Σάββατο, Φεβρουαρίου 27, 2010

Σχολική βία



Λέγεται «μπούλιινγκ», από τον αγγλικό όρο bully, που σημαίνει εκφοβίζω. Δεν συναντάται πια μόνο στις αμερικάνικες ταινίες, αλλά και στα νηπιαγωγεία και τα σχολεία της χώρας μας.

Οι "τρομοκράτες" της αθωότητας

Όταν φτάνουν στα αυτιά σας οι χαρούμενες φωνές των παιδιών, που παίζουν στο προαύλιο του σχολείου, δεν μπορεί παρά να σας πιάνει νοσταλγία και συγκίνηση. Να, που πίσω από αυτή τη μάντρα η αθωότητα ακόμα ζει και βασιλεύει. Κι όμως, γελιέστε. Σπανίζει, πια, ακόμα κι εδώ. Την έχει κάνει προ πολλού πέρα ο «μπούλης», ο παλιός «ψευτονταής», που τρομοκρατεί τα άλλα παιδιά _μπορεί και το δικό σας_, αρκεί να είναι σίγουρος ότι δεν θα του «ξηγηθούν» όπως του πρέπει.
Μη σας φαίνεται παράξενο. Καθημερινά, δεκαπέντε με είκοσι στους εκατό μαθητές _από νήπια έως και έφηβοι_ ταπεινώνονται ή ταπεινώνουν. Δέχονται ή μοιράζουν προσβολές, τρώνε ή δίνουν ξύλο. Κι όσοι μένουν απ' έξω σαν θεατές, αδιαφορούν ή επιδοκιμάζουν, αλλά σπάνια αποδοκιμάζουν.
Μπορεί τα παιδιά μας να μην κουβαλούν στη σάκα τους πιστόλια, όπως αλλού. Γνωρίζουν, όμως, τη βία από νωρίς, συχνά από πρώτο χέρι. Μπούληδες, θα πείτε, υπήρχαν πάντα στα σχολειά. Γενιές και γενιές μεγάλωσαν με τα καψόνια τους. Τώρα, όμως, πλήθυναν κι αγρίεψαν λιγάκι παραπάνω.
Ωστόσο, μήπως κι αυτοί χρειάζονται, γιατί έτσι θα μάθουν τα μικρά μας πώς να τα βγάζουν πέρα με τους «νταήδες» στην ενήλικη ζωή τους;
«Η βία δεν είναι προϋπόθεση για να ωριμάσει ένα παιδί», λέει η κ. Δοανίδου. «Όλοι μας, λίγο-πολύ, την έχουμε ζήσει στη διάρκεια της σχολικής μας ζωής. Το θέμα είναι να μη βιώνεται με τέτοια συχνότητα και σοβαρότητα, που να αφήσει κατάλοιπα στην υπόλοιπη ζωή».

 Το προφίλ του μπούλη

Πουλάει... μαγκιά όπου «τον παίρνει». Ο μπούλης απλά προσποιείται τον δυνατό, γιατί δεν είναι. Ψάχνει τα θύματά του ανάμεσα στους πιο μικρούς και αδύναμους, που μπορεί να τους έχει του χεριού του. Ο κάθε μπούλης έχει το... στυλ του. Άλλος «δρα» μόνος, άλλος με την «κλίκα» του, πότε ασκώντας βία σε ένα παιδί ξεχωριστά και πότε σε περισσότερα ταυτόχρονα. Στήνει το σκηνικό για... την παράσταση όπου και όποτε τον βολεύει: στα διαλείμματα, στην τάξη ή στο δρόμο για το σχολείο. Κι άλλοτε, πάλι, μόνο με μια του απειλή, καταδικάζει παιδιά στην απομόνωση.
Γιατί το κάνει; Οι λόγοι για τους οποίους ο μπούλης απολαμβάνει να τρομοκρατεί και να βασανίζει τα άλλα παιδιά και να αντλεί δύναμη από αυτό του το «κατόρθωμα» είναι ποικίλοι. Οι έρευνες δείχνουν ότι, σε γενικές γραμμές, ένα παιδί διαλέγει το ρόλο του μπούλη επειδή μπορεί να:
· Έχει δεχτεί βία από το περιβάλλον του. Μπορεί να μεγάλωσε τρώγοντας ξύλο και άγριες κατσάδες ακόμα και για... πταίσματα. Μπορεί, επίσης, να τράβηξε τα ίδια που κάνει τώρα στους άλλους από ένα μεγαλύτερο αδελφό του.
· Ζορίστηκε από τις αυστηρές αρχές των γονιών του ή μεγάλωσε κάτω από την... αυθεντία τους.
· Διδάχτηκε από το οικογενειακό του περιβάλλον ότι στη ζωή πρέπει να είσαι σκληρός για να επιβιώσεις και ότι οι συναισθηματισμοί δεν έχουν πέραση.
· Προέρχεται από μια οικογένεια που δεν του έβαλε ποτέ όρια.
· Αισθάνεται ανασφάλεια ή απόρριψη από τους δικούς του.
· Υπήρξε σε μικρότερη ηλικία θύμα μπούληδων, και τώρα παίρνει το αίμα του πίσω.

Αγόρια, αλλά και κορίτσια! Οι μπούληδες είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό... αρσενικού φύλου, όμως τελευταία και τα κορίτσια κάνουν αρκετά αισθητή την παρουσία τους στο... χώρο. Αρχίζουν τη δράση τους από το νηπιαγωγείο, παίρνοντας βίαια τα παιγνίδια των άλλων παιδιών και τη μπουκιά από το στόμα τους, ή μοιράζοντας τσιμπιές και κλοτσιές. Οι... μπούλισσες σηκώνουν σπανιότερα το χέρι τους _συνήθως, μόνο σε άλλα κορίτσια_ και περιορίζονται στο να επαληθεύουν το ρητό «η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει, και κόκκαλα τσακίζει».
Μπούλης για πόσο καιρό; Όλοι αυτοί οι ψευτοπαλληκαράδες των θρανίων, αν δεν ασχοληθεί κανείς μαζί τους σοβαρά, μάλλον θα συνεχίσουν τα «νταηλίκια» τους ανενόχλητοι για αρκετό καιρό, ίσως και αφού ενηλικιωθούν. Οι αποβολές και οι άλλες τιμωρίες που μπορεί να «εισπράξουν» από το σχολείο, αν δεν συνοδεύονται από την κατάλληλη υποστήριξη, όχι μόνο δεν τους συνετίζουν, αλλά τους δίνουν και την αφορμή να καμαρώσουν για τη «μαγκιά» τους. Τις επιδεικνύουν σαν... παράσημα.
«Ο μόνος τρόπος για να αλλάξουν συμπεριφορά είναι να βοηθηθούν συστηματικά από τους γονείς και το σχολείο», τονίζει η κ. Αγραφιώτη. «Διαφορετικά, δεν θα μάθουν να μπαίνουν στη θέση των άλλων, τους οποίους πληγώνουν».
Άλλωστε, οι έρευνες που έχουν γίνει στο εξωτερικό δείχνουν ότι το ένα τρίτο των μπούληδων που ασκούσαν έντονη βία, αντιμετώπισαν στην ενήλικη ζωή τους προβλήματα με το νόμο.
 Πηγή: e-Paideia

θέματα

Δημοφιλείς αναρτήσεις