(ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ)
Διδάσκοντας χρόνια το μάθημα της Έκθεσης στην Τρίτη Λυκείου σκέφτηκα να κωδικοποιήσω τα θέματα που περιλαμβάνει το διδακτικό εγχειρίδιο και τους τύπους ασκήσεων που περιέχει βοηθώντας τους μαθητές μου να κάνουν μια ολοκληρωμένη επανάληψη για τις εξετάσεις τους, ώστε να είναι σίγουροι ότι δεν έχουν παραλείψει τίποτε. Όσον αφορά όμως τα θέματα δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε και όσα περιέχονται στο βιβλίο των Θεματικών Κύκλων του Λυκείου, όπως και αυτά που άπτονται της επικαιρότητας
Ι. ΠΕΙΘΩ ΤΡΟΠΟΙ ΠΕΙΘΟΥΣ
Σελ. 12: Επίκληση στη λογική –( επιχειρήματα-τεκμήρια)
ΕΙΔΗ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΩΝ
Σελ. 13: ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΥ: παραγωγικοί ,
επαγωγικοί, αναλογικοί
Σελ. 14: ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ: κατηγορικοί,
υποθετικοί, διαζευκτικοί
Σελ. 15: Σύγκριση συλλογισμού με κείμενο που περιέχει συλλογισμό(επιχειρήματα)
Σελ. 16: Εγκυρότητα, αλήθεια, ορθότητα επιχειρήματος
Σελ. 18: Βοηθητικά στοιχεία για την αξιολόγηση
Σελ. 20: Αξιολόγηση τεκμηρίων
Σελ. 20: Αξιολόγηση τεκμηρίων
Σελ. 21: Παραλογικοί συλλογισμοί
Σελ. 24: ΘΕΜΑ: Παιδεία (ανώτατη) – προβλήματα
Σελ. 27: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : 3Ο → (βελάκι) [πρόβλημα, θέση, επιχειρήματα…]
ΘΕΜΑ: Διάκριση χειρωνακτικής- πνευματικής εργασίας 6ο, 7ο → (βελάκι)
ΘΕΜΑ: Νέοι κατάρτιση και επάγγελμα 7ο → (βελάκι)
Σελ. 31: ΘΕΜΑ: Βία : Αδικείν ή αδικείσθαι 1ο → (βελάκι)
ΘΕΜΑ: Ηγετικές ικανότητες ανδρών – γυναικών 2ο → (βελάκι) ρατσισμός
ΘΕΜΑ: Μαθητές πνευματικά προνομιούχοι 2ο → (βελάκι)
Σελ. 31: ΘΕΜΑ: Τροχαία ατυχήματα / οδηγική συμπεριφορά
Σελ. 31: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Αντιτιθέμενες απόψεις
ΘΕΜΑ: Ανθρώπινα δικαιώματα ( υλικό: σελ. 39, οι τρεις γενιές δικαιωμάτων)
Σελ. 40 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης
ΘΕΜΑ: Οικουμενική διακήρυξη και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες
ΘΕΜΑ: Ρόλος του Ο.Η.Ε
ΘΕΜΑ: Ρόλος των μη κυβερνητικών οργανώσεων ( Γιατροί χωρίς σύνορα, διεθνής αμνηστία, Greenpeace)
ΘΕΜΑ: Περιβάλλον – Διακήρυξη του Ρίο…
Σελ. 41 : Επίκληση στο συναίσθημα
Σελ. 43 : Επίκληση στο ήθος του πομπού
Σελ. 44 : Επίθεση στο ήθος του αντιπάλου
Σελ. 45 : Επίκληση στην αυθεντία
Α. Η ΠΕΙΘΩ ΣΤΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σελ. 53 : → (βελάκι) Μέσα – τεχνικές διαφημιστικής πειθούς
ΘΕΜΑ: Γλώσσα και διαφήμιση
Σελ. 57: → (βελάκι) Αθέμιτη – παραπλανητική διαφήμιση
ΘΕΜΑ: Διαφήμιση και ηθική
ΘΕΜΑ: Διαφήμιση και ιδεολογική εξάρτηση (στις υποανάπτυκτες χώρες)
Γ. Η ΠΕΙΘΩ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΛΟΓΟ
Σελ. 68 : Στόχοι - χαρακτηριστικά του πολιτικού λόγου
Σελ. 75 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ – Επίκληση στην αυθεντία
Σελ. 76: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) συνώνυμα ( παραλλαγή, αντώνυμα / ομόρριζα )
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) φράσεις με ονοματικά σύνολα
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) να εξηγήσετε τις φράσεις
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) να χρησιμοποιήσετε σε φράσεις τις λέξεις
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) να διακρίνετε τη σημασιολογική διαφορά των σύνθετων (παραλλαγή, κλιμάκωση)
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) να χρησιμοποιήσετε σε φράσεις τις λέξεις … με διαφορετικές σημασίες ( πολυσημία λέξεων)
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) λέξεις με μεταφορική / κυριολεκτική σημασία/ χρήση
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) σημασιολογική διαφορά λέξεων
