-->
Στόχος του σχολείου είναι να παιδεύσει τους μαθητές να αγαπήσουν τα μνημεία, και μέσα από αυτά να μάθουν να εκτιμούν την αξία της πολιτιστικής τους κληρονομιάς , να τη σέβονται και να τη φροντίζουν. Σε δεύτερη φάση να στρατευτούν και να εργασθούν στο κοινωνικό σύνολο που ανήκουν επηρεάζοντας τους γονείς και τους φίλους τους να υιοθετήσουν παρόμοια στάση ζωής. Αυτό μπορεί να γίνει εφικτό μέσα από ενέργειες όπως:
-->
Στόχος του σχολείου είναι να παιδεύσει τους μαθητές να αγαπήσουν τα μνημεία, και μέσα από αυτά να μάθουν να εκτιμούν την αξία της πολιτιστικής τους κληρονομιάς , να τη σέβονται και να τη φροντίζουν. Σε δεύτερη φάση να στρατευτούν και να εργασθούν στο κοινωνικό σύνολο που ανήκουν επηρεάζοντας τους γονείς και τους φίλους τους να υιοθετήσουν παρόμοια στάση ζωής. Αυτό μπορεί να γίνει εφικτό μέσα από ενέργειες όπως:
1.Προγράμματα σαν το :
«Το σχολείο υιοθετεί ένα μνημείο»
… με στόχο τη μελέτη των μνημείων, την ερμηνευτική προσέγγισή τους και, τέλος, την παρουσίασή τους από τους ίδιους τους μαθητές στα μέλη της σχολικής κοινότητας και της τοπικής κοινωνίας
Στόχος του προγράμματος είναι να προσεγγίσουν οι μαθητές την πολιτιστική τους κληρονομιά, να κατανοήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και να συνειδητοποιήσουν τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν την κοινή ευρωπαϊκή πολιτισμική ταυτότητα.
…με σκοπό την ανάδειξη των υποβαθμισμένων μνημείων της πόλης και την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας σε ζητήματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
(απόσπασμα από το σχετικό κείμενο που περιλαμβάνεται στο σχολικό εγχειρίδιο, σελ. 147-149)
Όσο για το ρήμα "υιοθετώ", νοείται ως εξής: η ενασχόληση ενός σχολείου επί τρία χρόνια με ένα μνημείο, το οποίο πλέον θεωρείται ότι του "ανήκει". Αυτό, σημαίνει, ότι η τάξη που "υιοθετεί" το μνημείο πρέπει να μελετήσει τη σχετική βιβλιογραφία, να πάρει συνεντεύξεις από ανθρώπους που σχετίζονται με αυτό (Εφορίες Αρχαιοτήτων, αρχιτέκτονες, εργάτες), να κάνει επιτόπια εξέταση, να μελετήσει τον όγκο και την αρχιτεκτονική του, να το φωτογραφίσει, να το σχεδιάσει, να το ζωγραφίσει, να προχωρήσει σε κατασκευή μακετών, και, τέλος, να το "αναδείξει". Γι' αυτό και σε όλες τις πόλεις που έχει λειτουργήσει μέχρι σήμερα το πρόγραμμα επελέγησαν υποβαθμισμένα μνημεία, άγνωστα στο ευρύ κοινό, τα οποία χρειάζονται τη φροντίδα της κοινότητας.
Τα παιδιά θα πρέπει να κοινοποιήσουν τις μελέτες τους κατ' αρχήν στις υπόλοιπες τάξεις του σχολείου τους, στην οικογένεια, στη γειτονιά, σ' ολόκληρη την πόλη μέσα από σχολικές εφημερίδες, εκθέσεις, ξεναγήσεις, ανακοινώσεις στα ΜΜΕ, σε άλλα σχολεία που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, σε αντίστοιχα της Ευρώπης που συμμετέχουν στο "Πήγασος". Στην τελευταία φάση του προγράμματος θα γίνουν ανταλλαγές με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, για να επικοινωνήσουν τα παιδιά μέσα από την εμπειρία τους. Αυτός είναι εξάλλου και ο στόχος του προγράμματος: να εξοικειωθούν τα παιδιά με την τοπική κατ' αρχάς κι αργότερα με την εθνική κληρονομιά τους, και ν' αναδείξουν την ευρωπαϊκή διάσταση των μνημείων που μελετούν, μέσα από το πρόγραμμα της "υιοθεσίας".
Έτσι το σχολείο θα κινηθεί στην κατεύθυνση:
Να ενημερώσει την κοινή γνώμη για την αξία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς ως στοιχείου της πολιτιστικής ταυτότητας αλλά και ως πηγής έμπνευσης και δημιουργικότητας, για τις σύγχρονες και μελλοντικές γενιές καθώς και να προωθήσει, για αυτό το σκοπό, πολιτική πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης, με τη βοήθεια κυρίως των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας και διαφήμισης, σκοπεύοντας ιδιαίτερα: i. στην αφύπνιση ή στην αύξηση της ευαισθησίας του κοινού, από τη σχολική ηλικία, στα θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, στην ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος και της αρχιτεκτονικής έκφρασης,
ii. στο να καταστήσει εμφανή την ενότητα της πολιτιστικής κληρονομιάς και τους δεσμούς που υπάρχουν ανάμεσα στην αρχιτεκτονική, τις τέχνες, τις λαϊκές παραδόσεις και τους τρόπους ζωής, είτε αυτά είναι σε ευρωπαϊκό επίπεδο είτε σε εθνικό ή περιφερειακό.
(απόσπασμα από το άρθρο :Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ (Μάιος 2008) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Δικηγόρος-Διδάσκων Πανεπιστημίου Ιωαννίνων)
2. Διδασκαλία στα μνημεία / συναναστροφή των νέων με τα μνημεία
ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ
(αποσπάσματα από το κείμενο που περιλαμβάνεται στο σχολικό εγχειρίδιο, σελ. 145-147)
[...] Μόνον η εκπαίδευση, από την πρώτη σχολική ηλικία, μπορεί να εθίσει τα παιδιά στη συναναστροφή με τα μνημεία, να τα εκθέσει στην επίδρασή τους, να τους επιτρέψει να χτίσουν μια βιωματική σχέση με το παρελθόν και να δημιουργήσει προϋποθέσεις ώστε, ως αυριανοί πολίτες, να χαίρονται την παρουσία τους στο περιβάλλον, να την επιζητούν αντί να την αποφεύγουν, και να μπορούν να συνεργαστούν - στο μέτρο των δυνατοτήτων τους - με τους υπεύθυνους φορείς του κράτους για την προστασία τους και την αξιοποίησή τους.
Πρέπει να τονιστεί ότι δεν προτείνεται εδώ ένα ακόμα μάθημα με εξετάσεις και βαθμούς. Τα μνημεία μπορούν να συνδεθούν με πλήθος μαθημάτων που ήδη διδάσκονται στο δημοτικό σχολείο, όπως ιστορία, γεωγραφία, θρησκευτικά, μελέτη περιβάλλοντος. Αναφέρομαι κυρίως στην ανάγκη παροχής βιωμάτων στα παιδιά, με άξονα την επίσκεψη κάποιων μνημείων που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον τους. Μια επίσκεψη με λίγη προετοιμασία από το δάσκαλο αλλά και τα ίδια τα παιδιά, με κάποιο βοηθητικό φυλλάδιο
Αυτού του είδους οι επισκέψεις δε θα πρέπει να έχουν το χαρακτήρα μιας άσκοπης, αμήχανης και ανοργάνωτης περιδιάβασης, με μόνο της προτέρημα την απόδραση από τη σχολική τάξη, αλλά μιας αναμενόμενης - λόγω της κατάλληλης προετοιμασίας - ανακάλυψης χώρων και πληροφοριών, μιας περιπέτειας, ενός παιχνιδιού με στόχο
Ήδη στα βιβλία του δημοτικού σχολείου, κυρίως στα βιβλία της ιστορίας και των θρησκευτικών, έχουν πολλαπλασιαστεί οι εικόνες ιστορικών και αρχαιολογικών μνημείων (εδώ επιμένω ότι χρειάζεται η επίσκεψη σε μνημεία της περιοχής, ώστε να μη δημιουργούνται στα παιδιά στερεότυπα μακριά από τη δική τους εμπειρία στη ζωή, όπως ότι μνημείο είναι ο Παρθενώνας αλλά όχι ο νερόμυλος του χωριού
…(μαθήματα στα μνημεία)
Ακόμη και τα μαθηματικά μπορεί κανείς να διδάξει με αφορμή ένα μνημείο, και το μάθημα ν' αφήσει αξέχαστες εντυπώσεις στα παιδιά, ιδίως αν πραγματοποιηθεί στο άμεσο περιβάλλον του μνημείου. Αναγνώριση γεωμετρικών σχημάτων σε μια βυζαντινή εκκλησιά, εγγεγραμμένα σχήματα, μετρήσεις μεγεθών, αναλογίες, ορολογία που προκύπτει από την ανάγκη να περιγραφεί ένα συγκεκριμένο μνημείο, να μερικά από τα στοιχεία που μπορεί να υποδειχθούν πρόχειρα ως δραστηριότητες σε μια τέτοια επίσκεψη[...]
