Πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο οικονομικό μοντέλο για να αντιμετωπιστεί η περιβαλλοντική κρίση
Όσο προχωρούν οι εργασίες της Διάσκεψης για την Κλιματική Αλλαγή στην Κοπεγχάγη γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι σήμερα δεν κινδυνεύει μόνον το περιβάλλον.
Η παγκόσμια περιβαλλοντική κρίση βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε στις μέρες μας, για αυτό και είναι ανάγκη να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο οικονομικό μοντέλο με στόχο το κοινό όφελος. Είναι μια κρίση που συνδέεται άμεσα τόσο με θέματα ασφάλειας και με τις ολοένα και πιο επικίνδυνες εθνικές και διεθνείς διαμάχες όσο και με την αυξανόμενη παγκόσμια φτώχεια, τις κοινωνικές ανισότητες, την κρίση στα αποθέματα νερού και τις διατροφικές και ενεργειακές ελλείψεις. Κανένας δεν μπορεί πλέον να εμπιστευτεί εκείνους οι οποίοι προβάλλουν δικαιολογίες για να κάτσουν με τα χέρια σταυρωμένα ή προφασίζονται ότι έχουν να αντιμετωπίσουν σημαντικότερα ζητήματα. Αν αποτύχουμε στο ζήτημα του περιβάλλοντος, θα αποτύχουμε και σε όλα τα υπόλοιπα.
Η σωτηρία του πλανήτη μας είναι ένα έργο που πρέπει να αναλάβουν οι κυβερνήσεις, οι επιχειρηματικές και επιστημονικές κοινότητες και η κοινωνία. Κάθε πλευρά θα παίξει τον δικό της αποφασιστικό ρόλο στην επίτευξη του ευγενούς αυτού σκοπού.
Το μεγαλύτερο φορτίο όμως βαραίνει τις κυβερνήσεις και τους θεσμούς
Η παγκόσμια περιβαλλοντική κρίση βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε στις μέρες μας, για αυτό και είναι ανάγκη να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο οικονομικό μοντέλο με στόχο το κοινό όφελος. Είναι μια κρίση που συνδέεται άμεσα τόσο με θέματα ασφάλειας και με τις ολοένα και πιο επικίνδυνες εθνικές και διεθνείς διαμάχες όσο και με την αυξανόμενη παγκόσμια φτώχεια, τις κοινωνικές ανισότητες, την κρίση στα αποθέματα νερού και τις διατροφικές και ενεργειακές ελλείψεις. Κανένας δεν μπορεί πλέον να εμπιστευτεί εκείνους οι οποίοι προβάλλουν δικαιολογίες για να κάτσουν με τα χέρια σταυρωμένα ή προφασίζονται ότι έχουν να αντιμετωπίσουν σημαντικότερα ζητήματα. Αν αποτύχουμε στο ζήτημα του περιβάλλοντος, θα αποτύχουμε και σε όλα τα υπόλοιπα.
Η σωτηρία του πλανήτη μας είναι ένα έργο που πρέπει να αναλάβουν οι κυβερνήσεις, οι επιχειρηματικές και επιστημονικές κοινότητες και η κοινωνία. Κάθε πλευρά θα παίξει τον δικό της αποφασιστικό ρόλο στην επίτευξη του ευγενούς αυτού σκοπού.
Το μεγαλύτερο φορτίο όμως βαραίνει τις κυβερνήσεις και τους θεσμούς
(…)
Οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες πάνω στην κλιματική αλλαγή είναι εξαιρετικά ανησυχητικές. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα πρέπει να μειωθεί κατά έναν ή δύο βαθμούς Κελσίου, μια άποψη που οι παγκόσμιοι ηγέτες υποστήριξαν ομόφωνα κατά τη διάρκεια της Συνόδου του G8, τον περασμένο Ιούλιο στην Ιταλία. Ακόμη όμως και με τον περιορισμό αυτό, μια μαζική οικολογική καταστροφή, όπως η εξαφάνιση των περισσοτέρων κοραλλιογενών υφά λων του πλανήτη, είναι εξαιρετικά πιθανή.