Σελ. 77 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) μετατροπή ονοματικών συνόλων σε ρηματικές φράσεις
ΘΕΜΑ: Ελλάδα – Ευρώπη : Σχολεία, προγράμματα
Σελ. 78 : ΘΕΜΑ: Ρατσισμός
Σελ. 79 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Αξιολόγηση επιχειρήματος
ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Ανασκευή επιχειρήματος
Σελ. 80: ΘΕΜΑ : Προπαγάνδα, παθητικοί δέκτες
Σελ. 83 : ΘΕΜΑ : Πόλεμος και ειρήνη
: ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Χαρακτηριστικά του πολιτικού λόγου
Δ. Η ΠΕΙΘΩ ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΛΟΓΟ
Σελ. 84 : Χαρακτηριστικά του επιστημονικού λόγου
ΘΕΜΑ : Θανατική ποινή ( στην πρώτη παράγραφο του κειμένου πολλά επιχειρήματα – άλλα επιχειρήματα στις σελίδες 86 – 90 – στη σελίδα 90 δύο θέματα σχετικά με τη θανατική ποινή )
Σελ. 85 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Διαφορετική παραγραφοποίηση
Σελ. 86 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Διαφορετικός επίλογος
Σελ. 85 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) ειδικές λέξεις / ειδικό λεξιλόγιο
Σελ. 95 : ΘΕΜΑ: Ανθρωπική αρχή
Σελ. 98 : ΘΕΜΑ: Η επιστήμη και ο ρόλος της στην κοινωνία – ουδετερότητα της επιστήμης – κίνδυνοι και προοπτικές – ο ρόλος του επιστήμονα
: Τύποι θεμάτων στην υποσημείωση : Ημερολόγιο, επιστολή, άρθρο…
ΔΟΚΙΜΙΟ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΔΟΚΙΜΙΟ
Σελ. 109 : Ορισμός – χαρακτηριστικά …
Δοκίμιο και πραγματεία…
Σελ. 111 : Δοκίμιο στοχασμού και πειθούς
Σελ. 113 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Ποιο είναι το νόημα της φράσης
Σελ. 117 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Ποιο είναι το θέμα του κειμένου , η άποψη… η πρόταση (του συγγραφέα), τα μέσα πειθούς (που χρησιμοποιεί ο δοκιμιογράφος…)
Σελ. 117 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Τεχνική των ερωτήσεων ( τι επιτυγχάνεται )
Σελ. 117 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Χρήση παρενθέσεων( τι επιτυγχάνεται )
Σελ. 117 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι)Χρήση α ΄ πληθυντικού προσώπου ( τι επιτυγχάνεται )
Σελ. 117 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι)Χρήση ευθέος λόγου( τι επιτυγχάνεται )
Σελ. 117 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι)Χρήση α ΄ πληθυντικού προσώπου ( τι επιτυγχάνεται )
Σελ. 117 :ΘΕΜΑ : Δύναμη της μάζας – κοινωνικός κομφορμισμός
Σελ. 120 : Δοκίμιο και διδαχή
Σελ. 123 : ΘΕΜΑ : Ο μηχανισμός του εξανδραποδισμού
Σελ. 131 : Η γλώσσα του δοκιμίου
Σελ. 132 : Η οργάνωση του δοκιμίου
Σελ. 136 : ΘΕΜΑ : Τουρισμός – «σύγχρονη τουριστοκρατία»
Σελ. 136 : ΘΕΜΑ : Παράδοση
Σελ. 136 : ΘΕΜΑ : Μνημεία
Σελ. 137 : Δοκίμιο και ημερολόγιο , ομιλία , συνομιλία
Σελ. 137 : ΘΕΜΑ : Σχολεία και μνημεία
Σελ. 154 : Δοκίμιο και επιστολή – ο εξομολογητικός τόνος στο δοκίμιο
Σελ. 154 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) : Στην παράγραφο … ο συγγραφέας χρησιμοποιεί μια παρομοίωση : Να εντοπίσετε τα σκέλη.. , να σχολιάσετε τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται…, τι επιτυγχάνεται…
Σελ. 155 :ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Χρήση άνω τελείας ( τι επιτυγχάνεται)
Σελ. 155 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) « Παραδεγμένα στο σχολείο ή στην κοινωνία – συμμόρφωση ή αντίδραση; »
Σελ. 155 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) «Ελευθερία του γραπτού λόγου στο σχολείο»
Σελ. 162 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Διάγραμμα δοκιμίου ( βλέπε σελίδα 284)
Σελ. 162 : ΤΥΠΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ → (βελάκι): Να γράψετε δοκίμιο με διάθεση μάλλον χιουμοριστική
Σελ. 166 : Άρθρο
Σελ. 169 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) « Η γυναίκα έχει υιοθετήσει αρκετά από τα χαρακτηριστικά …»