Ακόμη και τα μαθηματικά μπορεί κανείς να διδάξει με αφορμή ένα μνημείο, και το μάθημα ν' αφήσει αξέχαστες εντυπώσεις στα παιδιά, ιδίως αν πραγματοποιηθεί στο άμεσο περιβάλλον του μνημείου. Αναγνώριση γεωμετρικών σχημάτων σε μια βυζαντινή εκκλησιά, εγγεγραμμένα σχήματα, μετρήσεις μεγεθών, αναλογίες, ορολογία που προκύπτει από την ανάγκη να περιγραφεί ένα συγκεκριμένο μνημείο, να μερικά από τα στοιχεία που μπορεί να υποδειχθούν πρόχειρα ως δραστηριότητες σε μια τέτοια επίσκεψη[...]
3. Καλλιέργεια στάσης εθελοντισμού στους μαθητές που να σχετίζεται με τη συμμετοχή τους σε ανασκαφές, εργασίες αποκατάστασης , καθαρισμού και συντήρησης μνημείων
(απόσπασμα από δημοσίευμα )
«Oι αρχαιολογικοί χώροι και τα μνημεία προστατεύονται και συντηρούνται αποτελεσματικότερα όταν αποτελούν μέρος της ζωής των πολιτών και όταν περιλαμβάνονται στη λεγόμενη οικονομία του ελεύθερου χρόνου και στη διά βίου εκπαίδευση »
«Ιδιαίτερα οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να ενημερώνονται κατάλληλα ώστε να εκτιμούν την αξία της πολιτιστικής τους κληρονομιάς . Έχουν άλλωστε δικαίωμα και υποχρέωση να ενδιαφέρονται για το παρόν και το μέλλον του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν»
Και πώς μπορεί να γίνει αυτό; Με τη συνεργασία και την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ αρχαιολόγων και τοπικών κοινωνιών. Κάτι που προϋποθέτει όμως επίπονες προσπάθειες και ενέργειες για την απλοποίηση και μετάδοση του πολιτιστικού αγαθού ( διαλέξεις, ξεναγήσεις, ταινίες, ντοκιμαντέρ, δημοσιεύματα, συζητήσεις σε δήμους, κοινότητες, σχολεία, τοπικές οργανώσεις, ενημερωτικά φυλλάδια, συμμετοχή εθελοντών ή μαθητών στην ανασκαφή, στον καθαρισμό των αρχαιολογικών χώρων κτλ.)
4. Επισκέψεις σε μουσεία στοχευμένες /συμμετοχή σε προγράμματα μουσείων
5. Διδασκαλία της τοπικής ιστορίας (όχι όμως ένα ακόμη μάθημα για αποστήθιση, αλλά μέσα από προγράμματα ανακάλυψης της γνώσης με μελέτη μνημείων και αρχείων, συνεντεύξεις, επισκέψεις και δράσεις. Το παιχνίδι του χαμένου θησαυρού είναι ένας καλός τρόπος να γνωρίσουν οι μαθητές τα μνημεία και την ιστορία τους. )
( Αχ, αυτό το φετινό Γ2! Όταν θέλει ...αφιερώνει! Σωστά;)
( Αχ, αυτό το φετινό Γ2! Όταν θέλει ...αφιερώνει! Σωστά;)