Οι πολιτικοί συμβιβασμοί που αναγκάστηκαν όμως να κάνουν όλοι οι εμπλεκόμενοι διαπραγματευτές της Συνδιάσκεψης της Κοπεγχάγης «εγγυώνται» μια σχεδόν καταστρεπτική αύξηση της θερμοκρασίας κατά τέσσερις βαθμούς Κελσίου.
Πού οφείλεται αυτό; Κατ΄ αρχάς, στην αδράνεια του υπάρχοντος οικονομικού μοντέλου, το οποίο βασίζεται στο υπερκέρδος και στην αλόγιστη κατανάλωση. Κατά δεύτερον, στην αποτυχία των πολιτικών και επιχειρηματικών ηγετών να σκεφτούν μακροπρόθεσμα. Και, τέλος, στην ανησυχία πως μια μείωση των αερίων του θερμοκηπίου θα υπονομεύσει την οικονομική ανάπτυξη, κάτι το οποίο εκμεταλλεύονται όλοι όσοι πραγματικά δεν επιθυμούν την αλλαγή.
Η παγκόσμια οικονομία όμως, όπως κατέδειξε και η πρόσφατη διεθνής κρίση, δεν υπονομεύεται από τις προσπάθειες που κάνουμε εμείς ώστε να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο για χάρη της παρούσας και της επόμενης γενιάς. Ο ένοχος είναι άλλος: το ανηλεές κυνήγι του κέρδους, η τυφλή εμπιστοσύνη στο «αόρατο χέρι της αγοράς», η αδράνεια των κυβερνώντων.
Χρειάζεται να βρεθούν νέοι τρόποι για την οικονομική ανάπτυξη, να δοθούν νέα κίνητρα. Η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων θερμοκηπίου θα δημιουργήσει ποιοτικά καλύτερες, πιο «πράσινες» βιομηχανίες, τεχνολογίες και θέσεις εργασίας. Μια λιγότερο ρυπογόνος οικονομία οφείλει να είναι αναπόσπαστο τμήμα ενός νέου οικονομικού μοντέλου. Ενός μοντέλου που ο κόσμος μας χρειάζεται τόσο επιτακτικά όσο και τον ίδιο τον αέρα που αναπνέουμε.
Φυσικά και δεν είναι ρεαλιστική οποιαδήποτε απότομη αλλαγή πάνω στο παρόν οικονομικό μοντέλο, το οποίο κυριαρχεί επί μισόν αιώνα. Η μετάβαση απαιτεί κατ΄ αρχάς μια δραματική αλλαγή στις ίδιες μας τις αξίες. Η παγκόσμια οικονομία πρέπει να προσανατολιστεί ξανά στην κατεύθυνση του κοινού οφέλους. Να δώσει έμφαση σε θέματα όπως το βιώσιμο περιβάλλον, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, η εκπαίδευση, η μόρφωση, η πολιτική ίσων ευκαιριών και η κοινωνική συνοχή. Να μειώσει, με άλλα λόγια, το ερεβώδες χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών.
Η ευρύτερη κοινωνία πρέπει να παίξει, επίσης, έναν πολύ σημαντικότερο ρόλο. Θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες και να πάρει αποφάσεις σχετικά με τη μελλοντική διαμόρφωση της οικονομίας και του περιβάλλοντος.
Στην Κοπεγχάγη, οι πολιτικοί ηγέτες θα βρίσκονται κάτω από το άγρυπνο μάτι μας.
Οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες πάνω στην κλιματική αλλαγή είναι εξαιρετικά ανησυχητικές. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα πρέπει να μειωθεί κατά έναν ή δύο βαθμούς Κελσίου, μια άποψη που οι παγκόσμιοι ηγέτες υποστήριξαν ομόφωνα κατά τη διάρκεια της Συνόδου του G8, τον περασμένο Ιούλιο στην Ιταλία. Ακόμη όμως και με τον περιορισμό αυτό, μια μαζική οικολογική καταστροφή, όπως η εξαφάνιση των περισσοτέρων κοραλλιογενών υφά λων του πλανήτη, είναι εξαιρετικά πιθανή.
Οι πολιτικοί συμβιβασμοί που αναγκάστηκαν όμως να κάνουν όλοι οι εμπλεκόμενοι διαπραγματευτές της Συνδιάσκεψης της Κοπεγχάγης «εγγυώνται» μια σχεδόν καταστρεπτική αύξηση της θερμοκρασίας κατά τέσσερις βαθμούς Κελσίου.
