διαδίκτυο και ελευθερία

Ο Μεγάλος Αδελφός είναι διαδικτυακός

Πηγή: εφημερίδα το βήμα



«O κίνδυνος μιας “πανοπτικής δημόσιας διοίκησης” αρχίζει να γίνεται αισθητός» σημείωνε πέρυσι με ανησυχία ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα της Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Συνήγορος του Πολίτη κ.


Γ.Καμίνης. Εδώ και λίγες ημέρες τα κράτη-μέλη της ΕΕ καλούνται να εφαρμόσουν την Οδηγία 2006/24, η οποία προβλέπει το υποχρεωτικό «φακέλωμα» των δεδομένων κίνησης και θέσης (δηλαδή όχι του περιεχομένου των συνομιλιών) από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών (υπηρεσίες τηλεφωνίας και Διαδικτύου). Κοινώς, αφορά κάθε κίνηση που κάνουμε μέσω Διαδικτύου. Η τήρηση των αρχείων κυμαίνεται από έξι μήνες ως και δύο χρόνια, ανάλογα με τον σχετικό νόμο που θα ψηφίσουν τα κράτη-μέλη. Μέχρι στιγμής αντιδράσεις για την Οδηγία έχουν ξεκινήσει από τους Γάλλους, τους Γερμανούς, τους Αυστριακούς και τους Σουηδούς, ενώ πίσω από την ψήφισή της κρύβεται ο συνήθης ύποπτος: η Βρετανία. Επισήμως η εφαρμογή της νέας Οδηγίας ξεκίνησε τη Μεγάλη Δευτέρα.



Το πρώτο ερώτημα που γεννάται είναι αν οι πάροχοι μπορούν ή επιθυμούν να «φακελώσουν» τους πελάτες τους. Κύκλοι της αγοράς διαβεβαιώνουν ότι αφενός η διαχείριση και η αποθήκευση όλων αυτών των δεδομένων θα ανεβάσει το κόστος λειτουργίας τους και ότι αφετέρου κανένα σύστημα παρακολούθησης δεν λειτουργεί, τουλάχιστον επί του παρόντος. Το δεύτερο ερώτημα είναι η αποτελεσματικότητα του θεσμικού πλαισίου. Οι ανεξάρτητες αρχές έχουν σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό και πόρους, ενώ πολλοί λίγοι εκ των πολιτικών γνωρίζουν πραγματικά τις δυνατότητες του Διαδικτύου. Αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τα λιγοστά νομοθετήματα να υστερούν δραματικά ως προς την πραγματικότητα. Το τρίτο και πλέον ανησυχητικό είναι η πανθομολογούμενη έλλειψη πληροφόρησης που έχουν οι πολίτες, αφού η ενημέρωση για αυτά τα θέματα είναι ελάχιστη.



Τα νέα είδη φακελώματος δεν σταματούν εκεί. Μάλιστα τα περισσότερα γίνονται με τη συγκατάθεσή μας. Κατά την εγγραφή μας σε σειρά διαδικτυακών υπηρεσιών ελάχιστοι διαβάζουν τους όρους χρήσης. Το ίδιο ισχύει και σε αντίστοιχες «προσφορές» σουπερμάρκετ και πολυκαταστημάτων. Τα προσωπικά μας δεδομένα είναι στην κυριολεξία στον αέρα.



Στις αρχές του περασμένου Μαρτίου η Google ανακοίνωσε ότι θα εγκαινιάσει την προβολή στοχευμένων διαφημίσεων, οι οποίες θα συναθροίζονται στην οθόνη βάσει των διαδικτυακών συνηθειών του χρήστη. Συγκεκριμένα, η Google θα παρακολουθεί τις ιστοσελίδες που επισκέπτονται οι κυβερνοναύτες και θα διαμορφώνουν το προφίλ τους. Ετσι θα προβάλλουν εξατομικευμένες διαφημίσεις σε κάθε χρήστη, στοχεύοντας σε υψηλά εταιρικά κέρδη. Ωστόσο η πρωτοβουλία έχει γνωρίσει σημαντικές αντιδράσεις, καθώς η νομιμότητά της είναι στον αέρα.



Στα τέλη του Μαρτίου η βρετανική εφημερίδα «Guardian» αποκάλυπτε ότι ένα νέο οδικό σύστημα επικοινωνίας, το λεγόμενο CVΙS, προωθείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το σχέδιο αποσκοπεί στο να παρέχει στον οδηγό πληροφορίες για την κίνηση, τα «έξυπνα» φανάρια και τη συντομότερη, αλλά και οικολογικότερη διαδρομή. Αλλά υπάρχει και μια μάλλον σκοτεινή πλευρά. Η συσκευή που θα είναι εργοστασιακά ενσωματωμένη στο όχημα θα δίνει «ραπόρτο» για τη θέση του αυτοκινήτου ανά πάσα ώρα και στιγμή. Μάλιστα οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες φέρεται ότι έχουν διαβεβαιώσει την Επιτροπή ότι το σύστημα θα μπορεί να είναι επιχειρησιακά έτοιμο ως το 2013, ενώ η ΕΕ έχει ζητήσει από τα κράτη-μέλη να αποδεσμεύσουν τη ραδιοσυχνότητα 5,9 Ghz για την ανάπτυξη του CVΙS.