Σελ. 169 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) « πώς διαφοροποιούνται οι αντιδράσεις του θεατή…»
(αθλητισμός – ψυχαγωγία – διασκέδαση)
Σελ. 169 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) ομαδικά αθλήματα
Σελ. 170 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) εμπειρίες από μορφές ομαδικής ψυχαγωγίας
Σελ. 170 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) μορφή ψυχαγωγίας που σας συνεπαίρνει
Σελ. 171 : Άρθρο και δοκίμιο
Σελ. 174 : ΘΕΜΑ : Μνημεία , χώροι πολιτισμού και εμπόριο / διαφήμιση
Σελ. 175 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Να σχολιάσετε τον τίτλο, να γράψετε έναν άλλο τίτλο
Σελ. 175 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Να ανασκευάσετε τα επιχειρήματα
Σελ. 175 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Ο αρθρογράφος χρησιμοποιεί συχνά δύο συνώνυμες… π.χ. αισθητική / καλλιτεχνική…
Σελ. 175 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) Καταλήψεις – Ευθανασία : επιχειρήματα δύο πλευρών με προσπάθεια ανασκευής
Σελ. 176 : ΘΕΜΑ : Λαϊκότητα και λαϊκισμός
Σελ. 177 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Με ποια μέθοδος γίνεται η διασάφηση των εννοιών Λαϊκότητα και λαϊκισμός
Σελ. 177 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Ποια είναι η βασική μέθοδος που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στην ανάπτυξη του κειμένου του
Σελ. 178 : ΘΕΜΑ : Κλωνοποίηση – ανάπτυξη βιοτεχνολογίας
Σελ. 181 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Χρήση εισαγωγικών
Σελ. 181 : Να συνοψίσεις την άποψη του συγγραφέα
Σελ. 183 - 199 : Πληροφορική – Νέες τεχνολογίες : πληροφορική και εκπαίδευση- Ανισότητες- Αξιοπιστία – πνευματική ιδιοκτησία – σχέσεις ανθρώπων – μουσεία – ηλεκρονικό εμπόριο – ελεύθερος χρόνος – internet στο δημόσιο
Σελ. 201 : Επιφυλλίδα
Σελ. 204 : ΘΕΜΑ :Μητρικός θηλασμός – εργαζόμενες μητέρες – ισότιμη γονεϊκή ευθύνη
Σελ.205 : ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ → (βελάκι) Μετατροπή ελλειπτικού λόγου σε αναλυτικότερο…
Σελ. 206 : ΘΕΜΑ → (βελάκι) : Αισθανθήκατε να σας επιβάλλουν ως καθήκον ως καθήκον κάτι που θα μπορούσε να είναι χαρά ή δημιουργία
ΔΙΚΑΙΟΣ ΚΑΙ ΑΔΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Σελ. 214 – 217 : Όλη η ενότητα περιληπτικά
Σελ. 242 : Ανθρωπισμός
Σελ. 243: Εθνισμός
Εθνικισμός
Σελ. 243 : ΘΕΜΑ: Εθνικισμός και καθολικός άνθρωπος
Σελ. 252 : ΘΕΜΑ: Μεσσιανισμός
( ΔΙΑΒΑΖΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ)
ΘΕΩΡΊΑ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΉ
Σελ. 282 – 283 : Παράδειγμα ανάλυσης
Σελ. 284 : Διάγραμμα
Σελ.285 – 287 : Τρόποι ανάπτυξης παραγράφου
Από τους Θεματικούς κύκλους
(Σε συσχετισμό με τα θέματα που περιέχει το βιβλίο έκθεσης έκφρασης της Γ ΄ Λυκείου αναφέρονται , όπου υπάρχουν, οι αντίστοιχες σελίδες από το βιβλίο των θεματικών κύκλων. Στη συνέχεια προτείνονται ένα ή δύο κείμενα)
1. (Σελ. 24 του σχολικού βιβλίου: ΘΕΜΑ: Παιδεία (ανώτατη) – προβλήματα)
Σελ 271-289 των θεματικών κύκλων
Η αισθητική παιδεία του Ελληνικού λαού – σελ. 278
Η φυσιογνωμία του δασκάλου – σελ. 285
2. (Σελ. 27 του σχολικού βιβλίου: ΘΕΜΑ: Διάκριση χειρωνακτικής- πνευματικής εργασίας 6ο, 7ο → (βελάκι)
ΘΕΜΑ: Νέοι κατάρτιση και επάγγελμα 7ο → (βελάκι)
Σελ.211 – 229 των θεματικών κύκλων
Εργασία και αργία- σελ.214
Η ανάγκη και το κριτήριο του επαγγελματικού προσανατολισμού – σελ.214
3. (Σελ. 31 του σχολικού βιβλίου: ΘΕΜΑ: Βία : Αδικείν ή αδικείσθαι 1ο → (βελάκι)
ΘΕΜΑ: Ηγετικές ικανότητες ανδρών – γυναικών 2ο → (βελάκι) ρατσισμός
ΘΕΜΑ: Μαθητές πνευματικά προνομιούχοι 2ο → (βελάκι)
Σελ. 78 : ΘΕΜΑ: Ρατσισμός
Σελ.321 –247 των θεματικών κύκλων