Πού οφείλεται αυτό; Κατ΄ αρχάς, στην αδράνεια του υπάρχοντος οικονομικού μοντέλου, το οποίο βασίζεται στο υπερκέρδος και στην αλόγιστη κατανάλωση. Κατά δεύτερον, στην αποτυχία των πολιτικών και επιχειρηματικών ηγετών να σκεφτούν μακροπρόθεσμα. Και, τέλος, στην ανησυχία πως μια μείωση των αερίων του θερμοκηπίου θα υπονομεύσει την οικονομική ανάπτυξη, κάτι το οποίο εκμεταλλεύονται όλοι όσοι πραγματικά δεν επιθυμούν την αλλαγή.
Η παγκόσμια οικονομία όμως, όπως κατέδειξε και η πρόσφατη διεθνής κρίση, δεν υπονομεύεται από τις προσπάθειες που κάνουμε εμείς ώστε να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο για χάρη της παρούσας και της επόμενης γενιάς. Ο ένοχος είναι άλλος: το ανηλεές κυνήγι του κέρδους, η τυφλή εμπιστοσύνη στο «αόρατο χέρι της αγοράς», η αδράνεια των κυβερνώντων.
Χρειάζεται να βρεθούν νέοι τρόποι για την οικονομική ανάπτυξη, να δοθούν νέα κίνητρα. Η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων θερμοκηπίου θα δημιουργήσει ποιοτικά καλύτερες, πιο «πράσινες» βιομηχανίες, τεχνολογίες και θέσεις εργασίας. Μια λιγότερο ρυπογόνος οικονομία οφείλει να είναι αναπόσπαστο τμήμα ενός νέου οικονομικού μοντέλου. Ενός μοντέλου που ο κόσμος μας χρειάζεται τόσο επιτακτικά όσο και τον ίδιο τον αέρα που αναπνέουμε.
Φυσικά και δεν είναι ρεαλιστική οποιαδήποτε απότομη αλλαγή πάνω στο παρόν οικονομικό μοντέλο, το οποίο κυριαρχεί επί μισόν αιώνα. Η μετάβαση απαιτεί κατ΄ αρχάς μια δραματική αλλαγή στις ίδιες μας τις αξίες. Η παγκόσμια οικονομία πρέπει να προσανατολιστεί ξανά στην κατεύθυνση του κοινού οφέλους. Να δώσει έμφαση σε θέματα όπως το βιώσιμο περιβάλλον, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, η εκπαίδευση, η μόρφωση, η πολιτική ίσων ευκαιριών και η κοινωνική συνοχή. Να μειώσει, με άλλα λόγια, το ερεβώδες χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών.
Η ευρύτερη κοινωνία πρέπει να παίξει, επίσης, έναν πολύ σημαντικότερο ρόλο. Θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες και να πάρει αποφάσεις σχετικά με τη μελλοντική διαμόρφωση της οικονομίας και του περιβάλλοντος.
Στην Κοπεγχάγη, οι πολιτικοί ηγέτες θα βρίσκονται κάτω από το άγρυπνο μάτι μας.
(…)
Ο κ. Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, πρώην πρόεδρος της Σοβιετικής Ενωσης, είναι κάτοχος του Βραβείου Νομπέλ Ειρήνης 1990, λόγω του ηγετικού ρόλου που έπαιξε στον ειρηνικό τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου. Είναι ιδρυτής και πρόεδρος του Ιδρύματος Γκορμπατσόφ και της οικολογικής οργάνωσης "Πράσινος Σταυρός"
Πηγή: Εφημερίδα το βήμα
Ο κ. Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, πρώην πρόεδρος της Σοβιετικής Ενωσης, είναι κάτοχος του Βραβείου Νομπέλ Ειρήνης 1990, λόγω του ηγετικού ρόλου που έπαιξε στον ειρηνικό τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου. Είναι ιδρυτής και πρόεδρος του Ιδρύματος Γκορμπατσόφ και της οικολογικής οργάνωσης "Πράσινος Σταυρός"
Πηγή: Εφημερίδα το βήμα
