Η αγαπημένη καθηγήτρια εξακολουθεί να διαβάζει με κριτικό μάτι και να ερμηνεύει φαινόμενα , τάσεις και στάσεις.
Λαοφιλή παραμύθια
Γράφει η Αννα Φραγκουδάκη
Κάθε βράδυ φαίνεται ότι μεγάλο ποσοστό τηλεθεατών παρακολουθεί εδώ και μήνες τουρκικό μελόδραμα σε συνέχειες γυρισμένο στην Κωνσταντινούπολη. Μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία. Αν αναρωτηθεί κανείς γιατί έχει τόση επιτυχία, μπορεί να κάνει ενδιαφέρουσες υποθέσεις. Το είδος ονομάζεται «σαπουνόπερα», κατά την αμερικανική λέξη που εφευρέθηκε στις ΗΠΑ για το λαϊκό μελόδραμα σε συνέχειες όταν πρωτοεμφανίστηκε μεταπολεμικά στο ραδιόφωνο και συνέχισε να ανθεί στην τηλεόραση.
Ο ένας λόγος επιτυχίας θα πρέπει να είναι το είδος. Αλλωστε έχει τη δομή και το περιεχόμενο της κλασικής αμερικάνικης «σαπουνόπερας», που εξασφαλίζει παντού εμπορική επιτυχία. Η συνταγή είναι μία. Το μελόδραμα έχει ήρωες μεγαλοαστούς, επίκεντρο την οικογένεια και κύριο θέμα τον έρωτα. Εξελίσσεται με ερωτηματικά, αν θα νικήσει το ερωτικό πάθος ή οι ραδιουργίες των κακών ανθρώπων, αν θα νικήσουν οι παλιές νοοτροπίες ή τα σύγχρονα ήθη, και πού θα οδηγήσουν αγάπες, μίση, απιστίες, αμαρτωλά οικογενειακά μυστικά κ.τ.λ.
Καθώς η τηλεθέαση μοιάζει ψηλότερη από τη συνήθη του είδους, μάλλον παίζει ρόλο και η εθνική προέλευση του μελοδράματος. Αναρωτιέμαι μήπως σχετίζεται μ΄ ένα παλιό μοτίβο λογοτεχνικό, βασικά αντιπολεμικό, έντονα παρόν π.χ. στο μυθιστόρημα του ΄30, που λέει ότι οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν, αντίθετα έχουν παρόμοιους καημούς, την ίδια επιθυμία να ζουν ειρηνικά και ίδια όνειρα να προκόψουν. Η αναρώτηση μού έφερε στο μυαλό τον μεγάλο σεισμό του Σεπτεμβρίου 1999 στην Τουρκία.
Η βοήθεια από πολλές χώρες είχε ξάφνου αναδείξει πολλών ειδών εκφράσεις φιλίας του τουρκικού λαού ειδικά προς τα μέλη της ελληνικής αποστολής. Ηταν αυτές οι εκφράσεις τόσο απρόσμενες που οι τουρκικές αρχές και τηλεοράσεις έδειχναν έκπληξη. Εξίσου θερμά αντέδρασαν τότε οι Ελληνες παρακολουθώντας στην τηλεόραση τα συνεργεία μας στη διάσωση Τούρκων. Οταν ο φακός ζουμάρει στον άνθρωπο και όχι στις πατριωτικές ρητορείες περί προαιώνιων εχθρών, όταν ζουμάρει στον πόνο, στον έρωτα, στις σχέσεις νύφης- πεθεράς, δηλαδή στην καθημερινή, κοινή μοίρα όλων των ανθρώπων και όχι στα πολεμικά αεροπλάνα, ίσως αυθόρμητα ανακινείται ένα έμμεσο αλλά γενικευμένο σοφό αίτημα ειρήνης και συμβίωσης.
Πηγή εφημερίδα Τα Νέα