Η πικρή γνωριμία με τι ρατσισμό- σελ. 322
Οι ρίζες του μίσους – σελ. 244
4. (Σελ. 31 του σχολικού βιβλίου: ΘΕΜΑ του σχολικού βιβλίου: Ανθρώπινα δικαιώματα)
Σελ. 380- 391 των θεματικών κύκλων
Γράμμα απ’ τη φυλακή για τους Ευρωπαίους- σελ. 388
5. (Σελ. 45 : ΘΕΜΑ: Περιβάλλον)
Σελ. 327- 346 των θεματικών κύκλων
Ο καραγκιόζης οικολόγος – σελ. 335
6.( Σελ. 53 ΘΕΜΑ: Γλώσσα και διαφήμιση
ΘΕΜΑ: Διαφήμιση και ηθική
ΘΕΜΑ: Διαφήμιση και ιδεολογική εξάρτηση (στις υποανάπτυκτες χώρες)
Σελ. 191-209 των θεματικών κύκλων
Σελ.203. Διαφήμιση και βία
Σελ.208. Τα παιδιά στόχος των διαφημιστών
7. (Σελ. 77 : ΘΕΜΑ: Ελλάδα – Ευρώπη : Σχολεία, προγράμματα)
Σελ. 453-473 των θεματικών κύκλων
Ελληνισμός και Ευρώπη- σελ. 470
8. (Σελ. 80: ΘΕΜΑ : Προπαγάνδα, παθητικοί δέκτες)
Από τους θεματικούς κύκλους
Η γλώσσα της εξουσίας- σελ. 24
9.( Σελ. 83 : ΘΕΜΑ : Πόλεμος και ειρήνη )
Από τους θεματικούς κύκλους
Ο στρατιώτης του LA CIOTAT – σελ. – 397
Η νέα ιδεολογία του πολέμου – σελ.399
10. (Σελ. 98 : ΘΕΜΑ: Η επιστήμη και ο ρόλος της στην κοινωνία)
Σελ. 347 -377 των θεματικών κύκλων
Το τίμημα της προόδου- σελ. 360
Οι αρχηγοί κρατών ερωτούν τους επιστήμονες – σελ. 370
11.( Σελ. 117 :ΘΕΜΑ : Δύναμη της μάζας – κοινωνικός κομφορμισμός)
Σελ. 426-430 των θεματικών κύκλων
Η σκλαβιά του ψεύδους- σελ. 427
12. (Σελ. 123 : ΘΕΜΑ : Ο μηχανισμός του εξανδραποδισμού)
Σελ. 192-202 των θεματικών κύκλων
«Αφθονία» και οι σύγχρονες όψεις της απανθρωποποίησης – σελ. 196
Ο αλλοτριωμένος καταναλωτής – σελ. 199
13. (Σελ. 136 : ΘΕΜΑ : Τουρισμός – «σύγχρονη τουριστοκρατία)
Σελ. 311-325 των θεματικών κύκλων
Homo turisticus – σελ. 316
Ο εκμαυλισμός της Καλλίστης- σελ.319
14. (Σελ. 136 : ΘΕΜΑ : Παράδοση )
Σελ. 439-451 των θεματικών κύκλων
Παράδοση και μοναξιά- σελ.443
Η σχέση μας με την παράδοση – 450
15.( Σελ. 136 : ΘΕΜΑ : Μνημεία
Σελ. 137 : ΘΕΜΑ : Σχολεία και μνημεία)
Σελ. 174 : ΘΕΜΑ : Μνημεία , χώροι πολιτισμού και εμπόριο / διαφήμιση
Σελ. 291-309 των θεματικών κύκλων
Η σημασία των αρχαίων μνημείων και η διαφύλαξή τους – σελ.308
16. ( Σελ. 169 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) « πώς διαφοροποιούνται οι αντιδράσεις του θεατή…»
(αθλητισμός – ψυχαγωγία – διασκέδαση)
Σελ. 169 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) ομαδικά αθλήματα
Σελ. 99-117 των θεματικών κύκλων
Το ομαδικό παιχνίδι- 103
Οι αντάρτες των γηπέδων-115
17. (Σελ. 170 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) εμπειρίες από μορφές ομαδικής ψυχαγωγίας)
Σελ. 170 : ΘΕΜΑ : → (βελάκι) μορφή ψυχαγωγίας που σας συνεπαίρνει
Από τους θεματικούς κύκλους
Έλληνες ο πιο ξενύχτης λαός … - 94
18. Σελ. 178 : ΘΕΜΑ : Κλωνοποίηση – ανάπτυξη βιοτεχνολογίας
Από τους θεματικούς κύκλους
Η ψευδής κληρονομιά της Ντόλη – σελ. 354
19. ( Σελ. 183 - 199 : Πληροφορική – Νέες τεχνολογίες : πληροφορική και εκπαίδευση- Ανισότητες- Αξιοπιστία – πνευματική ιδιοκτησία – σχέσεις ανθρώπων – μουσεία – ηλεκτρονικό εμπόριο – ελεύθερος χρόνος – internet στο δημόσιο )
Από τους θεματικούς κύκλους
Ηλεκτρονικοί υπολογιστές… - σελ.357
Ασκήσεις επαναληπτικές
Ποιον τρόπο/ους και ποια μέσα πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στις πιο κάτω παραγράφους;
1. Η θανατική ποινή, ως πράξη εκδίκησης της κοινωνίας απέναντι σ' όσους εγκληματούν, έχει το πλεονέκτημα, όπως υποστηρίζουν οι φίλοι της, να αποδίδει το αίσθημα του δικαίου στην κοινωνία, για απεχθή εγκλήματα, έτσι ώστε να παραδειγματίζονται επίδοξοι μιμητές. Εξάλλου, οι συγγενείς των θυμάτων, νιώθουν την ικανοποίηση ότι η κοινωνία δικαιώνει τη μνήμη των δικών τους ανθρώπων, εκτελώντας τους δολοφόνους. Ένας τρίτος λόγος είναι ότι έτσι επιβάλλεται η πειθαρχία στην κοινωνία και, κυρίως, εξασφαλίζουμε το ότι οι εγκληματίες δεν θα ξαναδράσουν δολοφονικά!
