Σελίδες

Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 05, 2011

Το Ιντερνετ απειλεί την πολιτιστική παραγωγή

(Αποσπάσματα από το κείμενο του Robert Levine* / The Observer)





Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, το NBC κυριαρχούσε στην αμερικανική τηλεόραση: Miami Vice, The Cosby Show, Cheers, Seinfield, Friends. To κανάλι κέρδιζε θεαματικότητα διευρύνοντας τα όριά του – το Miami Vice στυλιζάρισε το αστυνομικό δράμα, ενώ το Hill Street Blues του έδωσε έναν αιχμηρό ρεαλισμό. Οι σειρές αυτές έφερναν επίσης πολύ χρήμα – το NBC ήταν ένας από τους πιο προσοδοφόρους κλάδους της General Electric. Οταν όμως η μητρική εταιρεία αγοράστηκε από την Comcast φέτος, λέγεται ότι η αξία του τηλεοπτικού δικτύου υπολογίστηκε στο μηδέν.
Το NBC δεν είναι η μόνη μεγάλη επιχείρηση ΜΜΕ που έπεσε σε βραχώδες έδαφος. Η ΕΜΙ, η δισκογραφική των Μπιτλς και των Πινκ Φλόιντ, περιέκοψε τη λίστα των συνεργαζόμενων καλλιτεχνών και κατάργησε χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η «Ουάσιγκτον Ποστ», η εφημερίδα που ανέβασε πολύ ψηλά τον πήχυ της αμερικανικής δημοσιογραφίας με τις αποκαλύψεις της για το Γουότεργκεϊτ, μείωσε τον αριθμό των συντακτών της, έκλεισε το εθνικό γραφείο της και δήλωσε ότι «δεν είμαστε ένας πανεθνικός οργανισμός ειδησεογραφίας». Η MGM, με σύμβολο το λιοντάρι που βρυχάται, αγοράστηκε πρόσφατα για λιγότερο από το μισό της αξίας που είχε το 2005.
Ολες αυτές οι εταιρείες αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα: δεν μάζευαν αρκετά από τα χρήματα που γεννούσε η δουλειά τους. Το κοινό δεν έχει χάσει την όρεξή του για τηλεόραση, μουσική, κινηματογράφο ή δημοσιογραφία. Ομως τα τηλεοπτικά σόου, τα άρθρα, τα τραγούδια και οι ταινίες φθάνουν όλο και περισσότερο στους πολίτες μέσω Διαδικτύου. Το πρόβλημα είναι ότι ενώ το Ιντερνετ έχει επεκτείνει την κατανάλωση αυτών των αγαθών, κοντεύει να καταστρέψει την αγορά τους.
...
Αυτή η κατάσταση συμφέρει τους καταναλωτές, που μπορούν να δουν, να διαβάσουν και ν’ ακούσουν ό,τι θέλουν, πληρώνοντας ελάχιστα. Η «ελευθερία» αυτή, όμως, θα έχει σοβαρές συνέπειες. Μακροπρόθεσμα, οι στερημένες από εισόδημα εταιρείες ΜΜΕ δεν θα έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν πολλά σε καλλιτέχνες. Τα τηλεοπτικά δίκτυα ήδη πιέζονται να αντικαταστήσουν τις δραματικές και κωμικές σειρές με ριάλιτι σόου και οι εφημερίδες αφήνουν ακάλυπτα πολλά θέματα καθώς οι ρεπόρτερ λιγοστεύουν. Και το χειρότερο είναι ότι η δυσκολία να βγουν χρήματα από πρωτογενή εργασία υπονομεύει το είδος της καινοτομίας που υποσχέθηκε το Ιντερνετ. Αντί να επενδύουν για να γίνονται υψηλού επιπέδου ρεπορτάζ με νέο τρόπο, τα στελέχη των online εταιρειών επιδιώκουν την «ερασιτεχνική δημοσιογραφία» επειδή δεν κοστίζει τίποτα.

...

Καθώς μεγαλώνει η πίεση για να επιβληθούν οι νόμοι πνευματικής ιδιοκτησίας στο Διαδίκτυο, οι εταιρείες του χώρου επιχειρηματολογούν ότι κάθε προσπάθεια να μπλοκαριστεί η πειρατεία θα «χαλάσει το Ιντερνετ», αλλά η αλήθεια είναι ότι το Ιντερνετ έχει ήδη χαλάσει: είναι πλέον υπερβολικά χαοτικό για να μπορέσει να δώσει την υποδομή για μια οικονομία του 21ου αιώνα. Οι εταιρείες τεχνολογίας συμβουλεύουν εδώ και καιρό τους δημιουργούς να προσαρμοστούν στην ψηφιακή εποχή. Θα ήταν κρίμα να μην μπορέσουν να ακολουθήσουν την ίδια τους τη συμβουλή.

* Ο κ. Ρόμπερτ Λιβάιν είναι ο συγγραφέας του βιβλίου «Free Ride: How the Internet Is Destroying the Culture Business and How the Culture Busibess Can Fight Back».
Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή