγόρους και η Αθήνα πάνω από 20.000;

…  αυτό αποκαλύπτει ταυτόχρονα την απαράδεκτη έλλειψη ενός σοβαρού προσανατολισμού για τα επαγγέλματα που έχουν ζήτηση (κάτι πρέπει να αλλάξει ριζικά και σε αυτό το επίπεδο).

Επιπλέον, οι φτωχοί γονείς δύσκολα καταφέρνουν να πληρώνουν τις οκτώ ή εννιά χιλιάδες ευρώ που απαιτούνται κάθε χρόνο για να σπουδάσει το παιδί τους εκτός κατοικίας του. Έτσι, αρκετοί φοιτητές δουλεύουν για να τα βγάλουν πέρα και αυτό οδηγεί σε μερική εγκατάλειψη των σπουδών.

Όμως κάποτε πρέπει, επιτέλους, να γίνουν ορισμένες αξιόπιστες μελέτες που να μας δείχνουν πόσοι πραγματικά εργάζονται ώστε να μη χρησιμοποιείται παραπλανητικά αυτό το μέγεθος για να νομιμοποιηθεί η αντιπαραγωγική ζωή ενός τμήματος του φοιτητικού πληθυσμού και για να δίνονται δημόσιες υποτροφίες ή να γίνονται άλλες θεσμικές διευκολύνσεις σε αυτούς που πράγματι τις έχουν ανάγκη.

Αν μέσα σε όλα αυτά λάβει κανείς υπόψη του και τον άρρωστο κομματισμό που επικρατεί στα πανεπιστήμια (οι παρατάξεις κάνουν τα πάντα και διαπραγματεύονται με τους πρυτάνεις), τότε θα έχει κάπως προσεγγίσει αυτό το παράδοξο φαινόμενο των αιώνιων φοιτητών, που δεν τιμά τον εκπαιδευτικό κόσμο, αλλά που πάντως υπάρχει και σε άλλες χώρες, όπως δείχνει δυστυχώς και μια πρόσφατη μελέτη για το μεγάλο κρατικό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στην Αμερική («Νytimes», «State Universities Want Μore Students to Graduate», 28/1/2010).

Ποιο είναι το συμπέρασμα

Πρέπει να μειωθούν οι αιώνιοι φοιτητές γιατί είναι ένα μέγεθος που καταστρέφει τη γνώση και μειώνει έντονα την αποδοτικότητα των ελληνικών πανεπιστημίων

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ. 

Β.  ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ

Ο αντίλογος αποτελείται από αποσπάσματα πάλι 

 σχολίων  στο  άρθρο που φιλοξενούνται στην ίδια διαδικτυακή διεύθυνση

@malamo

… οι αιώνιοι: 

1. δεν καταγράφονται ως επίσημοι άνεργοι και δεν δικαιούνται επίδομα από τον ΟΑΕΔ.

2. Όλα τα προνόμια τους καταργούνται εφόσον ξεπεράσουν τα κανονικά όρια θητείας.

 3. Δεν δικαιούνται ούτε βιβλία εφόσον έχουν ξεπεράσει αυτά τα χρόνια.

4. Συνεχίζουν να ξοδεύουν στην πόλη που σπουδάζουν (εφόσον έχουν εκκρεμότητες με εργαστήρια) σε διατροφή, διασκέδαση, μεταφορές, ενοίκια .  

5. Καταγράφονται ως ενεργοί, άρα τα πανεπιστήμια και ΤΕΙ μπορούν να διεκδικήσουν μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα χρηματοδότησης.

6. Δεν μπορούν να διεκδικήσουν τίποτα όσο είναι στο μεταίχμιο μεταξύ εργασίας και εκπαίδευσης.

7.Αν είναι και καλοί βγάζουν δουλειά σε project και προγράμματα σχεδόν αφιλοκερδώς ή με αμοιβές πείνας …

...ανέπτυξα επτά  επιχειρήματα γιατί συμφέρουν οι αιώνιοι φοιτητές το κράτος, τις τοπικές κοινωνίες και τα πανεπιστήμια. …

Αιώνιος για πάντα. (δυστυχώς)

…Η πλειοψηφία  των αιώνιων φοιτητών απλά κάνουν άλλα πράγματα στη ζωή τους, που οι ίδιοι θεωρούν πιο ενδιαφέροντα και  δεν έχουν μπει στον κόπο να ξεγραφτούν από τη σχολή τους, που στην τελική μπορεί στα 40 τους, από προσωπική και πλέον συνειδητή (!!!) επιλογή να πάνε να τελειώσουν. Βέβαια, εάν ήξεραν ότι αποτελούν αιτία καταστροφής" γνώσης και "μείωσης της απόδοσης των ελληνικών πανεπιστημίων" … θα το σκεφτόντουσαν καλύτερα ... γιατί τόσο καιρό νομίζαμε ότι το πρόβλημα ήταν η διαφθορά των ενεργών φοιτητών, των καθηγητών καθώς και ο διαρκής εξευτελισμός της γνώσης από στρατευμένα, κοντόφθαλμα προγράμματα σπουδών που είναι αποτέλεσμα συνεργασίας Υπουργείων, επιχειρήσεων και καθηγητών…