(από το Περιοδικό Ψηφίδες)
(από το Περιοδικό Ψηφίδες)
2. Για τη σημειωτόν πρόοδο, αναφορικά με τη βελτίωση της θέσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες, ευθύνη έχει και η ίδια η κοινωνία αφού τα άτομα με νοητική υστέρηση συχνά αντιμετωπίζονται ως παιδιά ενός κατώτερου θεού. Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από την ανάγνωση ειδικής έκθεσης της Σχολής Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης κατά το σχολικό έτος 1987-88, υπήρχε μεγάλο πρόβλημα στους γονείς των μαθητών να αποδεχτούν τη δυσκολία του παιδιού τους και να κατανοήσουν ποιες δυνατότητες έχει η παιδαγωγική και εκπαιδευτική παρέμβαση. Πιο πρόσφατα, σε κείμενο παρέμβαση για το forum <<Αναπηρία και Οικογένεια>>, που συντάχθηκε από τη Γεωργία Κουλούσια (1997) γραμματέα του Συλλόγου Γονέων Παίδων με Σύνδρομο Down, Βορ. Ελλάδος, αναφέρονται μεταξύ άλλων, ότι ιδιαίτερα οδυνηρή είναι η απόρριψη από την οικογένεια του παιδιού με σύνδρομο Down. Αποτελεί εξάλλου κοινό μυστικό ότι αρκετοί από τους γονείς δεν έχουν δεχτεί αυτά τα παιδιά τους. (Κώστας Δαραής , Τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία – διασκευή )
3. Σε διεθνές επίπεδο, η εμφάνιση των κοινωνικών κινημάτων της δεκαετίας του 60 με πρωταγωνιστή τις Η.Π.Α., επέδρασε θετικά στην αναβάθμιση της θέσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες, εφόσον προβλήθηκε δυναμικά ως κύριο αίτημα η ενσωμάτωσή τους σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής. Παράλληλα, διεκδικήθηκε με αξιώσεις η ποιοτική προαγωγή και η εύνοια προς τα άτομα αυτά, με στόχο την αυτοτέλεια και αυτορύθμιση των ζητημάτων τους, ώστε να παίρνουν μέρος στην κοινωνία ως ενεργά μέλη (independent living). Αρκετές χώρες, κυρίως του δυτικού κόσμου, νομοθέτησαν πολύ πιο νωρίς από την Ελλάδα υπέρ της κοινής διδασκαλίας μαθητών με πνευματική υστέρηση και μαθητών χωρίς πνευματική υστέρηση, όπως για παράδειγμα η γειτονική Ιταλία από το 1977.
(Κώστας Δαραής , Τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία – διασκευή )
(Κώστας Δαραής , Τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία – διασκευή )
4. Η Θεσσαλονίκη έχει την ωραιότερη πλατεία της Ευρώπης, ωραιότερη ακόμη και από εκείνη της Σιένας. Ο Εμπράρ κάποτε τη σχεδίασε, ώστε από τη θάλασσα να βλέπεις την Πάνω Πόλη και από την Άνω Πόλη την παραλία, αλλά, επειδή εμείς ήμαστε ευφυέστεροι του Εμπράρ, καρφώσαμε ένα τεράστιο ρολόι στην Αριστοτέλους, φοίνικες ως πάνω στην Εγνατία και έτσι δεν μπορεί να δει κανείς τίποτα ούτε από κάτω προς τα πάνω ούτε αντίστροφα. Απολαμβάνει μόνο τους φοίνικες ή βλέπει τους ξύλινους δείκτες του ρολογιού, για να δει πώς περνά η ώρα.
(από ομιλία του Γιώργου Σκαμπαρδώνη)
5. Σύμφωνα με το άρθρο 10 της «Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων» τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξαλείψουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών, ώστε να τους εξασφαλίσουν ίσα δικαιώματα με εκείνα των ανδρών όσον αφορά την εκπαίδευση. Δεσμεύονται επίσης να παρέχουν τις ίδιες δυνατότητες παρακολούθησης των προγραμμάτων διαρκούς εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων και των προγραμμάτων στοιχειώδους αλλά και λειτουργικής εκπαιδεύσεως για ενηλίκους, προς το σκοπό κυρίως να ελαττώσουν το νωρίτερο κάθε απόσταση που υπάρχει μεταξύ των ανδρών και γυναικών. Παρ’ όλα αυτά ο αναλφαβητισμός είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα Για παράδειγμα τα στατιστικά στοιχεία του 1981 δείχνουν ότι το 23,2% του πληθυσμού της χώρας μας άνω των 15 ετών είναι οργανικά ή λειτουργικά αναλφάβητοι.
