Αντίθετα με ό,τι διδάσκονται τα παιδιά στο σχολείο, προϊόν αντιγραφής από έγκριτα αλλά δυτικοευρωπαϊκά σχολικά βιβλία, στη χώρα μας το φθινόπωρο είναι για τη φύση μια ανάσα μετά τη λάβα του καλοκαιριού. Για τον εγκέφαλο των μικρών μαθητών όμως η διδασκαλία των εποχών είναι μια σκέτη σύγχυση!
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΓΑΡΗ |
Εφημερίδα το Βήμα , Κυριακή 11 Απριλίου 2010
Σ' ένα από τα αναγνωστικά του δημοτικού σχολείου ο Γιαννάκης ζει στο Αιγαίο. Από το νησί του φεύγουν και οι τελευταίοι τουρίστες με την έλευση του φθινοπώρου και ο θείος του (ιδιοκτήτης φεριμπότ) σταματά τα δρομολόγια, τα φυτά ρίχνουν τα φύλλα τους και η φύση νεκρώνεται. Ας έλθουμε τώρα στη θέση όχι μόνο του Γιαννάκη αλλά και του Κώστα και της Ελένης και της Μαρίας, που ζουν στη Σύρο ή στην Ικαρία ή στη Λέρο ή σε οποιοδήποτε άλλο νησί του Αιγαίου.
Διαβάζουν στο σχολικό βιβλίο, το οποίο- εξ ορισμού (!)- λέει «σωστά πράγματα», ότι η φύση στα νησιά του Αιγαίου νεκρώνεται το φθινόπωρο. Αυτοί όμως βλέπουν τη φύση στο νησί τους να ξαναζωντανεύει μετά τις φθινοπωρινές βροχές. Ο δάσκαλος τους βάζει και την απαραίτητη έκθεση με θέμα «Το φθινόπωρο» και αναμένει να του γράψουν οπωσδήποτε για τα φύλλα που πέφτουν. Από τα παράθυρα της τάξης- την ώρα που σκέφτονται τι να γράψουν στην έκθεση κοιτάζουν τα κυρίαρχα είδη φυτών στο νησί τους, τα οποία όχι μόνο δεν ρίχνουν τα φύλλα τους αλλά βγάζουν και καινούργια!
Βλέπουν τα πεύκα, τα κυπαρίσσια, τις χαρουπιές, τις ελιές, τις κουμαριές, τις μυρτιές, τις δάφνες, τις πικροδάφνες να είναι πράσινα όλον τον χρόνο και αυτή την εποχή να έχουν νέα βλαστάρια, με τα οποία «αναλαμβάνουν» από τη δύσκολη καλοκαιρινή περίοδο.
Βλέπουν και τα θυμάρια, τις ασφάκες, τις λαδανιές, τη ρίγανη να πρασινίζουν και αναρίθμητα νέα φυταράκια να φυτρώνουν μετά το μακρύ, θερμό και άνυδρο καλοκαίρι.
Βλέπουν τον πλάτανο να ρίχνει πράγματι- τα φύλλα του. Μόνο που τα πλατάνια είναι λίγα και δίπλα στη βρύση. Βλέπουν και τις αμυγδαλιές ή τις λεύκες, αλλά και εδώ δεν δικαιολογείται η νέκρα που αναφέρει το βιβλίο. Ακόμη και κάτω από τις λίγες αμυγδαλιές που ρίχνουν τα φύλλα τους φυτρώνουν δεκάδες ραδίκια, ζοχοί και μοσχολάχανα.
Ωρα να ξυπνήσει η «Πατριδογνωσία»
Είναι εύκολο να στηριχθούμε σε «έγκυρα» αναγνωστικά βιβλία του Δημοτικού της Μεσευρώπης. Ας μην αντιγράφουμε όμως ακόμη και τις κλιματικές ιδιομορφίες εκείνων των χωρών. Ας μη διαστρέψουμε κάθε έννοια κατανόησης του εξαίσιου περιβάλλοντος το οποίο έχει δημιουργηθεί στη Μεσόγειο.
Τι να κάνουμε, δεν πάει το δάσος στη Μύκονο, ούτε τα πεύκα- όπως λέει ο φίλος μου Στρατής Φιλιππότης, εκδότης- στην Τήνο! Τι να φαντάζεται άραγε και ο μαθητής που ζει στη Λάρισα και πήγε διακοπές το καλοκαίρι στη Σύμη για τη φύση αυτού του νησιού το φθινόπωρο και τον χειμώνα; Οταν το καλοκαίρι το μόνο που έβλεπε ήταν ξεραΐλα, πόσο μεγαλύτερο νέκρωμα συμβαίνει το φθινόπωρο;
Η κεντρικά ελεγχόμενη εξουσία της εκπαίδευσης έχει στην κυριολεξία εξοστρακίσει αυτό που εμείς, οι παλαιότεροι, θα ονομάζαμε «πατριδογνωσία». Δεν είναι δυνατόν ο μαθητής της Λέσβου να αποστηθίζει κείμενα για ταράνδους και να αγνοεί τον μοναδικό ελαιώνα του νησιού του. Ούτε ο πιτσιρίκος στα Μεστά της Χίου να διαβάζει για δάση και έλατα και να μη διδάσκεται τίποτε για τη μαστίχα. Υποθέτω ότι όλοι συμφωνούμε πως είναι απαραίτητο για το παιδί η πρώτη επαφή με το περιβάλλον να αφορά τον χώρο στον οποίο ζει και κινείται.
Το παιδί της Φλώρινας- όπου πράγματι το φθινόπωρο ρίχνουν τα φύλλα τους κυρίαρχα είδη δένδρων - δεν είναι δυνατόν να διδάσκεται «ομοιόμορφα» τα ίδια πράγματα για τις εποχές του έτους με το παιδί των Κυθήρων, της Ιεράπετρας ή της Κεφαλλονιάς.
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=33&artid=325086&dt=11/04/2010#ixzz0kpBWmgCv
