Ο Έλληνας
γενικά είναι κακός συζητητής· στο σπίτι του, στις συναναστροφές του, στη
δουλειά του, στις δημόσιες συζητήσεις, στο κοινοβούλιο, παντού. Δεν ξέρει να
ακούει με προσοχή κάποιον ομιλητή και επιστρατεύει ένα σωρό επιχειρήματα
σοφιστικά για να τον ανατρέψει. Ο Κ. Σκόκος έγραψε επιγραμματικά: «Όπου δύο
Ρωμιοί, ο ένας αυτοσχεδιάζεται σε ρήτορα και ο άλλος αγωνίζεται να τον
διακόψει». Τις περισσότερες φορές καταφεύγει σε χειρονομίες και στην υπερύψωση
της φωνής για να υπογραμμίσει τις ιδέες του και να πείσει τους συζητητές για
γνώμες που δεν έχουν κανένα λογικό έρεισμα. Αλλά με χειρονομίες και φωνασκίες ο
ανόητος λόγος δεν αναβαθμίζεται- υποβαθμίζεται. Τελικά ένας τέτοιος διάλογος
καταλήγει σε διαπληκτισμούς - και όχι μόνο φραστικούς. Ο Εμ. Ροΐδης έγραφε:
«Μεταξύ δύο Ρωμιών διαφωνούντων δια το αν ο ήλιος προβάλλει εξ ανατολών ή εκ
δυσμών, δίκαιον έχει ο οπλοφορών!».
Μια ακόμα
κακή συνήθεια των Νεοελλήνων είναι η τέλεια έλλειψη διαλόγου ανάμεσα σε νέους
και ηλικιωμένους· κι αυτό φυσικά αποβαίνει σε βάρος των νέων. Στο διάλογο δεν
πρέπει να στέκονται εμπόδιο οι ηλικίες, το χάσμα των γενεών, τα πολιτικά
φρονήματα, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις. Στο σωστό διάλογο ένα πράγμα πρωτεύει:
η συλλογική αναζήτηση της αλήθειας. Τίποτα άλλο. Ο Κ.. Κοίΐί^η το είχε
επισημάνει: «Όταν συζητάμε δεν υπάρχει ανώτερος και κατώτερος, ούτε τίτλοι,
ούτε ηλικία, ουτε όνομα. Τίποτα δε λογαριάζεται παρά μονάχα η αλήθεια. Και
μπροστά σ' αυτή είναι όλοι ίσοι». Και ο Ρκ. ΒΗΟΕΚ παρατήρησε: «Γίνεται κανείς σοφότερος από
διάλογο μιας ώρας παρά από σκέψη μιας ημέρας».
Φαίνεται
όμως ότι η πολιτισμένη συνομιλία, ο διάλογος με βάση την αμοιβαία εμπιστοσύνη
δεν είναι γενικά κάτι το εύκολο, όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά και για άλλους
λαούς. Χρειάστηκαν τόσα πολλά χρόνια για να γίνει η κραυγή των ανθρώπων ομιλία
και φαίνεται πως δεν φτάνει μια ολόκληρη ζωή για να γίνει η ομιλία αυτή συνομιλία...
Ι. Ευαγγέλου
Πηγή: Διαδίκτυο
Ι. Ευαγγέλου
Πηγή: Διαδίκτυο