(από την εφ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 18/07/2007 - διασκευή)
6. Η αποσπασματική κουλτούρα, οι βιαστικές και ωστόσο αργές μετακινήσεις, το «ζάπινγκ», η γρήγορη κατανάλωση, το κινητό τηλέφωνο, ο υπολογιστής, όλα είναι διεγερτικά του άγχους. Υφιστάμεθα συνεχώς το βασανιστήριο του αστραπιαίου, αυτού που αντιλαμβανόμαστε τη μια στιγμή και μας ξεφεύγει την επομένη. Το κακό χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι ότι εκτός από το ότι έχει μειώσει την έκταση του χώρου, έχει επίσης σμικρύνει τις παύσεις. Μια στιγμή ανάπαυλας επιπλέον, και το αίσθημα ενοχής μετατρέπει την ευδαιμονία σε δηλητήριο. Το άγχος συνιστά έτσι μια αμείλικτη ποινή πώς όμως μπορείς να ζήσεις χωρίς να το αποδεχτείς; Το όραμα μιας ζωής χαλαρής και ήρεμης, όπου θα αισθάνεσαι μακριά απ’ όλα αυτά, ακολουθώντας ρυθμούς που ξαναδίνουν την πυκνότητα στις αισθήσεις και προσαρμόζουν το πνεύμα με τη συμπαντική μακροβραδύτητα, μοιάζει να έχει τη σφραγίδα του θανάτου. Θέλουμε στ’ αλήθεια να πεθάνουμε;
Vicente Verdu - El Pais
Vicente Verdu - El Pais
7. Ωστόσο, τα παιδιά δεν είναι στρατιωτάκια αμίλητα κι ακούνητα, δεν είναι αντικείμενα. Έρχονται στον κόσμο χωρίς να έχουν ιδέα για τους κανόνες της κοινωνικής συμπεριφοράς και με μια πολύ ισχυρή διάθεση να διατηρήσουν όσο γίνεται ανέπαφα τα πλεονεκτήματά τους. Ταυτόχρονα όμως έρχονται στον κόσμο και με μια πολύ ισχυρή ανάγκη για συνύπαρξη με τους άλλους ανθρώπους. Το πώς θα την κατακτήσουν, σεβόμενα τα όρια των άλλων, το μαθαίνουν σιγά σιγά (όχι με ξύλο ή φίμωτρο). Όσο λιγότερο διατελούν υπό ασφυκτική πίεση για απόδοση και επίδοση, για ατομική επικράτηση, τόσο πιο καλά. Όπως έλεγε ο Ράσελ, «αν ένα παιδί ζει μέσα στην έχθρα, μαθαίνει να καβγαδίζει· αν ζει μέσα στην ντροπή, μαθαίνει να αισθάνεται ένοχο· αν ζει μέσα στην κατανόηση, μαθαίνει να είναι υπομονετικό· αν ζει μέσα στον έπαινο, μαθαίνει να εκτιμά· αν ζει μέσα στη δικαιοσύνη, μαθαίνει να είναι δίκαιο· αν ζει μέσα στην ασφάλεια, μαθαίνει να πιστεύει». (από άρθρο της Τασούλας Kαραϊσκάκη )
Να παρουσιάσετε τα δομικά μέρη και τη μέθοδο/ους ανάπτυξης των παραγράφων.
1. Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη διεθνή κοινότητα όσον αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διότι όσο εντονότερος καθίσταται ο μειονοτικός «μικροεθνικισμός» τόσο τείνει σε έμπρακτη αμφισβήτηση της κυριαρχίας της εδαφικής ακεραιότητας του συγκεκριμένου κράτους. Οπότε τούτο, για να αντιμετωπίσει αυτή την αμφισβήτηση ¬ έστω και αν με την πολιτική του είχε ίσως προκαλέσει την έξαρση του μειονοτικού εθνικισμού ¬ ενδέχεται να λάβει κατασταλτικά μέτρα ρατσιστικού χαρακτήρα.
(Αριστ. Ι. Μάνεσης- απόσπασμα)
2. Η ανάγνωση του Τύπου είναι διάλογος με τον κόσμο. Τα νέα που φέρνει, οι ιδέες που υπαγορεύει, τα αισθήματα που αγγίζει συντρίβουν την ερημιά των ατόμων μ' αυτό, οι εφημερίδες συντελούν στην καλύτερη τους ολοκλήρωση μέσα στην κοινωνία και ευνοούν τη συμμετοχή τους στη συλλογική ζωή. Όταν μάλιστα, όπως σήμερα, οι εφημερίδες δεν είναι πια άμεσα ιδεολογικά όργανα, βοηθούν να διαδίδονται πολιτικές και ηθικές αξίες, κι έτσι συμμετέχουν στη Λειτουργία της κοινωνικής ζωής. Με το να επιβάλλει συλλογικά στους αναγνώστες του τα ίδια σκεπτικά θέματα, που τα γεγονότα της μεγάλης ή της μικρής επικαιρότητας προσφέρουν από μέρα σε μέρα, ο Τύπος εναρμονίζει τις αντιδράσεις τους και ισοσταθμίζει, με κάποιο τρόπο, τη συλλογική συνείδηση. Δεν είναι αμελητέο φαινόμενο πως ο Τύπος παρέχει το υλικό για πολλές συζητήσεις.
