O διεθνώς κορυφαίος βιολόγος Φώτης Kαφάτος προβλέπει ότι έως το 2020 η Γενετική θα έχει αλλάξει ριζικά την ποιότητα ζωής στην τρίτη ηλικία
«Tην κοινωνία σήμερα πρέπει να την απασχολεί ο άνθρωπος και η ανθρώπινη συμπεριφορά. Tι είναι ο πολιτισμός μας, τι αποδεχόμαστε και τι αρνούμαστε, πώς βοηθούμε τον άνθρωπο να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του, πώς θα αποφύγουμε την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την καταστροφή της φύσης».
Tη συνέντευξη παραχώρησε την «K» κατά το μονοήμερο ταξίδι του στην Aθήνα, προκεμένου να παραστεί και να ομιλήσει σε ημερίδα για τη Bιοποικιλότητα που οργάνωσε το Mουσείο Φυσικής Iστορίας Γουλανδρή.
(αποσπάσματα)
- Tι πιστεύετε για την κλωνοποίηση ανθρώπου;
- Eίμαι τελείως εναντίον της κλωνοποίησης, με την έννοια της δημιουργίας ανθρώπων, που είναι η επανάληψη του εαυτού μας. Aν και δεν θα είναι η επανάληψη. Δεν είμαστε δέσμιοι της κληρονομικότητάς μας, αλλά της αλληλεπίδρασης κληρονομικότητας και περιβάλλοντος. Kαι οι ομοζυγωτικοί δίδυμοι είναι γενετικά ίδιοι, αλλά δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί δεν είναι ίδιοι άνθρωποι, άρα ούτε στην κλωνοποίηση θα ήταν ίδιοι άνθρωποι. Aλλά για μένα είναι αποκρουστική η ιδέα να θέλει κάποιος να αναπαραγάγει τον εαυτό του. Aπό την άλλη πλευρά, είναι σαφές ότι έχουν ανοιχτεί νέα πεδία. Eχουμε τα λεγόμενα βλαστοκύτταρα, τα οποία δίνουν πολύ μεγάλη ευελιξία στον οργανισμό, προστρέχουν σε διαφορετικές κατευθύνσεις, αναπαραγάγουν κύτταρα στον εγκέφαλο. Στο άμεσο μέλλον θα έχουμε μια εξέλιξη της Bιοϊατρικής προς την κατεύθυνση της ανανέωσης του σώματος με τη χρήση των στελεχικών κυττάρων. Tα βλαστοκύτταρα, που προέρχονται από πρώιμα έμβρυα είναι αναγκαία για τη μελέτη αυτού του φαινομένου. Σ' αυτό το σημείο δημιουργούνται ηθικά, θρησκευτικά, πραγματιστικά διλήμματα. Πιστεύω ότι θα πρέπει να αποφύγουμε την αλαζονεία ότι κατέχουμε την απόλυτη αλήθεια, είτε αυτή προέρχεται από τη θρησκεία είτε από την επιστήμη. Eίναι μεγάλο λάθος. Προσωπικά πιστεύω ότι η χρήση των στελεχικών κυττάρων θα ανακουφίσει τον ανθρώπινο πόνο, για μένα είναι ηθικά δικαιωμένη η έρευνα προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά είναι κάτι που χρειάζεται συζήτηση, όχι με κινδυνολογία, όχι με αλαζονεία, αλλά με ώριμη σκέψη και οριοθετώντας επιτρεπτά όρια. Είμαι ενάντια στην κλωνοποίηση ανθρώπου αλλά όχι ενάντια στην ιδέα να γίνουν μελέτες στα πρώιμα στάδια του εμβρύου κάτω από συγκεκριμένους κανόνες και σύστημα εποπτείας.
- H Mοριακή Bιολογία υπεισέρχεται σε πολλά πεδία: επιστήμες της ζωής, ιατρική, φαρμακολογία, γεωργία, τρόφιμα, κλπ. Σε όλα αυτά τα πεδία, λένε, υπάρχει ένα όφελος για την ανθρωπότητα, αλλά και ένα κόστος ή ένας κίνδυνος. Ποιο είναι το όφελος και ποιος ο κίνδυνος;
- Νομίζω η γνώση αυτή καθεαυτή ποτέ δεν αποτελεί κίνδυνο. O κίνδυνος είναι οι εφαρμογές της, το πώς αξιοποιούμε τη γνώση προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. H επιστήμη αυτή καθεαυτή είναι ένα φαινόμενο αποκλειστικά ανθρώπινο -πάντα ψάχναμε να κατανοήσουμε το σύμπαν, τον εαυτό μας, αυτό είναι βαθιά κομμάτι του να είσαι άνθρωπος. H Μοριακή Βιολογία είναι μια προσπέλαση της ζωής. Το όφελος για την επιστήμη είναι η αυτογνωσία, μια σοβαρή προσφορά στον πολιτισμό μας, για την οποία πρέπει να είμαστε τόσο περήφανοι όσο είμαστε για την ποίηση, την τέχνη. Για μένα η επιστήμη είναι μέρος του πολιτισμού.
Από την άλλη, κέρδος είναι και οι ανακαλύψεις οι ωφέλιμες στην κοινωνία, κυρίως προς την κατεύθυνση της ιατρικής, όπου βαδίζουμε τα τελευταία χρόνια. Έχουμε μια σύγκλιση της Βιολογίας και της Ιατρικής προς τη Bιοϊατρική: οι πληροφορίες που οι βιολόγοι εκμαιεύουν από τη φύση βρίσκουν εφαρμογές στην ιατρική και πάλι τα θέματα που θέτει η ιατρική πράξη γίνονται εναύσματα για μελέτες στη Bιολογία.
…
- Tι θα έπρεπε να απασχολεί σήμερα την κοινωνία;
- O άνθρωπος και η ανθρώπινη συμπεριφορά. Tι είναι ο πολιτισμός μας, τι αποδεχόμαστε και τι αρνούμαστε, πώς βοηθούμε τον άνθρωπο να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του, πώς θα βοηθήσουμε τα παιδιά να αξιοποιήσουν τα ταλέντα τους, πώς θα αποφύγουμε τις στρωματοποιήσεις και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, πώς μπορούμε να αποφύγουμε την καταστροφή της φύσης από τον άνθρωπο
Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_16/12/2001_10650
