σωβινισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια




Ο σωβινισμός είναι η ακραία και άλογη αφοσίωση εκ μέρους μιας ομάδας στην οποία κάποιος ανήκει, ιδιαίτερα όταν αυτή η αφοσίωση προϋποθέτει μοχθηρία και μίσος εναντίον μιας αντίπαλης ομάδας. Ο όρος έλκει την καταγωγή του από τον Νικολάς Σωβέν, έναν στρατιώτη του Ναπολέοντα Βοναπάρτη κατα τη διάρκεια της Πρώτης Γαλλικής Αυτοκρατορίας, εξαιτίας του φανατικού του ζήλου για τον Αυτοκράτορά του.


Η καταγωγή του και η πρώιμη χρήση του δείχνουν πως επινοήθηκε για την περιγραφή του ακραίου εθνικισμού και πατριωτισμού. Σήμερα, ωστόσο, ο όρος σωβινισμός χρησιμοποιείται συχνότερα ως αναφορά στον ρατσισμό ή τον σεξισμό.


Ο όρος εισήλθε σε δημόσια χρήση εξαιτίας μιας σατιρικής απεικόνισης του Σωβάν στο Γαλλικό θεατρικό έργο La Cocarde Tricolore (Η Τρίχρωμη Κονκάρδα).





Στο "Ιμπεριαλισμός, Εθνικισμός, Σωβινισμός", Πολιτική Κριτική, η Χάνα Αρέντ περιγράφει τον όρο:


Ο σωβινισμός είναι ένα σχεδόν φυσικό προϊόν της εθνικής αρχής στον βαθμό που ξεπηδά κατευθείαν από την παλαιά ιδέα της «εθνικής αποστολής.» ...(Μια) εθνική αποστολή θα μπορούσε να ερμηνευθεί με ακρίβεια ως η διαφώτιση (από το έθνος με την αποστολή αυτή) άλλων, λιγότερο τυχερών λαών οι οποίοι, για κάποιο λόγο, έχουν από θαύμα αφεθεί από την ιστορία χωρίς μια εθνική αποστολή. Όσο η αρχή αυτή δεν αναπτύχθηκε στην ιδεολογία του σωβινισμού και παρέμεινε στο μάλλον ακαθόριστο βασίλειο της εθνικής ή ακόμα εθνικιστικής υπερηφάνειας, συχνά κατέληξε σε μια υψηλή αίσθηση ευθύνης για την ευημερία υποανάπτυκτων λαών.


Ο όρος δεν προϋποθέτει την κρίση πως ο σωβινιστής έχει σωστή ή λάθος γνώμη, αλλά πως είναι τυφλός και χωρίς λογική στην πορεία σχηματισμού αυτής της γνώμης, αγνοώντας όποια δεδομένα να κατευνάσουν τη ζέση του. Ωστόσο, στη σύγχρονη χρήση του, ο όρος χρησιμοποιείται συχνά μειωτικά για να υποδηλώσει πως ο σωβινιστής είναι παράλογος και λάθος στην γνώμη του.


Σωβινισμός ως σεξισμός


Η φράση αντρικός σωβινισμός πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του `60 με την άνοδο του φεμινισμού και χρησιμοποιείται για την περιγραφή της πίστης στην αντρική ανωτερότητα. Κοινή είναι και η μειωτική φράση "Αντρικό σωβινιστικό γουρούνι" ως μειωτική για έναν άντρα που θεωρείται πως έχει σεξιστική συμπεριφορά έναντι των γυναικών.