3. Γιατί πολλοί είναι οι εχθροί της εφημερίδας, και όχι μόνο η εικόνα. Η ίδια της η πρώτη ύλη, η είδηση, καταντά εχθρός της, αφού αυτή ανήκει πια στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, αφήνοντας στην έντυπη δημοσιογραφία περιθώρια μόνο για το σχολιασμό της. Οι άνθρωποι της, οι δημοσιογράφοι, καταντούν εχθροί της. αφού δεν της αφοσιώνονται, γιατί μπορεί να είναι λίγοι. Ωστόσο, δυστυχώς, είναι επιφανείς όσο ερωτοτροπούν με όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και με όλες τις εξουσίες, ροκανίζοντας έτσι το κύρος της. Και το αναγνωστικό κοινό της. που τη δικαίωνε, μετατρέπεται σ' ένα δύσπιστο αντίπαλο, που πρέπει να δελεασθεί με κουπόνια και προσφορές για να ενδώσει, αλλά που τελικά δεν ανταποκρίνεται σ' αυτό καθ' εαυτό το προϊόν της εφημερίδας, αλλά στα προϊόντα που αποκτά μέσω της εφημερίδας ( από άρθρο της Κ. Σχινά στην εφημερίδα «Η Καθημερινή»)
4. Το άγχος δεν είναι σήμερα η αγωνία για την απόκτηση περισσότερων πραγμάτων, όσο η δυσφορία επειδή κάτι μας λείπει. Πάντα υπάρχει κάτι που μας λείπει για να ηρεμήσουμε κάτι παραπάνω που ξεφεύγει από τις δυνατότητές μας και ενίοτε από τη φαντασία μας. Κάτι που συχνά είναι απροσδιόριστο και σχεδόν ανέφικτο. Κάποια στιγμή αισθανόμαστε να το πλησιάζουμε και σχεδόν να το αγκαλιάζουμε, αλλά μια στιγμή αργότερα, μόλις που έχουμε νιώσει λίγη ανακούφιση, το ηρεμιστικό έχει πετάξει. Από στόχο σε στόχο, βυθιζόμαστε στο άγχος. Το άγχος γίνεται μια οδυνηρή συνήθεια, που το αίτιό της μας διαφεύγει.
Vicente Verdu - El Pais
Vicente Verdu - El Pais
5. Διατυπώνεται από ορισμένους η αντίρρηση πως η κριτική έχει σχετική αξία, αφού πάσχει σε κάθε περίπτωση από υποκειμενισμό. Μέτρα, λένε, αντικειμενικά για την αξιολόγηση κάποιας πράξης ή ενός καλλιτεχνικού έργου δεν υπάρχουν. Επομένως, ό,τι μας λέει ο κριτικός είναι απλώς και μόνο η γνώμη του. και υπάρχουν συχνά τόσες γνώμες, όσες είναι και οι κριτικές. Θα μπορούσαμε να απαντήσουμε πως, αν ο κριτικός διαθέτει πνεύμα ελεύθερο, λυτρωμένο από εμπάθειες και προκαταλήψεις, αν διαθέτει επαρκή πνευματικό εξοπλισμό, οξύνοια και ευαισθησία, θα μπορέσει να φτάσει σε σωστά σε γενικές γραμμές συμπεράσματα. Αλλά κι αν δε συμβεί αυτό, θα προκαλέσει με τη διατύπωση της άποψής του γόνιμο διάλογο από τον οποίο θα προκύψει σίγουρα κέρδος. Είναι πολύ σημαντικό ότι η κριτική έχει τη δύναμη, αν δε λύνει, τουλάχιστο να θέτει προβλήματα και να μας αφυπνίζει.
(από κείμενο του Γ.Ν. Δαρδιώτη- διασκευή)
(από κείμενο του Γ.Ν. Δαρδιώτη- διασκευή)
Να αξιολογήσετε τα παρακάτω επιχειρήματα :
1. Σκοπός της κριτικής δεν μπορεί να είναι άλλος από την εύρεση της αλήθειας, την επισήμανση του ορθού, του καλού και του ωραίου και τη διάκρισή τους από το εσφαλμένο, το κακό και το άσχημο. Όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα στοιχεία προκειμένου να χαράξει κάθε άνθρωπος ποιοτική πορεία προόδου στη ζωή του. Η αξία επομένως της ορθής κριτικής είναι ανυπολόγιστη.
2. Ο έπαινος αναμφίβολα είναι χρήσιμος, γιατί δίνει ώθηση για καινούργιες και τελειότερες δημιουργίες. Είναι όμως και επικίνδυνος, γιατί δημιουργεί ψευδαισθήσεις και ενθαρρύνει πρωτοβουλίες που μπορούν να αποβούν μοιραίες .Ο παιδαγωγός επομένως με ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να χρησιμοποιεί τον έπαινο προκειμένου να βοηθήσει ουσιαστικά τους μαθητές του.
3. Είναι γνωστές οι παιδαγωγικές διαπιστώσεις, πως διαφορετικά άτομα ακολουθούν διαφορετικούς γνωστικούς δρόμους για τη δόμηση της μάθησής τους. Στα πλαίσια του αναλυτικού προγράμματος όμως δεν δίνεται η ευκαιρία σε αρκετούς μαθητές να αναπτύξουν το δικό τους τρόπο σκέψης . Όλες οι παραπάνω διαπιστώσεις οδηγούν αρκετούς δασκάλους στην αναζήτηση νέων μεθόδων για την κατάκτηση της γνώσης με ένα διαφορετικό τρόπο από αυτό που το αναλυτικό πρόγραμμα και η στερεότυπη διδασκαλία προτείνει.
4. Είναι σε όλους γνωστό ότι συνήθως επιτυγχάνει εκείνος που επιλέγει να ασκήσει επάγγελμα που ανήκει στα εδιαφέροντά του. Βασική βέβαια προϋπόθεση επιτυχίας αποτελεί και η δυνατότητα ανάδειξης μέσα από τη δουλειά των κλίσεων, των ταλέντων, των δυνατοτήτων και των δεξιοτήτων του. Δε φτάνουν όμως αυτά γιατί η αγορά εργασίας επιβάλλει τους δικούς της νόμους. Είναι δύσκολη η επαγγελματική σταδιοδρομία και καθιέρωση σε εργασιακούς χώρους κορεσμένους, με περιορισμένες ή αρνητικές προοπτικές. Είναι επομένως προτιμότερο να κατευθύνεται ο νέος στην επιλογή ενός από εκείνα τα επαγγέλματα που έχουν μέλλον, που του ταιριάζουν και τον ενδιαφέρουν και να αποφεύγει όσα εμφανίζονται κορεσμένα.
5. Στις μέρες μας τα κριτήρια για την οικονομική και κοινωνική ευημερία ενός λαού συνδέονται άμεσα με τις έννοιες της τυποποίησης και της ομοιομορφίας. Όλος ο κόσμος φοράει τα ίδια ρούχα, τρώει ολοένα και περισσότερο τα ίδια τυποποιημένα τρόφιμα, χρησιμοποιεί τα ίδια μέσα μεταφοράς, προσαρμόζεται σ’ ένα κοινό σύστημα που ρυθμίζει τις καθημερινές οικονομικές συναλλαγές. Χάνονται έτσι λίγο – λίγο οι διαφορές στον τρόπο ζωής, στα ήθη και τα έθιμα που άλλοτε καθόριζαν μια ισορροπημένη ζωή, προσαρμοσμένη στο πνεύμα του κάθε τόπου.
Να αξιολογήσετε τα τεκμήρια που περιέχονται στα ακόλουθα αποσπάσματα:
1. Οι ερευνητές του ακτινολογικού τμήματος του Ιατρικού Κέντρου του πανεπιστημίου Ντιούκ, υπό τον δρα Τσαρλς Σπρίτσερ, στην μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στο αμερικανικό περιοδικό ακτινολογίας «American Journal of Roentgenology», σύμφωνα με το BBC, έκαναν επανέλεγχο στις διαγνώσεις των ακτινογραφιών 92 ασθενών, που είχαν εισαχθεί στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του νοσοκομείου, χρησιμοποιώντας τη δεύτερη φορά πιο εξελιγμένη απεικονιστική μέθοδο (την τομογραφία μαγνητικού συντονισμού MRI) και διαπίστωσαν 35 κατάγματα που δεν είχαν ανιχνευτεί την πρώτη φορά από τις ακτίνες Χ.
(εφημερίδα Καθημερινή)
2. Ο αριθμός των ανέργων μειώνεται σταθερά μεταξύ του 2004 και του 2008. Από τη Γενική Γραμματεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της δειγματοληπτικής Έρευνας Εργατικού Δυναμικού για το μήνα Μάιο του έτους 2008. Το ποσοστό ανεργίας το Μάιο του 2008 είναι 6,6% έναντι 7,7% το Μάιο του 2007…
3. Μύθος η αύξηση των αιτούντων άσυλο στον βιομηχανικό κόσμο, σύμφωνα με τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ. Σταθερός παρέμεινε ο συνολικός αριθμός αιτούντων άσυλο στις βιομηχανικές χώρες το 2009, σύμφωνα με στατιστική έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σχετικά με τα επίπεδα και τις τάσεις ασύλου στις βιομηχανικές χώρες.«Η αντίληψη ότι υπάρχει τεράστια εισροή αιτούντων άσυλο προς τις πλουσιότερες χώρες αποτελεί μύθο», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες. «Παρά τα όσα ισχυρίζονται κάποιοι λαϊκιστές, τα στοιχεία μας αποδεικνύουν ότι οι αριθμοί έχουν παραμείνει σταθεροί.»
4. Το φάσμα της φτώχειας απειλεί πολλές ελληνικές οικογένειες. Σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα οφείλεται στην παγκόσμια οικονομική κρίση και ιδιαίτερα στις διαστάσεις που αυτή έλαβε στη χώρα μας. Σημαντικό μερίδιο ευθύνης φέρει η κακοδιαχείριση των οικονομικών από πολλούς συμπατριώτες μας. Στο 20% του πληθυσμού της χώρας ανέρχεται ο αριθμός των πολιτών που απειλείται από τη φτώχεια, σύμφωνα με την έρευνα εισοδήματος και συνθηκών διαβίωσης 2008 της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ) και τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 832.975 και τα μέλη τους σε 2.186.869.